Otwarto wystawę o roli Polaków w złamaniu kodu Enigmy
Dziś w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Londynie otwarto wystawę na temat współpracy polskich matematyków z brytyjskimi i francuskimi sojusznikami w procesie złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
Głównym elementem wystawy jest unikatowy egzemplarz jednej z takich maszyn, zbudowanej na potrzeby Polaków w 1940 roku we Francji.
Zatrudnieni w latach 30. w poznańskim Biurze Szyfrów matematycy Henryk Zygalski, Marian Rejewski i Jerzy Różycki byli pierwszymi, którzy zastosowali teorię permutacji do rozwiązania zagadki Enigmy. Opierając się częściowo na dokumentach uzyskanych od Francuzów, w 1932 roku udało im się po raz pierwszy złamać kod szyfrujący. Informacje o tym odkryciu przekazano wywiadom francuskiemu i brytyjskiemu dopiero siedem lat później, tuż przed wybuchem wojny.
Ostateczne złamanie szyfru Enigmy przypisuje się brytyjskiemu matematykowi Alanowi Turingowi. W rozmowie z PAP sir John Dermot Turing, bratanek legendarnego matematyka zauważa:
– Kiedy atak na Polskę wydawał się nieunikniony, Polacy zdecydowali się na bezprecedensowy ruch w historii międzynarodowego wywiadu i ujawnili swoje sekrety brytyjskim i francuskim sojusznikom. Podczas ściśle tajnego spotkania pod Warszawą nie tylko ujawnili, że złamali kod maszyny, ale nawet przekazali jej zrekonstruowane egzemplarze, ułatwiając praktyczne zrozumienie działania kodu – powiedział sir John Dermot Turing.
– Ciężko jednoznacznie powiedzieć, czy bez polskiej pomocy Brytyjczykom udałoby się kiedykolwiek złamać ten kod, ale wiemy na pewno, że w 1939 roku byli kompletnie zdezorientowani. Uzyskane od Polaków informacje uzupełniły wiele luk w ich rozumieniu Enigmy i pozwoliły na dalszą skuteczną pracę – podkreślił sir Turing.
W ramach projektu „Sztafeta Enigmy”, której wystawa jest częścią, w londyńskich szkołach prowadzone będą zajęcia o Enigmie oraz polsko-brytyjskiej współpracy kryptologicznej. Towarzyszyć temu będzie kampania w mediach społecznościowych, korzystająca z hashtaga #SztafetaEnigmy i #EnigmaRelay.
Wystawa jest otwarta dla zwiedzających od 15 marca. Zwiedzający mogą oglądać ją we wtorki pomiędzy 11 a 16 oraz w czwartki pomiędzy 11 a 18.
Projekt współfinansują Heritage Lottery Fund i ambasada RP w Londynie.
PAP/RIRM