Narzędzie ewangelizacji i duszpasterstwa

Z JE ks. bp. Andrzejem Suskim, ordynariuszem toruńskim, rozmawia
Sławomir Jagodziński

Od 20 lat głos Radia Maryja płynie z Torunia na całą Polskę i poza jej
granice. Czym dla diecezji toruńskiej i osobiście dla Księdza Biskupa, jako jej
Ordynariusza, jest ta rozgłośnia i misja, jaką pełni?
– Radio Maryja obchodzące 20-lecie swojej działalności powstało w roku
poprzedzającym utworzenie diecezji toruńskiej. Kościelnej aprobaty na
działalność tego Radia udzielił ordynariusz ówczesnej diecezji chełmińskiej ks.
bp Marian Przykucki. Katolicka rozgłośnia w Toruniu była więc jednym z
pierwszych darów dla nowej diecezji toruńskiej jako współczesne narzędzie
ewangelizacji i duszpasterstwa.
Życie Kościoła lokalnego opiera się niezmiennie od początków chrześcijaństwa na
czterech filarach: katecheza, wspólnota, Eucharystia i modlitwa. Wzorem w tym
względzie jest Kościół jerozolimski czasów apostolskich, którego członkowie:
"trwali w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach" (Dz
2, 42).
Radio Maryja trzyma się konsekwentnie tych czterech kolumn i w ten sposób
umacnia i buduje Kościół lokalny. Trwanie w nauce Apostołów znajduje szczególny
wyraz w codziennej katechezie radiowej, kierowanej do osób dorosłych oraz ludzi
młodych, nie wyłączając dzieci. Przede wszystkim Radio transmituje katechezy
papieskie. Wciąż powraca do katechez bł. Jana Pawła II, ale także na bieżąco
przekazuje nauczanie Ojca Świętego Benedykta XVI. Systematyczne wyjaśnianie
Katechizmu Kościoła Katolickiego, rozwijane w katechezach biblijnych, to
niezwykle cenny wkład Radia Maryja w duszpasterstwo Kościoła w Polsce.
Z kolei trwanie we wspólnocie dzięki Radiu Maryja polega na pogłębianiu więzi
między słuchaczami. Fenomenem rozgłośni jest potężny ruch skupiony wokół niej,
określający siebie jako Rodzina Radia Maryja. Jest to ruch oddolny, bazujący
głównie na katolikach świeckich, którzy mają świadomość jedności z hierarchią i
wspólnego działania dla dobra Kościoła.
Trzeci filar życia Kościoła, trwanie w łamaniu chleba, to codzienna Eucharystia
transmitowana przez Radio Maryja. Dzięki tym transmisjom z toruńskiego
sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy, a także z innych sanktuariów i
świątyń w Polsce i na świecie rzesza słuchaczy uczestniczy duchowo w
Eucharystii, która jest źródłem i szczytem życia chrześcijańskiego. Jest to
dobrodziejstwo zwłaszcza dla ludzi pozostających w domach ze względu na stan
zdrowia, podeszły wiek i obowiązki uniemożliwiające uczestnictwo w świątyni.
Radio Maryja to także wielka szkoła modlitwy, bez której nie ma w pełni życia
chrześcijańskiego. Rytm codziennych programów radiowych wyznaczają modlitwy od
wczesnych godzin dnia aż po jego koniec. Sprawowana jest Liturgia Godzin, ale
także wiele czasu poświęca się w Radiu innym formom modlitwy wspólnej i
osobistej: Różaniec, Godzinki do Najświętszej Maryi Panny, Koronka do
Miłosierdzia Bożego itd. Zawsze poruszają mnie modlitwy dzieci zanoszone przez
nich do Boga za Kościół, Ojczyznę, świat, Papieża, kapłanów i osoby bliskie.
Czym jest zatem dla mnie Radio Maryja? Mówiąc krótko: katolickim głosem wnaszych
domach. Ośmielam się powtórzyć za Ojcem Świętym Janem Pawłem II: "Codziennie
dziękuję Bogu, że w Polsce jest takie radio".

Nie do przecenienia są zasługi Radia Maryja w sferze budzenia aktywności
katolików świeckich. Czy zgodzi się Ekscelencja ze stwierdzeniem, że rozgłośnia
ta jest jedyną katedrą, która w tak szerokim zakresie formuje wiernych i uczy,
że "Kościół jest naszym domem", jak głosi hasło bieżącego roku duszpasterskiego
w Polsce?
– Radio Maryja przoduje w formacji katolików świeckich, gdyż dociera do licznego
grona słuchaczy, których kształtuje w duchu odpowiedzialności za misję Kościoła,
a także w poczuciu tej świadomości, że wierni świeccy są nie tylko w Kościele,
ale rzeczywiście stanowią Kościół. Taki kierunek formacji został wskazany przez
Sobór Watykański II oraz nauczaniem Jana Pawła II, zwłaszcza w adhortacji "Christifidelis
laici". Należy też podkreślić, że Radio Maryja uczy zaufania i miłości do
Kościoła. Różni się tym od mediów, które programowo podważają zaufanie do
Kościoła, zwłaszcza propagowanym antyklerykalizmem. Gdyby nie transmisje Radia
Maryja, mało kto wiedziałby o działalności Kościoła na rzecz potrzebujących
pomocy, w dziedzinie kultury, promocji praw człowieka i sprawiedliwości
społecznej i na wielu innych polach życia społecznego. Dzięki Radiu Maryja
katolicy świeccy, a także duchowni są informowani na bieżąco o życiu Kościoła
powszechnego. Przykładem mogą być ostatnie pielgrzymki Ojca Świętego Benedykta
XVI do Hiszpanii, Niemiec i Beninu, transmitowane w Polsce przez Radio Maryja i
przemilczane w innych mediach krajowych lub traktowane marginalnie. Tegoroczne
hasło roku duszpasterskiego "Kościół jest naszym domem" przekłada się w Radiu
Maryja na systematyczną formację słuchaczy w duchu więzi z Kościołem,
odpowiedzialności za Kościół i żywego uczestnictwa w misji Kościoła.

