Apel o pokój i jedność

Apel o pokój na Bliskim Wschodzie, wezwanie do jedności i dialogu
oraz służby prawdzie i sprawiedliwości – to najważniejsze elementy zakończonej w
niedzielę trzydniowej wizyty Ojca Świętego na Cyprze. Podczas 16. zagranicznej
podróży apostolskiej Benedykt XVI przekazał biskupom Bliskiego Wschodu tzw.
Instrumentum laboris, stanowiące punkt wyjścia obrad Zgromadzenia Specjalnego
Synodu Biskupów, które odbędzie się w Rzymie w październiku br.

Samolot z Ojcem Świętym na pokładzie wylądował na lotnisku w Pafos w piątek,
4 czerwca br., kilka minut przed godz. 14.00 czasu lokalnego. Tutaj Następcę św.
Piotra powitał prezydent Cypru Dimitris Christofias, który zwrócił uwagę na
historyczny charakter wizyty Biskupa Rzymu w tym kraju. Po jego wystąpieniu głos
zabrał Benedykt XVI, który podkreślił, że przybył na Cypr śladem świętych Pawła
i Barnaby jako pielgrzym i „sługa sług Bożych”. Wskazując, że jako Następca św.
Piotra przybył do miejscowych katolików, by ich umocnić w wierze, a jednocześnie
przekazać dokument roboczy na mający się odbyć jesienią w Rzymie specjalny Synod
Biskupów dla Bliskiego Wschodu, Papież zaznaczył, iż Cypr jest odpowiednim
punktem do rozpoczęcia „kościelnej refleksji nad miejscem wspólnoty katolickiej
obecnej od wielu wieków na Bliskim Wschodzie”.

Wezwani do jedności
Z lotniska Ojciec Święty udał się do
XIII-wiecznego kościoła Agia Kiriaki Chrysopolitissa (Matki Bożej Złoconej) w
Pafos, wzniesionym na ruinach bazyliki bizantyjskiej z IV wieku. Choć świątynia
ta należy do Cerkwi prawosławnej, jednak od 1987 roku, z woli arcybiskupa
Chryzostoma II, ówczesnego biskupa Pafos, a dziś zwierzchnika Cerkwi
prawosławnej na Cyprze, jest ona udostępniana również katolikom.
Wizytę w tym
miejscu Benedykt XVI rozpoczął od krótkiej modlitwy przed ikonostasem. Następnie
przed świątynią powitał Ojca Świętego arcybiskup Chryzostom II, który większość
swego przemówienia poświęcił okupacji tureckiej Cypru.
W przemówieniu
wygłoszonym w tym miejscu podczas nabożeństwa ekumenicznego Biskup Rzymu
przypomniał, że „Cypr był pierwszym etapem podróży misyjnych apostoła Pawła”. –
A zatem to z tego miejsca przesłanie Ewangelii zaczęło się szerzyć po imperium,
a Kościół, oparty na przepowiadaniu apostolskim, mógł się zakorzenić w całym
znanym wówczas świecie – powiedział Papież. Podkreślił, że każdy chrześcijanin
jest powołany do kontynuowania misji rozpoczętej przez apostołów, albowiem na
mocy chrztu ma być świadkiem Ewangelii.
W sobotę, Benedykt XVI złożył
kurtuazyjną wizytę arcybiskupowi Chryzostomowi II. Podczas krótkiego pobytu w
siedzibie arcybiskupów Cypru Ojciec Święty odwiedził miejsce pamięci poświęcone
arcybiskupowi Makariosowi III, którego w 1959 roku wybrano na pierwszego
prezydenta Republiki Cypryjskiej. Oficjalna część wizyty ekumenicznej odbyła się
w XVII-wiecznej katedrze św. Jana w Nikozji. Benedykt XVI podziękował
arcybiskupowi za gościnę na Cyprze oraz za wspólne przedsięwzięcia ekumeniczne.
– Cypr tradycyjnie uważany jest za część Ziemi Świętej, a trwający na Bliskim
Wschodzie konflikt winien być źródłem zatroskania dla wszystkich wyznawców
Chrystusa. Nikt nie może być obojętny na potrzebę wspierania, w każdy możliwy
sposób, chrześcijan tego niespokojnego regionu, tak by jego starożytne Kościoły
mogły żyć w pokoju i rozkwicie – powiedział Papież.

Dla sprawiedliwości i pokoju
Życie społeczno-polityczne
ma się opierać na prawdzie i wartościach moralnych, przypomniał Ojciec Święty
podczas sobotniego spotkania z władzami cypryjskimi i korpusem dyplomatycznym,
które rozpoczęło drugi dzień papieskiej wizyty na Cyprze. Wskazując na
zakorzenione w ludzkim sumieniu „usilne wezwanie do służby prawdzie,
sprawiedliwości i miłości”, Benedykt XVI zwrócił uwagę, że posiada ono „istotne
znaczenie dla roli, jaką pełnią politycy i dyplomaci”. – W krajach, gdzie
sytuacja polityczna jest delikatna, takie uczciwe, otwarte relacje osobiste mogą
prowadzić do większego dobra całych społeczeństw i narodów – powiedział Następca
św. Piotra. Podkreślił przy tym, że tylko wtedy, gdy prawda moralna w życiu
publicznym oparta jest na etyce prawa naturalnego, wspólnego wszystkim ludziom,
polityka wprowadza atmosferę sprawiedliwości i pokoju.

