Spróbuj Pomyśleć


Pobierz Pobierz

 

Szczęść Boże!

’Szczepionki stosowane w celu zapobiegania grypie u zdrowych osób dorosłych (przegląd)” to nazwa publikacji Biblioteki Kokrenowskiej z lipca 2010r. (Jefferson T, Di Pietrantonj C, Rivetti A, Bawazeer GA, Al-Ansary LA, Ferroni E: Vaccines for preventing influenza in healthy adults (Review), The Cochrane Library, 2010, Issue 7)].

Konkluzje autorów są następujące: „Szczepionki przeciwko grypie mają umiarkowany wpływ na ograniczanie objawów grypy i liczby utraconych dni pracy. Nie ma żadnych dowodów, że szczepionki przeciwko grypie mają wpływ na powikłania takie jak zapalenie płuc lub na przenoszenie zakażenia z człowieka na człowieka. Stąd też implikacji dla praktyki: „Wyniki tego przeglądu wydają się zniechęcać do korzystania w rutynie zdrowia publicznego ze szczepień zdrowych osób dorosłych przeciwko grypie. Skoro u zdrowych osób dorosłych występuje niskie ryzyko powikłań związanych z chorobą układu oddechowego, stosowanie szczepionki można zalecać tylko w specyficznych przypadkach jako środek ochrony osobistej przeciwko objawom”.

Autorzy udostępniają streszczenie sformułowane w języku potocznym w następującym brzmieniu. „Ponad 200 wirusów jest przyczyną grypy i schorzeń grypopodobnych, które wywołują te same objawy (gorączka, ból głowy, bóle i dolegliwości niespecyficzne, kaszel, wodnista wydzielina z nosa). Bez badań laboratoryjnych lekarze nie są w stanie odróżnić grypy i schorzenia grypopodobnego. Obydwie choroby trwają kilka dni i rzadko prowadzą do śmierci lub poważnych zaburzeń zdrowia. W najbardziej optymalnej sytuacji szczepionki mogą przynieść efekt tylko w przypadku grypy A i B, które reprezentują około 10% wszystkich krążących wirusów. Co roku Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje szczepy wirusa, jakie powinny być włączone do szczepień na nadchodzący sezon.

Autorzy tego przeglądu ocenili wszystkie badania, które porównywały ludzi zaszczepionych z niezaszczepionymi. Połączone wyniki wykazały, że w warunkach idealnych, kiedy to szczepionka całkowicie odpowiada konfiguracji krążących wirusów, trzeba zaszczepić 33 zdrowych dorosłych, aby uniknąć jednego zespołu objawów grypy. W warunkach przeciętnych, kiedy to szczepionka częściowo odpowiada krążącej konfiguracji wirusowej, trzeba zaszczepić 100 osób, aby uniknąć jednego zespołu objawów grypy. Stosowanie szczepionki nie wykazywało wpływu na liczbę osób hospitalizowanych, ani na liczbę utraconych dni pracy, ale powodowało jeden przypadek zespołu Guillian-Barré na każdy milion szczepień. Zespół Guillian-Barré jest poważnym zaburzeniem neurologicznym prowadzącym do paraliżu. Piętnaście spośród 36 poddanych analizie badań było finansowanych przez producentów szczepionek a cztery pominęły deklarację o finansowaniu. Nasze wyniki mogą stanowić oszacowanie optymistyczne, ponieważ badania sponsorowane przez firmy wytwarzające szczepionki mają tendencję uzyskiwania wyników korzystnych dla ich produktów, zaś część dowodów pochodzi z badań w warunkach idealnego dopasowania wirusów szczepionkowych i krążących, a nadto ewidencja następstw szkodliwych jest ograniczona.”

W podsumowaniu głównych wyników autorzy piszą m.in.:”We względnie rzadko spotykanej sytuacji, kiedy to szczep w szczepionce jest zgodny z krążącym wirusem i jego nasilonym krążeniem, u 4% osób niezaszczepionych w przeciwieństwie do 1% osób zaszczepionych pojawiały się objawy grypy (różnica ryzyk 3%, przy 95% przedziale ufności – od 2% do 5%). Odpowiednie dane dla sytuacji, kiedy występuje słaba zgodność wirusa szczepionkowego i krążącego w populacji, wynosiły 2% i 1% (różnica ryzyk 1%, przy 95% przedziale ufności – od 0% do 3%). Nie wydaje się aby te różnice były przypadkowe”.

W listopadzie 2012r. w Gazecie Lekarskiej, piśmie izb lekarskich, wydawanym przez Naczelną Radę Lekarską ukazał się artykuł mec. Anny Kobińskiej, krakowskiego adwokata, specjalizującej się w prawie medycznym, p. t. „Obowiązek stosowania aktualnej wiedzy medycznej jako wyprzedzający stosowanie przepisów prawa czy opinii towarzystw naukowych.” (vide). Jest oczywiste, że aktualny stan wiedzy medycznej przed musi przede wszystkim uzasadniać decyzje o zdrowiu milionów w ramach działań prewencyjnych i profilaktycznych w obszarze zdrowia publicznego. Szacunek dla każdej osoby ludzkiej nakazuje, aby wszystkie procedury profilaktyczne, diagnostyczne i terapeutyczne spełniały wymagania medycyny opartej na dowodach. Kiedy działania medyczne nie dotyczą pojedynczego pacjenta a całej populacji, odpowiedzialność za lekceważenie aktualnego stanu wiedzy medycznej jest proporcjonalnie większa.

Aktualny w styczniu 2013. roku stan wiedzy medycznej na temat szczepień przeciwko grypie zawiera właśnie cytowany wyżej, trzeci od 1999r. i aktualizujący poprzednie, raport sporządzony przez zespół badaczy współpracujących w ramach światowej sieci Cochrane Collaboration. Archibald Leman Cochrane był szkockim lekarzem epidemiologiem, pionierem medycyny opartej na dowodach.

Główny koordynator sygnalizowanego projektu, epidemiolog Tom Jefferson koordynował również prace nad wydanym w 2012r. raportem „Szczepionki stosowane w celu zapobiegania grypie u zdrowych dzieci (przegląd)” [Jefferson T, Rivetti A, Di Pietrantonj C, Demicheli V, Ferroni E. Vaccines for preventing influenza in healthy children. Cochrane Database of Systematic Reviews 2012, Issue 8].

Z Panem Bogiem.

dr Zbigniew Hałat

drukuj