82. rocznica powstania Brygady Strzelców Karpackich – obrońców Tobruku

12 kwietnia 1940 r. z rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego na terenie Syrii powołano do życia Brygadę Strzelców Karpackich. Formacja ta wsławiła się później obroną Tobruku.

Po przegranej wojnie obronnej w 1939 r. Polska nie złożyła broni. Gen. Władysław Sikorski, premier i Naczelny Wódz, niemal od razu rozpoczął pracę nad odbudową polskiej armii we Francji. 12 kwietnia 1940 r. w Syrii, będącej francuskim terytorium mandatowym, powstała Brygada Strzelców Karpackich, czyli polska jednostka piechoty górskiej złożonej z uciekinierów z miejsc internowania, ochotników z Polski, a także z obu Ameryk. Bardzo wielu służących w niej żołnierzy było dobrze wykształconych, posiadało bowiem wykształcenie średnie lub wyższe. Brygadą dowodził płk. Stanisław Kopański.

Po kapitulacji Francji w czerwcu 1940 r. brygada uniknęła rozbrojenia i przeniosła się na teren kontrolowanej przez Brytyjczyków Palestyny. Jesienią 1940 r. jednostka została przeniesiona do Egiptu, gdzie siły brytyjskie broniły się przed natarciem wojsk włoskich. Na przełomie lat 1940-1941 Włosi zostali wyparci z Egiptu. Brytyjczykom udało się zająć część Libii, w tym twierdzę Tobruk, będącą istotnym portem morskim i bazą zaopatrzeniową.

Sytuacja w Afryce Północnej zmieniła się, kiedy do walki dołączył niemiecki Afrika Korps pod dowództwem gen. Erwina Rommla. Wiosną 1941 r. siły Osi przystąpiły do ofensywy, która mogła zagrozić Kairowi. Na tyłach wojsk niemieckich i włoskich pozostał Tobruk. W sierpniu 1941 r. przerzucono do twierdzy Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich (wcześniej przemianowaną z Brygady Strzelców Karpackich) [czytaj więcej].

Polacy odpierali ataki sił Osi przez kilka miesięcy, aż do momentu, gdy w grudniu 1941 r. Brytyjczykom (8. Armii) udało się odblokować Tobruk [czytaj więcej].

Do marca 1942 r. brygada brała udział w dalszych walkach na terenie Afryki Północnej. Na jej bazie powstała później 3. Dywizja Strzelców Karpackich, która to odegrała istotną rolę w zdobyciu Monte Cassino.

Szlak bojowy Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich zostanie upamiętniony w ramach projektu IPN [„Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”].

IPN/radiomaryja.pl