„Z Ojczyzny Jezusa „
Pokój i Dobro!
„Jerozolima się modli, Tel Awiw się bawi, a Hajfa pracuje” – tak w żartobliwej formie charakteryzuje się trzy główne miasta Izraela. Hajfa z około 270 tys. mieszkańców jest trzecim co do wielkości miastem oraz największym portem przeładunkowym i pasażerskim. Na równinie nadmorskiej rozlokowane są liczne zakłady przemysłowe, łącznie z rafinerią ropy naftowej. Miasto słynie z dwóch wyższych uczelni. Są nimi Instytut Technologii (Technion) działający od 1924 roku oraz założony w 1963 r. Uniwersytet Hajfy. Na północ, na przeciwległym krańcu zatoki widać Akkę, która przez wieki była dominującym miastem regionu.
Pierwsze wzmianki o Hajfie pochodzą z literatury talmudycznej z III wieku. W okresie panowania bizantyńskiego nieduża osada stała się ważnym miastem północnej Palestyny. Od VII wieku panowali tutaj Arabowie. W 1100 roku Hajfę zdobyli krzyżowcy, nazywając ją na cześć arcykapłana Kajfasza: „Caife lub Caiphas”. Po upadku królestwa łacińskiego, pod panowaniem Mameluków miasto popadło w ruinę. Nowy etap historii miasta rozpoczyna się dopiero w drugiej połowie XVIII wieku, kiedy władzę w nim przejęli sułtani imperium osmańskiego. W 1799 roku na krótko Hajfę zajął cesarz Napoleon Bonaparte podczas kampanii w Palestynie i w Syrii. Pod koniec XIX wieku miastem zainteresowali się powracający do Palestyny Żydzi oraz wyznawcy Bahaizmu. Dla tych ostatnich, Hajfa jest ważnym miejscem pielgrzymek i centrum duchowości. Po powstaniu państwa Izrael w 1948 roku port w Hajfie stał się jedną z głównych dróg dla przybywających z całego świata imigrantów żydowskich. W ostatnich dziesięcioleciach do miasta przybyła duża fala imigrantów z państw dawnego Związku Radzieckiego, którzy stanowią obecnie 25% ludności.
Chrześcijanom Hajfa kojarzy się przede wszystkim z grotą Eliasza na Górze Karmel oraz sanktuarium maryjnym Stella Maris. Jest to macierzysty klasztor i najbardziej znane sanktuarium karmelitów. Geneza tego zakonu ma swoje korzenie w okresie krzyżowców, kiedy w grotach Karmelu zamieszkali pobożni pustelnicy, prowadzący życie na wzór proroka Eliasza. Przy zatwierdzeniu, prawdopodobnie w 1209 roku, reguły przez św. Alberta z Vercelli, patriarchy Jerozolimy, bracia przyjęli nazwę Pustelników Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Po upadku Akki i wycofaniu się krzyżowców z Palestyny niektórzy pustelnicy zostali zabici a inni wyemigrowali do Europy. Zakon karmelicki mógł powrócić na świętą górę dopiero w 1631 roku. Nie były to łatwe czasy i trwanie przy kolebce karmelitańskiej duchowości wielu zakonników przypłaciło męczeńską śmiercią. W czasie kampanii Napoleona w 1799 roku w klasztorze na Karmelu zorganizowano szpital wojskowy. Po porażce Francuzów pod Akką Turcy wymordowali zarówno rannych jak i zakonników oraz zniszczyli budynki klasztorne.
Obecny kościół został wzniesiony w latach 1827-1836 i nosi tytuł Stella Maris, czyli Maryi, Gwiazdy Morza. Jest on zbudowany na planie krzyża greckiego i zwieńczony kopułą. W latach 1930-1934, z okazji trzechsetnej rocznicy powrotu na Górę Karmel, dokonano renowacji kościoła przeprowadzonej przez architekta Antoniego Barluzzi’ego. Jak opisują ówczesne kroniki „całe wnętrze zostało wyłożone marmurem, z którego wykonano również sześć bocznych ołtarzy”. Najważniejsza zmiana została dokonana przy grocie Eliasza, usytuowanej w dolnej części prezbiterium. Górna część z figurą Matki Bożej Szkaplerznej i głównym ołtarzem znajduje się około dwa i pół metra ponad poziomem posadzki. Barluzzi przeniósł schody prowadzące do górnej części prezbiterium odsłaniając, mało widoczną wcześniej, naturalną grotę dedykowaną prorokowi Eliaszowi.
Obecna nazwa „karmelici bosi” zrodziła się w Hiszpanii w XVI w. na podłożu reformy przeprowadzonej przez św. Teresę od Jezusa i św. Jana od krzyża, wielkich mistyków i doktorów Kościoła. Powrót do pierwotnej reguły zakonu, wyrażał się w surowości życia, nakazującej między innymi chodzić boso. Męska i żeńska gałąź zakonu karmelitańskiego ubogaciła Kościół pięknym charyzmatem, który łączy w sobie pierwotny ideał pustelniczy z apostolską żarliwością. Pod matczynym przewodnictwem Maryi, karmelici dzielą się owocami kontemplacji angażując się w działalność duszpasterską.
Również w Hajfie, w cieniu Góry Karmel i groty Eliasza karmelici bosi prowadzą parafię obrządku łacińskiego i posługują miejscowym katolikom. Ich duszpasterską pracę wspierają modlitwą klauzurowe karmelitanki bose. Już św. Teresa swym duchowym córkom poleciła ustawiczną modlitwę rozumianą jako „miłosną rozmowę, dialog z Tym, o którym wiemy, że nas kocha”. Święta Teresa nadała tej modlitwie także wymiar apostolski. Nakazała bowiem siostrom modlić się i podejmować spontaniczne wyrzeczenia i ofiary w intencji Kościoła.
o. dr Jerzy Kraj