Moskwa zaostrza ustawy antyterrorystyczne

Do niższej izby parlamentu Rosji trafiły projekty nowych ustaw antyterrorystycznych. Autorzy projektów zaproponowali m.in. znaczne zaostrzenie kar za terroryzm oraz obniżenie do 14 lat progu wieku odpowiedzialności karnej za przestępstwa terrorystyczne.

Dziennikarze „Kommiersant”, najpopularniejszego rosyjskiego dziennika, napisali w piątkowym wydaniu, że projekty mogą znacznie ograniczyć prawa obywatelskie.

Projekty przygotowali Irina Jarowaja z Dumy oraz Wiktor Ozierow z Rady Federacji. Oboje są szefami komisji ds. bezpieczeństwa odpowiednio w niższej i wyższej izbie parlamentu. Zgłoszenie pakietu antyterrorystycznego zapowiadali już w zeszłym roku. Składa się on z dwóch ustaw.

Pierwszy projekt zakłada poprawki w kodeksie karnym, tak aby zaostrzyć kary za przestępstwa związane z terroryzmem i ekstremizmem. Minimalna kara za akt terroryzmu wyniosłaby 10 lat pozbawienia wolności (obecnie – 8 lat). Za rozniecanie nienawiści lub wrogości groziłaby kara od 2 do 5 lat (obecnie – do 4), za organizację grupy – od 5 do 8 lat (obecnie – od 2 do 8), natomiast za udział w organizacji – od czterech do sześciu lat (obecnie – do 4 lat).

Autorzy projektów chcą też wprowadzić minimalne kary za publiczne wzywanie do terroryzmu. Za takie wykroczenie groziłaby kara od 100 tys. rubli (ok. 1500 USD).Obecne przepisy nie przewidują minimalnej kary. Jeśli są to wezwania przez media lub internet to kara wynosiłaby od 5 do 7 lat (teraz przepisy mówią jedynie o karze do 7 lat).

Deputowani proponują również nowy artykuł w kodeksie karnym – „wspieranie działalności ekstremistycznej”. Chodzi o „nakłanianie, werbowanie lub też inne angażowanie” do działań opisywanych w przepisach o ekstremizmie. Za takie wspieranie groziłoby od 5 do 8 lat więzienia.

Innym nowym rodzajem przestępstwa stałby się „akt terroryzmu międzynarodowego”, czyli dokonanie za granicami Rosji „eksplozji, pożaru czy innych działań zagrażających życiu, zdrowiu, wolności lub nietykalności obywateli Federacji Rosyjskiej”, a także w celu zagrożenia interesom Rosji. Za opisane wyżej działania kara wynosiłaby 15-20 lat więzienia lub dożywocie, bez przedterminowego zwolnienia ani przedawnienia.

Drugi projekt to poprawki do kilku obecnych ustaw, w tym o obywatelstwie Federacji Rosyjskiej i trybie przekraczania granicy państwa. Pomysłodawcy proponują, by podstawą do pozbawienia obywatelstwa było – jak podał dziennik „Kommiersant” – „popełnienie szeregu przestępstw o charakterze terrorystycznym i ekstremistycznym”. W publikacji przypomniano, że pozbawianie obywatelstwa rosyjskiego bojowników, którzy przeszli do Państwa Islamskiego, proponował przywódca Czeczenii Ramzan Kadyrow.

Autorzy projektów chcą też, by zakaz wyjazdu z kraju przez 5 lat otrzymały osoby, które „zostały oficjalnie ostrzeżone o niedopuszczalności” przestępstw opisanych w kodeksie karnym: aktu terroru i współudziału czy przeszkolenia w nim, usprawiedliwiania aktu terroru i wezwania do niego, a także organizacji grupy terrorystycznej czy udziału w niej.

Wśród ekspertów cytowanych przez prasę podwyższenie kar za terroryzm budzi wątpliwości. Szef Komitetu przeciwko Torturom Igor Kalapin uważa, że zaostrzenie odpowiedzialności karnej nie sprawi, że do przestępstw nie dojdzie. Również szef komisji Dumy ds. prawa karnego Paweł Kraszeninnikow ocenia, że w skuteczności walki z terroryzmem liczy się nie wysokość kar, lecz jakość działań śledczych, w tym wymiana informacji pomiędzy krajami.

PAP/RIRM