Prezydent A. Duda podpisał nowelę dotyczącą procedur karnych

Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 20 kwietnia 2021 r. nowelizującą Kodeks karny, Kodeks wykroczeń, Kodeks postępowania karnego oraz ustawę z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach zw. z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Głównym celem nowelizacji było dostosowanie zapisów Kodeksu karnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu. Zmiany w tym zakresie stanowią, że karze do pięciu lat więzienia ma podlegać nie tylko osoba, która „w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym uczestniczy w szkoleniu mogącym umożliwić popełnienie takiego przestępstwa”, ale także ta, która „samodzielnie zapoznaje się” z treściami mogącymi ułatwić zamach terrorystyczny.

W przepisach zawarto też jednak inne rozwiązania – dotyczą one instytucji listu żelaznego, liczebności składów orzekających, udostępniania akt spraw, a także zawieszenia biegu terminów przedawnienia karalności czynów w związku ze stanem epidemii, czy zakazu zbiórki środków na uiszczenie grzywny orzeczonej za przestępstwo.

W noweli zaproponowano, by do tzw. ustawy covidowej z 2 marca 2020 r. dodać zapis, zgodnie z którym „w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w terminie 6 miesięcy po dniu ich odwołania, nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe”.

Ponadto ustawa stanowi, że zawarte w niej przepisy o przedawnieniu stosuje się także do czynów popełnionych przed dniem wejścia jej w życie oraz kar orzeczonych przed dniem wejścia jej w życie, „chyba że termin przedawnienia już upłynął”.

Dodatkowo – również w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich – w sprawach o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica nie przekracza 5 lat, na rozprawie apelacyjnej sąd miałby orzekać w składzie jednego sędziego, jeżeli w pierwszej instancji sąd orzekał w takim samym składzie.

Innym z obszarów, do których odnosi się nowelizacja, jest przemodelowanie i doprecyzowanie kształtu tzw. posiedzenia wstępnego w sprawach karnych, które odbywa się jeszcze przed formalnym rozpoczęciem rozprawy. Oprócz tzw. noweli covidowej przepisy nowelizują Kodeks karny, Kodeks postępowania karnego oraz Kodeks wykroczeń.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

PAP