Kanada: Indianie zarzucają rządowi Ontario zaniżanie należnych opłat od prawie 140 lat

Indianie Anishinaabe zarzucają rządowi kanadyjskiej prowincji Ontario, że od prawie 140 lat zaniża opłaty za użytkowanie indiańskich terenów. Chodzi o kwotę nawet 126 mld dolarów kanadyjskich. Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego Kanady.

Indianie Anishinaabe, którzy w połowie XIX wieku mieszkali na północnych wybrzeżach jezior Huron i Górnego, zawarli z Brytyjską Koroną dwa traktaty przekazujące indiańskie ziemie w zamian za coroczne opłaty. W 1875 r., roczna opłata została zwiększona do ówczesnego jednego funta na członka indiańskiej społeczności, Indianie wyegzekwowali zaległości, ale od 1875 roku należności nie zostały podniesione – podano w opisie sprawy na stronie Sądu Najwyższego Kanady.

Według rządowej strony opisującej uprawnienia Indian do kompensat na podstawie traktatów, Indianie mają prawo tylko do 4 dolarów na osobę rocznie z tytułu obu zawartych traktatów.

Tymczasem kopalnie i inne przedsiębiorstwa korzystające z indiańskich ziem przez minionych prawie 140 lat czerpały zyski, prowincja otrzymywała podatki i opłaty, a Indianie oceniają, że z tytułu zaległych kompensat powinni otrzymać nawet 126 mld dolarów kanadyjskich.

W stanowisku prowincji Ontario dostępnym na stronie Sądu Najwyższego Kanady napisano, że brytyjski negocjator, William Robinson, zawarł w obu traktatach zapis, że jeśli przekazywana Koronie ziemia przyniesie wystarczające dochody, by podnieść roczne kompensaty dla Indian, wówczas wypłaty będą zwiększane od czasu do czasu, jeśli Jej Wysokość łaskawie zechce zarządzić. Właśnie do tej dobrej woli Korony odnosi się m.in. argumentacja prawników prowincji.

W 2018 r. sąd w Ontario orzekł jednak, że prowincja ma obowiązek zwiększyć kompensaty dla Indian. W 2021 r. prowincja przegrała z Indianami w apelacji. Rząd Ontario twierdzi, że ma prawo samodzielnie decydować jak wykorzystywać środki budżetowe, a sąd nie może orzekać o kompensatach. Obecnie Sąd Najwyższy bada jak należy interpretować zapisy traktatów w sprawie podwyższania kompensat.

Wcześniej w tym roku Indianie będący stroną jednego z dwóch traktatów z 1850 r., Robinson-Huron Treaty, zawarli z rządem Kanady i rządem Ontario ugodę w sprawie wypłaty 10 mld CAD.

Publiczny nadawca CBC podkreślił, że orzeczenie Sądu Najwyższego Kanady będzie miało wpływ na negocjacje w sprawie przyszłych wypłat w ramach innych traktatów. Sprawa jest ciekawa także dlatego, że w jej rozpatrywaniu Sąd Najwyższy Kanady zajmuje się również interpretacją z punktu widzenia prawa Indian Anishinaabe. W stanowisku jednej ze społeczności indiańskich zwrócono uwagę, że interpretacja traktatów wymaga, by sąd oceniał słowa zapisane i kontekst historyczny, aby wybrać interpretację, która najlepiej godzi interesy Korony i Indian.

PAP