Pomorska premiera Koncertu Niepodległości

1 września bieżącego roku, w 83. rocznicę ataku Niemiec na Polskę, w Sali BHP Stoczni Gdańskiej odbędzie się pomorska premiera Koncertu Niepodległości, podczas której zaprezentowana zostanie edycja „Leśni”. Koncert Niepodległości to projekt, którego realizację rozpoczęto 14 lat temu. Jego twórcami są Ola Turkiewicz, polsko-kanadyjska wokalistka i kompozytorka, a także Jacek „Wiejski” Górski, scenarzysta, reżyser i producent.

Premiera Koncertu Niepodległości miała miejsce w 2009 roku w Muzeum Powstania Warszawskiego. Obecny dorobek Koncertu Niepodległości to 44 edycje w Polsce i za granicą, 190 kompozycji i aranżacji oraz ponad 20 odrębnych scenariuszy. Projekt tworzy międzynarodowy zespół muzyków sesyjnych, w którego skład przez lata weszło blisko 250 artystów z Polski, Kanady, Australii, Wielkiej Brytanii, Ukrainy i Armenii.  Występując pod nazwą Polish Independence Concert, we wrześniu 2019 roku zespół zaprezentował anglojęzyczną edycję „Poland” w bazie Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) w Ādaži na Łotwie. Ponadto zrealizowano dwujęzyczne edycje międzynarodowe w Australii i Kanadzie, na Litwie i Łotwie.

„Leśni” – dziewięć wieków historii w muzyczno-słownej pigułce

Narracja koncertu ukaże historię naszego kraju widzianą przez pryzmat wojen podjazdowych, zmagań konfederackich i walk partyzanckich. Opowieść rozpoczniemy w roku 1109, opisując walki „szarpane” z najeźdźcami z Czech i Niemiec, które toczyli wojowie Bolesława Krzywoustego. Dalej, historia poprowadzi publiczność przez czasy Potopu Szwedzkiego, Konfederacji Dzikowskiej i Barskiej, Powstania Listopadowego, Styczniowego i Partyzantki Zaliwskiego. Ukażemy partyzancki aspekt II wojny światowej oraz działalność antykomunistycznego podziemia w okresie 1944-1956. Zwieńczeniem narracji będzie symboliczne uhonorowanie postaci Józefa Franczaka – ostatniego żołnierza wyklętego, poległego w 1963 roku w walce z oddziałem ZOMO-SB oraz Lecha Zondka, który w 1984 roku przedostał się do Afganistanu, by wesprzeć Afgańczyków w ich partyzanckiej walce z Armią Radziecką. Koncert dedykowany będzie także pamięci lokalnych bohaterów Żołnierzy Niezłomnych – Danuty Siedzikówny „Inki” i Feliksa Selmanowicza „Zagończyka”, których ukryte przez komunistów szczątki odnaleziono w nieoznaczonym grobie na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.

Muzyka hybrydowa w historycznej Sali BHP

Wydarzeniem muzycznym edycji „Leśni” koncertu jest Pieśń Powstańców (Zaliwskiego). Utwór pochodzi z zapomnianego dramatu dziesięciu obrazów z wyprawy do Polski 1833 roku i jest autorstwa Michała Chodźko Borejki, uczestnika partyzantki Zaliwskiego. Koncert Niepodległości otworzy pieśń czeskich żołnierzy na cześć Bolesława Krzywoustego Boleslaue, dux gloriosissime! (1109/2019, na podstawie Kroniki Polskiej Galla Anonima). Kolejne utwory to: Na Kopańskim moście (XVIII-XIX w.) pieśń o bitwie Kurpiów ze  Szwedami podczas II Wojny Północnej; Pieśń Konfederatów Barskich z dramatu Juliusza Słowackiego „Ksiądz Marek” (1843/1975), Marsz obozowy (1831), Śpij kolego w ciemnym grobie, Jak to na wojence ładnie (ok.1863), My partyzanci majora Hubali (1939), Modlitwa Narodowych Sił Zbrojnych (1940), Kołysanka o zakopanej broni (1941), Kujawiak Partyzancki (1943), Marsz „Zapory” (1944), Hymn Brygady Świętokrzyskiej (1944), Świadkowie Jacka Kaczmarskiego (1978) oraz zaśpiewany wspólnie z publicznością Mazurek Dąbrowskiego (1797). Uzupełnieniem repertuaru są współczesne utwory instrumentalne Ryngraf (2019), Powstańce (2019) oraz wiersz „Wilki” Zbigniewa Herberta, symbolicznie oddający temat koncertu. W ciągu 15 lat pracy nad Koncertem Niepodległości zespół wypracował własny styl muzyki hybrydowej. Łączy ona oryginalne brzmienia dawnych pieśni z nowoczesnymi aranżacjami i kompozycjami wykorzystującymi elementy klasyki, elektroniki, poezji śpiewanej, rocka, jazzu, bluesa, punk-reggae, metalu, rapu, tech-house, a także z nagraniami archiwalnymi.

Śpiewnik Niepodległości – siostrzany projekt Koncertu Niepodległości

W ramach ewaluacji Koncertu Niepodległości w 2017 roku Fundacja Dziedzictwa Rzeczypospolitej uruchomiła historyczno-edukacyjny portal Śpiewnik Niepodległości. l/ Udostępnia on dorobek polskiej pieśni patriotycznej wraz z narzędziami do samodzielnej nauki ich wykonywania oraz przykładowymi interpretacjami Koncertu Niepodległości. Pieśni opatrzone są komentarzem literackim i historycznym, a portal jest przyjazny dla osób niepełnosprawnych. Nowatorski projekt wysoko doceniła społeczność internetowa. Obecnie Śpiewnik gromadzi ponad 1,3 mln indywidualnych użytkowników (głównie młodzież i animatorów kultury), którzy wykonali ponad
3 miliony odsłon. Portal udostępnia funkcjonalność tworzenia play-list oraz indywidualny generator, dzięki któremu każdy może stworzyć własny, spersonalizowany Śpiewnik Niepodległości, możliwy do wykreowania w formie wydruku lub do pobrania w formacie na dowolne urządzenie mobilne.

Organizatorem wydarzenia jest Fundacja Dziedzictwa Rzeczypospolitej oraz Fundacja Promocji Solidarności.

Jacek „Wiejski” Górski, prezes Fundacji Dziedzictwa Rzeczypospolitej