Prezydent A. Duda skierował do TK nowelizację ustawy o ubezpieczeniach eksportowych. Chodzi o zawarte w niej przepisy prawa farmaceutycznego

Prezydent Andrzej Duda skierował do Trybunału Konstytucyjnego, w trybie kontroli następczej, nowelizację ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw. Chodzi o zbadanie zgodności z konstytucją zawartych w niej przepisów Prawa farmaceutycznego.

Skierowana do Trybunału Konstytucyjnego nowelizacja ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych rozszerza katalog ubezpieczeń, które oferuje Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Więcej podmiotów ma być też uprawnionych do korzystania z ubezpieczeń gwarantowanych.

Zgodnie ze zmienionymi w nowelizacji przepisami prawa farmaceutycznego aptekę będzie mógł prowadzić tylko farmaceuta lub farmaceuci, a jeden podmiot może mieć najwyżej cztery apteki. Przepisy zaostrzają kary finansowe za złamanie tych zasad – będzie to od 50 tys. do 5 mln złotych. Nowela daje także wojewódzkiemu inspektorowi farmaceutycznemu prawo cofnięcia zezwolenia na prowadzenie ogólnodostępnej apteki podmiotowi, nad którym nastąpiło przejęcie kontroli wbrew zakazowi.

Aby wykazać wątpliwości natury konstytucyjnej, jakie budzi zakwestionowana ustawa, we wniosku prezydenta przybliżono przebieg prac legislacyjnych w Sejmie, a także etap prac rządowych, przed skierowaniem przez Radę Ministrów projektu ustawy do Sejmu.

Zauważono m.in., że projekt opracowany został w Ministerstwie Rozwoju i Technologii i „na żadnym etapie prac rządowych nie zawierał regulacji prawnych, które w jakimkolwiek stopniu związane byłyby z materią regulowaną nowelizacją Prawa farmaceutycznego dokonaną w następstwie wniesienia poprawki do projektu ustawy podczas pierwszego czytania”.

Nie był w związku z tym przedmiotem konsultacji społecznych w tym zakresie – stwierdzono we wniosku prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego.

Podkreślono jednocześnie, że poprawki zgłoszone do projektu ustawy podczas pierwszego czytania wykraczały poza zakres przedmiotowy poprawek, które mogą być wnoszone w czasie postępowania ustawodawczego w Sejmie. Zauważono, że zmiany w ustawie Prawo farmaceutyczne i związany z nimi przepis przejściowy nie byłby objęty treścią projektu ustawy. Nie były też związane z zakresem regulacji wskazanym przez projektodawcę w uzasadnieniu projektu ustawy i Ocenie Skutków Regulacji.

„Mając na względzie powyższe, przyjąć należy, że naruszone zostały konstytucyjnie określone granice poprawki do projektu ustawy (art. 119 ust. 2 Konstytucji) oraz wymogi konstytucyjne w zakresie dotyczącym instytucji inicjatywy ustawodawczej (art. 118 ust. 1 Konstytucji) oraz obowiązku przedstawienia wraz z projektem ustawy skutków finansowych jej wykonania (art. 118 ust. 3 Konstytucji)” – wskazano.

Jak napisano, działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia apteki ogólnodostępnej jest działalnością profesjonalną, ale zasadniczą jej specjalizacją jest wiedza z zakresu farmacji.

„Nie sposób zatem zasadnie oczekiwać, aby farmaceuci samodzielnie i w krótkim czasie, wynikającym z przebiegu procesu legislacyjnego i 14-dniowego vacatio legis, przenalizują złożoną prawnie instytucję, a następnie ocenią, czy wszystkie umowy z różnymi dostawcami usług i inwestycje długoterminowe podjęte w dotychczasowym stanie prawnym i zgodnie z tym stanem prawnym, będą stanowiły naruszenie zakazu przejęcia kontroli i w konsekwencji będą sankcjonowane w postaci cofnięcia zezwolenia, czy też nie” – wskazano.

We wniosku podkreślono, że całe negatywne ryzyko skutków prawnych z czynności dokonanych zgodnie z dotychczasowym stanem prawnym, a które powstaną po dniu wejścia ustawy i wyczerpią przesłanki przejęcia kontroli, zostało przeniesione na przedsiębiorcę prowadzącego aptekę ogólnodostępną.

„W tym zakresie przedsiębiorcy prowadzący apteki ogólnodostępne nie otrzymali efektywnych instrumentów prawnych, które pozwoliłby na bezsankcyjne dokończenie rozpoczętych inwestycji długoterminowych albo na skuteczne ich przedterminowe zakończenie, bez ryzyka nałożenia dolegliwych sankcji administracyjnych oraz poniesienia strat finansowych związanych z poczynionymi na inwestycje nakładami, w tym finansowanymi z pożyczek lub kredytów” – napisano we wniosku.

Wniosek prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego dostępny jest [tutaj].

PAP