Czy bez "budzenia laikatu" w Kościele, które dokonuje się także dzięki
Radiu Maryja, możliwa jest nowa ewangelizacja, niewątpliwie bardzo potrzebna
także Polsce?
– Ewangelizacja to wprowadzanie Ewangelii w różne dziedziny życia człowieka i
życia społeczeństw. Ojciec Święty Jan Paweł II wezwał cały Kościół do nowej
ewangelizacji, która stanowi zasadniczą odpowiedź na wyzwania współczesności.
Nowa ewangelizacja polega nie tylko na nowej prezentacji treści orędzia
ewangelicznego, lecz także na naświetlaniu tym orędziem nowych problemów. Chodzi
o to, by Kościół z Ewangelią był tam, gdzie rozgrywają się losy świata. Za
wskazaniem Ojca Świętego można wymienić następujące główne pola ewangelizacji na
dziś: krzewić poszanowanie dla godności ludzkiej, otaczać głębokim szacunkiem
prawo do życia, chronić wolność religijną, uważać rodzinę za pierwszą
płaszczyznę społecznego zaangażowania, krzewić miłość jako podstawę
międzyludzkiej solidarności, poprzez zaangażowanie polityczne służyć wszystkim i
każdemu, traktować człowieka jako ośrodek życia gospodarczo-społecznego,
ewangelizować kulturę. Nieobecność lub bezczynność chrześcijan w tych
dziedzinach oznacza ich winę moralną, gdyż skutkiem takich postaw jest rozejście
się Ewangelii i współczesnej cywilizacji. Udział katolików świeckich w dziele
nowej ewangelizacji jest nie tylko pożądany, ale wręcz konieczny. Podkreślił to
Sobór Watykański II, a także Jan Paweł II w swoim nauczaniu. Według soborowej
Konstytucji o Kościele szczególnym zadaniem wiernych świeckich jest
rozświetlanie wszystkich spraw doczesnych i kierowanie nimi w taki sposób, aby
przebiegały po myśli Chrystusa. Bez udziału świeckich nie zostanie wypełnione
Ewangelią życie rodzinne, społeczne, zawodowe, polityczne, ekonomiczne i
kulturowe. W tych dziedzinach laikat jest ze swej natury pierwszorzędnym
ewangelizatorem. Ma też on największą możliwość dotarcia do tych dziedzin z
orędziem ewangelicznym.
W budzeniu świadomości powołania i ewangelizacyjnych zadań świeckich katolików
Radio Maryja ma znaczący udział, co znajduje szczególny wyraz w "Rozmowach
niedokończonych", programie prowadzonym na zasadzie żywego dialogu ze
słuchaczami. Mają oni możliwość swobodnego wypowiadania swoich opinii i
nabierają poczucia podmiotowości w Kościele.

Dziś patriotyzm, przywiązanie do Ojczyzny, eksponowanie symboli
narodowych nie są promowane w liberalnych mediach, a przez niektóre środowiska
lekceważone, a nawet wyśmiewane. Radio Maryja od lat uczy miłości do Ojczyzny,
pamięci o jej historii, podejmowania odpowiedzialności za Polskę. Wzywa też do
dokładnego przyglądania się tym, którzy z racji pełnionych urzędów decydują o
przyszłości naszego Narodu…
– Patriotyzm to postawa umiłowania ojczyzny i własnego narodu, przejawiająca się
rzetelną pracą, przedkładaniem nadrzędnych wartości niepodległości i
suwerenności nad własne cele, gotowością do ich obrony, nawet za cenę życia.
Jako cnota chrześcijańska patriotyzm łączy przywiązanie i miłość do ojczyzny
oraz solidarność z własnym narodem z szacunkiem dla innych narodów i
poszanowaniem ich suwerennych praw. Nie należy więc mylić patriotyzmu z
nacjonalizmem, który głosi wyższość jednego narodu nad innymi.
Radio Maryja promuje postawy patriotyzmu, podobnie jak to czynili Prymas
Tysiąclecia ks. kard. Stefan Wyszyński i Ojciec Święty Jan Paweł II, którzy
uczyli, że ojczyzna jest wartością bezcenną. Pomnażanie tego skarbu to powinność
każdego. Za wychowanie patriotyczne odpowiadają szczególnie ludzie sprawujący
władzę. Jeśli kogoś ze sprawujących władzę irytują postawy patriotyczne w
społeczeństwie, to znaczy, że nie rozumie do końca swojej misji. Stawianie
zarzutu, że Radio Maryja promuje postawy patriotyczne, uważam za bezprzedmiotowe
i społecznie szkodliwe.

Dziękuję za rozmowę.