Prezes NFZ: Konieczne narzędzia gwarantujące racjonalne wydatkowanie środków

Środki na ochronę zdrowia zawsze będą ograniczone i niewystarczające; konieczne są narzędzia gwarantujące wykorzystywanie zasobów w sposób maksymalnie racjonalny – powiedział prezes NFZ Adam Niedzielski.

Szef Narodowego Funduszu Zdrowia był jednym z panelistów sesji „Value-Based Healthcare – jak mierzyć efekty i jednocześnie kalkulować koszty leczenia – nadszedł czas, żeby od rozważań teoretycznych przejść do zbudowania praktycznych modeli rozwiązań systemowych”.

„Środki na ochronę zdrowia zawsze będą ograniczone i zawsze niewystarczające do potrzeb, jakie zgłasza populacja. Jeśli jeszcze pomyślimy o trendach, z jakimi będziemy mieli do czynienia w przyszłości, czyli starzejącym się społeczeństwem oraz coraz większą świadomością własnego zdrowia, sprowadzającą się do częstszego korzystania z usług medycznych, to oznacza, że będziemy w sytuacji ograniczonych zasobów i dużego, stale rosnącego popytu” – wskazał.

Prezes NFZ akcentował, że konieczne są więc narzędzia wydatkowania ograniczonych zasobów, dające gwarancję, iż środki wykorzystywane są w sposób maksymalnie racjonalny.

„Wiadomo, że płacenie za procedury jest ślepą uliczką. Tak to trzeba sobie odważnie powiedzieć. Patrząc chociażby z punktu widzenia procesu leczniczego – są rzeczy, które można załatwić w ciągu dwóch wizyt, ale to samo można zrobić i w ciągu dwunastu. Patrzenie na >>sztuki<<, bez patrzenia na to, jaki mają efekt, jest bardzo złą metodą” – wskazał.

Adam Niedzielski podkreślał, że strategią Narodowego Funduszu Zdrowia jest wdrażania takiego modelu, który będzie stopniowo odchodził od płacenia za procedury. Ocenił, że na początku wprowadzania tej strategii głównym zagadnieniem było, jak definiować wskaźniki, żeby pomiar wartości realizować.

„Pierwsze doświadczenie, które mamy, jest takie, że na pierwszym etapie wdrożenia systemu płatności bardzo trudno jest płacić za ten wynik medyczny, czy terapeutyczny, bo jest odroczony w czasie. (…) Jest więc kwestia, jak to technicznie rozwiązać. To skłania nas do tego – zanim dojdziemy do wykształconego płacenia za wynik – byśmy bardziej płacili za pewne parametry procesu, który jest realizowany” – mówił.

Jako przykład podał program KOS-Zawał (Koordynowanej Opieki Specjalistycznej dla pacjenta po zawale), w którym rehabilitacja musi nastąpić dwa tygodnie po zawale.

„Wtedy płacimy za parametr, który jest procesowy. Bo nie jest to bezpośredni efekt” – wskazał.

Adam Niedzielski wyjaśnił, że w ramach programu pilotażowego POZ-Plus (Podstawowej Opieki Zdrowotnej) zaplanowano model opieki koordynowanej, w którym lekarz POZ jest zdefiniowany jako przewodnik pacjenta po systemie.

Zaznaczył jednocześnie, że na poziomie POZ wprowadzane jest już płacenie za wynik, nie pilotażowo, lecz regularnie.

„W tej chwili mamy do czynienia z pewnym już systemem hybrydowym, gdzie jest stawka kapitacyjna, która jest fundamentem systemu płacenia w POZ, ale zdefiniowaliśmy kilka obszarów, w których pojawiają się premie dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, uzależnione od osiąganego przez nich wyniku” – wskazał.

Adam Niedzielski zwrócił uwagę, że np. na poziomie profilaktyki, jeśli u lekarza POZ na liście pacjentów, których prowadzi, osiągnięty jest zalecony poziom „przesiania populacji” m.in. pod kątem badań cytologicznych, to lekarz otrzymuje premię. Inny przykład to choroby przewlekłe. W tym przypadku premie dla lekarzy POZ mają związek z prowadzeniem niektórych pacjentów bez konieczności odsyłania ich do specjalistów.

„POZ jest bardzo ciekawym przykładem, bo w gruncie rzeczy płacimy z chorobę, a nie za zdrowie, za to im częściej pacjent chodzi, im więcej choruje. Model powinien być przesterowany w inną stronę” – wskazał.

„Powinno się płacić za to, że pacjenci są jak najzdrowsi. Wtedy byłyby wizyty, kiedy pacjenci byliby zapraszani na profilaktykę, na wspólne budowanie długoterminowego zdrowia” – zaznaczył.

Prezes NFZ podkreślił, że efekty, za które są gratyfikacje, nie muszą dotyczyć tylko wyników leczenia, ale także systemowe.

„Warto zdać sobie sprawę, że płacenie za efekt to nie zawsze jest płacenie za efekt zdrowotny, to może być płacenie za efekt ogólny systemu, to również płacenie za satysfakcję pacjenta” – zaznaczył.

PAP