Zapatero przywiezie swoje „projekty” do Brukseli

Od 1 stycznia prezydencję w Unii Europejskiej sprawuje Hiszpania. Tym razem półroczne przewodnictwo pokaże, jak będzie się układać krajom członkowskim współpraca z nowym prezydentem UE i szefową polityki zagranicznej. Madryt zapowiada współdziałanie państw członkowskich w sprawie wyjścia z kryzysu oraz – co niepokoi – promocję „równości kobiet i mężczyzn”. Unia pod przewodnictwem hiszpańskim ma przystąpić jako strona do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jest się czego bać.

Hiszpania przejęła prezydencję w Unii Europejskiej po Szwecji, jednak wraz z 1 grudnia, czyli dniem wejścia w życie traktatu z Lizbony, Wspólnota ma stałego przewodniczącego – byłego belgijskiego premiera Hermana Van Rompuya i szefową unijnej dyplomacji Catherine Ashton. Najbardziej widoczna i prestiżowa polityka zagraniczna nie będzie już należeć do prezydencji rotacyjnej, ale do Van Rompuya i Ashton. Brytyjka będzie przewodniczyć spotkaniom unijnej dyplomacji, musi jednak zdobyć poparcie europosłów po styczniowym przesłuchaniu w Parlamencie Europejskim. 27 nominowanych do Komisji Europejskiej zostanie również przesłuchanych. Spotkania z eurodeputowanymi potrwają od 11 do 19 stycznia, a głosowanie w sprawie pełnego składu KE zaplanowano na tydzień później.

Główną agendą Hiszpanii jest zmniejszenie bezrobocia i wzrost gospodarczy – zażegnanie skutków globalnej recesji. Tymczasem liczba osób bezrobotnych w Hiszpanii podwoiła się w ciągu ostatnich dwóch lat. W październiku było to 19,3 proc., co dało Hiszpanii drugie miejsce (zaraz po Łotwie) pod względem bezrobocia w całej Unii Europejskiej. Hiszpania zapowiedziała również przywrócenie UE roli światowego lidera w walce ze zmianami klimatycznymi. Grudniowe spotkanie w Kopenhadze zostało ocenione przez obserwatorów jako klęska Wspólnoty, która miała o wiele ambitniejsze plany. Testem dla unijnej dyplomacji będzie spotkanie ze Stanami Zjednoczonymi w Madrycie 25 maja. „Kto uściśnie rękę prezydentowi USA Barackowi Obamie pierwszy?” – pyta brytyjska BBC. – Zapewniam, że nie mamy woli, by konkurować. Są dwa nowe stanowiska w Unii Europejskiej, które mają pchnąć ją do przodu, a my będziemy skromni, dyskretni, pracowici i pomocni – tłumaczył w Brukseli szef hiszpańskiej dyplomacji Miguel Moratinos. BBC podkreśla, że świat będzie dokładnie przyglądał się, czy traktat lizboński polepszy, czy może jeszcze bardziej przyćmi międzynarodowy wizerunek „27”. Jednak Hiszpania może sterować innymi spotkaniami, jak np. szczytami krajów Wspólnoty. W trakcie hiszpańskiej prezydencji odbędą się ważne spotkania ministerstw krajów członkowskich dotyczące kwestii ekonomicznych, polityki strefy euro, energetyki czy środowiska. Już na 11 lutego zaplanowano szczyt gospodarczy, któremu będzie przewodniczył Herman Van Rompuy, a 25 marca liderzy Unii Europejskiej spróbują porozumieć się w sprawie strategii ekonomicznej na następne dziesięć lat. Komisja Europejska przypomina o tym wydarzeniu, nawołując do „mocnego, bardziej zielonego rynku socjalnego”. Hiszpania w polityce zagranicznej pragnie silniejszej współpracy z Ameryką Łacińską, Karaibami czy Bliskim Wschodem, gdzie ze względów historycznych ma silne wpływy. Madryt liczy jednak zwłaszcza na rozwój Unii dla Śródziemnomorza, co może znacznie ograniczyć rozmach sztandarowego polskiego projektu Partnerstwo Wschodnie, które ruszy w maju tego roku. Jego celem jest zacieśnienie więzi z sześcioma byłymi sowieckimi republikami: Armenią, Azerbejdżanem, Białorusią, Gruzją, Mołdawią i Ukrainą. Hiszpania zapowiedziała także zakończenie rozmów akcesyjnych Chorwacji, by już w przyszłym roku mogła ona zostać członkiem UE. Będzie również kontynuować negocjacje z Bałkanami Zachodnimi, a szczególnie Serbią. W kolejce do Wspólnoty ustawiły się też Islandia i Turcja. Madryt pragnie ponadto doprowadzić do porozumienia UE z Kubą, co może zakończyć się fiaskiem, gdyż część krajów Wspólnoty uzależnia wzajemne stosunki z tym państwem od poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka. Hiszpanie zapowiedzieli również, że zamierzają walczyć o równość praw obywateli „27”, a także przedstawią wiele propozycji w sprawie przemocy i dyskryminacji wobec kobiet. Unia Europejska pod hiszpańskim przewodnictwem ma przystąpić jako strona do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.