T. Latos o 75+: Zaczęliśmy od najstarszych, zobaczymy, co będzie w przyszłości

„Zaczęliśmy od grupy najstarszej, zobaczymy, co uda nam się w tej sprawie zrealizować w przyszłości” – powiedział poseł Prawa i Sprawiedliwości Tomasz Latos, lekarz, zastępca przewodniczącego sejmowej Komisji Zdrowia w rozmowie z portalem Radiem Maryja nt. projektu 75+.

Do kogo dokładnie jest skierowany program darmowych leków dla seniorów?

­Program 75+ to bardzo dobra inicjatywa, bardzo się cieszę, że ministerstwo dostrzegło problem wykupu leków w Polsce i, oczywiście, chcielibyśmy pomóc jak najszerszym grupom społecznym, jednak na tę miarę możliwości, na teraz, wybrano jedną grupę, kierując się peselem: 75 lat życia i osoby starsze będą mogły mieć darmowy dostęp do leków. Prawie wszystkich. Bo jeżeli weźmiemy pod uwagę, że na refundację leków przeznacza się co roku 860 mln złotych w tej grupie wiekowej, a w budżecie na przyszły rok zapisanych jest 564 mln, to znaczy, że większość leków będzie za darmo. Zwłaszcza, że korzystając z tych możliwości, będą pewne przesunięcia, jeśli chodzi o to, które leki będą przepisywane – oczywiście na korzyść wypisywania tych darmowych leków. Nie wykluczam, że w przyszłości będą jeszcze inne, szersze grupy potrzebujących objęte tym programem, natomiast na razie musieliśmy podjąć decyzję na miarę możliwości finansowych i złożyć taką propozycję.

Dlaczego zdecydowano o kryterium wiekowym?

Mam świadomość, że to w tej grupie jest bardzo dużo osób z jednej strony, chorujących, potrzebujących, ale też są oczywiście osoby ubogie, które korzystają bardzo często z niskich emerytur i rent. Nie podjęto tutaj decyzji o kryterium dochodowym, żeby nie dzielić tej grupy, bo znakomita większość ma bardzo niskie emerytury i renty, i chodziło o to, żeby nie było sytuacji, że złotówka za dużo będzie decydowała, że kogoś ten program nie obejmie. Tak było prościej, ale i taniej, gdyż wprowadzenie kryterium dochodowego oznaczałoby kolejne koszty związane z potrzebą naliczania i wyliczania, kto jest objęty tą możliwością korzystania z ulgi, a kto nie.

Do którego lekarza pacjent ma się udać po receptę?

Jeżeli chodzi o wypisywanie leków, uprawnienia będą mieli lekarze rodzinni. Być może – taki mamy zamiar – w przyszłości, w sytuacji, kiedy będzie działał sprawny system informatyczny pokazujący zdarzenia medyczne i wypisywanie recept na bieżąco (a cały czas takiego systemu nie mamy, mimo wydania setek milionów złotych przez PO-PSL), wówczas inni lekarze też będą dopuszczeni do wypisywania tych recept. Na tę chwilę przyjęto takie rozwiązanie, gdyż to lekarz rodzinny powinien wiedzieć wszystko o swoich podopiecznych i to przy okazji – mam nadzieję – będzie też stymulowało właśnie takie umocowanie lekarzy rodzinnych.

Przeciwnicy programu sugerują, że na liście mogą znaleźć się tylko tanie leki…

Jaki będzie kształt listy, trudno w tej chwili jednoznacznie przesądzić, dlatego, że nie wiemy również, co będzie w pozostałych dziedzinach, co będzie na liście leków refundowanych od września (bo ten program wejdzie w życie od września). Zakłada się, że będzie jak najszersza grupa leków objętych refundacją i będą to leki darmowe – te wszystkie, które są przede wszystkim dedykowane osobom starszym. I raczej mówiło się tu o tych lekach droższych, o tych, które w tej chwili są na 30 proc. bądź 50 proc. (refundowane – przyp. red.). Niemniej, na ten temat z pewnością będą się toczyły prace w ministerstwie i decyzje będą podejmowane w ostatnich tygodniach przed wejściem w życie tej ustawy Na razie musimy uzbroić się w cierpliwość, jeżeli chodzi o przewidywania, które leki znajdą się z tym dopiskiem „S” (leki dla seniora), a jakie na tej liście nie będą uwzględnione.

A kryterium zdrowotne? Czy ono również będzie brane pod uwagę? Na konferencji minister Radziwiłł wspominał przede wszystkim o pierwszeństwie chorób przewlekłych.

– Jak powiedziałem, chodzi o to, by stworzyć jak największą dostępność do grup leków dla wszystkich osób po 75. roku życia. Oczywiście przy tworzeniu tych list będą uwzględnianie potrzeby zdrowotne osób po 75. roku życia, a więc rzeczywiście choroby przewlekłe – i w związku z tym leki dedykowane osobom w wieku podeszłym. To będzie tutaj preferowane, ale trudno na ten moment mówić o poszczególnych preparatach, o tym, które z tych leków na pewno na tej liście będą, a które się na niej nie znajdą. Na tym etapie jest jeszcze za wcześnie.

Na podstawie czego będzie prowadzona weryfikacja, czy dany lek należy się pacjentowi?

Tutaj, podkreślam, będzie decydował wyłącznie pesel. Nie będzie wśród 75-latków i osób starszych podziału na tych, którym się coś należy i tych, którym się nie należy. Wszystkie osoby po 75. roku życia będą objęte dostępem do tych darmowych leków. Decyzja, przed którą jesteśmy, dotyczy jedynie tego, które leki znajdą się na tej liście leków darmowych, które się nie znajdą. Rozstrzygnięto już, że prawo do wypisywania tego typu recept będą mieli lekarze rodzinni, bądź też współpracujące z nimi pielęgniarki.

Czy istnieje możliwość obniżenia w przyszłości kryterium wiekowego?

Jestem przekonany, że w sytuacji, w której ten program zadziała i będzie dobrze funkcjonował, a możliwości państwa na to pozwolą, będziemy włączać różne grupy osób potrzebujących w ten program. na razie jest to 75 lat i osoby starsze.

Kiedy projekt wchodzi w życie?

Projekt wchodzi w życie od 1 września i od tej daty będzie realizowany. Jest już zapisana w budżecie na ten rok odpowiednia kwota i stopniowo coraz większe kwoty od przyszłego roku – aż do ponad miliarda złotych za lat kilka.

Jak sprawa finansowania leków dla osób starszych wygląda w innych krajach?

W innych krajach są stosowane bardzo różne rozwiązania – od odpłatności za leki (tak jak to było w Polsce – przy czym u nas mamy i tak relatywnie wysoki poziom współpłacenia, który średnio wynosi ponad 30 proc. i jest bardzo wysoki w stosunku do innych krajów UE) po takie kraje, gdzie te leki są bardzo tanie, a ta dopłata ze strony państwa jest bardzo wysoka. Rozwiązania są bardzo różne. Tutaj w Polsce dostrzegliśmy problem tego, że wiele recept jest nierealizowanych i chcemy w tym zakresie coś zmienić. Zaczęliśmy od tej grupy najstarszej, zobaczymy, co uda nam się w tej sprawie zrealizować w przyszłości.

Dziękuję za rozmowę.

Z posłem PiS Tomaszem Latosem rozmawiał Szymon Kozupa.

RIRM