Wiceszef IPN: Ze strony Ukrainy ws. zakazu ekshumacji padło wiele słów, ale ważne są fakty, nie słowa a dla strony ukraińskiej są one bardzo niewygodne

W kwestii poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów padło niezwykle dużo słów ze strony Ukrainy; ważne są jednak fakty, nie słowa. Ukraina jest jedynym państwem na świecie, które zabrania nam takich badań – mówił w PR24 wiceprezes IPN prof. Krzysztof Szwagrzyk.

Między Warszawą i Kijowem od wiosny 2017 roku trwa spór wokół wprowadzonego przez stronę ukraińską zakazu poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów na terytorium Ukrainy. Zakaz został wydany po zdemontowaniu pomnika UPA w Hruszowicach, do czego doszło w kwietniu 2017 roku.

„Nie mogąc pracować na Ukrainie pracujemy na Białorusi, pracujemy na Litwie. Mam nadzieję, że już niedługo w tym roku rozpoczniemy także pracę w Czechach. A najbliższe prace, które są planowane, to działania na terenie Niemiec, a więc obóz Ravesnbrueck oraz Gruzja, gdzie kontynuujemy prace, które mają doprowadzić do tego, że odnajdziemy szczątki Polaków, którzy byli umieszczeni w jednym z obozów na terenie Gruzji” – powiedział w niedzielę w Polskim Radiu 24 wiceprezes IPN.

Jak jednak zaznaczył, najważniejsze są prace na Ukrainie. Prof. Szwagrzyk dodał, że jeśli chodzi o Ukrainę to w sprawie możliwości prowadzenia tam badań przez polski IPN „padło niezwykle dużo słów”.

„Prawie zawsze można usłyszeć ze strony ukraińskiej deklaracje o otwarciu na współpracę i że dokładają starań, żebyśmy mogli te działania rozpocząć. Tymczasem ważne są fakty, nie słowa a dla strony ukraińskiej są one bardzo niewygodne” – zaznaczył wiceprezes IPN.

Podkreślił, że „to strona ukraińska, bezpodstawnie zupełnie samodzielnie”, bez uzgodnienia ze stroną polską zabroniła prac poszukiwawczych na terenie państwa ukraińskiego.

„Już drugi rok nie możemy prowadzić badań. Tym samym Ukraina jest jedynym państwem na świecie, które nam tego zabrania wprost, nawet nie utrudnia, tylko zabrania” – powiedział Krzysztof Szwagrzyk.

„Kilka miesięcy temu obchodziliśmy rocznicę zbrodni wołyńskiej. Do dziś, z kilkuset miejsc, gdzie wymordowano Polaków, przebadano jedynie 5 procent. To pokazuje skalę działań, które musimy wykonać tylko na Wołyniu. A gdzie ofiary wojno polsko-bolszewickiej, gdzie ofiary działań wojennych lat 1939-45? Skala wyzwań jest ogromna” – dodał wiceszef Instytutu.

PAP/RIRM