Bądźcie świadkami nadziei
Podczas swej wizyty na Cyprze
Ojciec Święty czterokrotnie spotkał się z wiernymi Kościoła katolickiego.
Pierwsze spotkanie odbyło się w sobotnie przedpołudnie, drugiego dnia
papieskiego pobytu na wyspie, w budynku szkoły podstawowej św. Marona w Nikozji.
W skierowanym do zgromadzonych tu wiernych przemówieniu Benedykt XVI zachęcił
ich do poszukiwania „większej jedności w miłości z innymi chrześcijanami i do
dialogu z tymi, którzy nie są chrześcijanami”. – Tylko w wyniku cierpliwej
pracy, opartej na wzajemnym zaufaniu, można przezwyciężyć brzemię minionej
historii, a różnice polityczne i kulturowe między narodami mogą stać się powodem
działania na rzecz głębszego zrozumienia – podkreślił Ojciec Święty.
Z kolei
w sobotę po południu, w położonym w pobliżu nuncjatury apostolskiej w Nikozji
kościele Świętego Krzyża, Ojciec Święty przewodniczył Eucharystii, którą
koncelebrował z katolickimi duszpasterzami na Cyprze. W homilii, nawiązując do
tajemnicy Krzyża, Benedykt XVI zwrócił uwagę, że szczególny w niej udział – ze
względu na trudności, jakie napotykają – mają dziś chrześcijanie na Bliskim
Wschodzie. – W moich modlitwach pamiętam zwłaszcza o kapłanach i zakonnikach na
Bliskim Wschodzie, którzy dziś w sposób szczególny są powołani do upodobnienia
swego życia do tajemnicy Krzyża Pańskiego – wyznał Benedykt XVI.
– Jesteśmy
powołani, aby przezwyciężyć nasze różnice, by nieść pokój i pojednanie tam,
gdzie istnieje konflikt, do dawania światu orędzia nadziei. Jesteśmy powołani,
aby dotrzeć do osób potrzebujących pomocy, wielkodusznie dzieląc się dobrami
ziemskimi z tymi, którzy mają mniej szczęścia niż my – mówił Ojciec Święty do
cypryjskich katolików podczas niedzielnej Eucharystii, której przewodniczył w
Pałacu Sportu Eleftheria w Nikozji. Niedzielna Eucharystia w Pałacu Sportu
Eleftheria w Nikozji była kulminacyjnym punktem papieskiej wizyty na Cyprze.
Uczestniczyło w niej ok. 8 tys. wiernych, wśród których były delegacje Kościołów
bliskowschodnich, liczne grono żyjących na wyspie imigrantów, a także grupa
Polaków. Na zakończenie Mszy św. Ojciec Święty wręczył biskupom Bliskiego
Wschodu tzw. Instrumentum laboris, czyli dokument mający być pomocą i punktem
wyjścia obrad Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów, które odbędą się w
Rzymie w październiku br. Tekst zawiera swego rodzaju credo katolickich
Kościołów Bliskiego Wschodu dotyczące ich wspólnego początku w starożytnej
wspólnocie jerozolimskiej i wymogów ewangelicznego świadectwa wobec
współczesności. Wspomina również o trudnych warunkach, w jakich żyją podzielone
wspólnoty chrześcijańskie pośród muzułmańskiej większości. Wśród szczególnie
trudnych kwestii wymienia również izraelską okupację terytoriów palestyńskich i
sytuację w Iraku.
W niedzielę, po Mszy św. w Pałacu Sportu i obiedzie
spożytym z członkami rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów, Benedykt XVI
udał się do maronickiej katedry Matki Bożej Łaskawej w Nikozji, konsekrowanej w
1960 roku.
– Odwiedzając tę katedrę, odbywam też duchową pielgrzymkę do
wszystkich maronickich kościołów na wyspie – powiedział Ojciec Święty. – Bądźcie
pewni, że z ojcowską troską jestem blisko wszystkich wiernych należących do tej
pradawnej wspólnoty – mówił Papież.
Papieska pielgrzymka zakończyła się w
niedzielę wieczorem. Podczas przemówienia pożegnalnego, wygłoszonego w niedzielę
na lotnisku w Larnace Ojciec Święty zachęcił wiernych różnych wspólnot
chrześcijańskich do kontynuowania ekumenicznej współpracy, wyraził jednocześnie
nadzieję, że chrześcijanie wraz z muzułmanami będą dążyć do pokoju i pojednania
między Cypryjczykami, dając tym przykład innym krajom.
Po oficjalnym
pożegnaniu samolot cypryjskich linii lotniczych z Benedyktem XVI na pokładzie
odleciał z Larnaki do Rzymu.

Sebastian Karczewski, RW