IPN zaprezentował spot poświęcony 50. rocznicy Marca ‘68
Marzec 1968 roku – to złożona i wielopłaszczyznowa historia. Pragnienie wolności młodych Polaków, walki frakcyjne w PZPR, prowokacje i naciski z Moskwy. Wydarzenia te przybliża specjalny spot i unowocześniony portal edukacyjny prowadzony przez Instytut Pamięci Narodowej.
Historycy IPN od lat badają przyczyny, przebieg i skutki protestów młodzieży i działań władzy komunistycznej w tamtym okresie.
– Wielki protest polskiej młodzieży przeciwko systemowi komunistycznemu, przeciwko ograniczaniu wolności – mówił o marcu ‘68 dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu.
Spot IPN o marcu 1968 r. w skrótowej formie przypomina przyczyny i przebieg tych wydarzeń. Jednym z elementów wydarzeń marcowych była akcja antysemicka będąca reakcją na wojnę sześciodniową.
„W swoim czasie towarzysze otworzyliśmy szeroko nasze granice dla wszystkich, którzy nie chcieli być obywatelami naszego państwa i postanowili udać się do Izraela” – mówił wówczas Władysław Gomułka, I sekretarz KC PZPR.
– Inspiracją ohydnej kampanii w prasie była partia komunistyczna PZPR – zaznaczył dr Jarosław Szarek.
Ta kampania była efektem ostrych sporów wśród władzy komunistycznej trwających od wielu lat. W tym czasie ujawnił się po raz kolejny podział w PZPR na „Chamów” i „Żydów”.
– Władze dopuściły do dyskursu publicznego, tak naprawdę, wątki antysemickie, już jawne – podkreślił dr Daniel Gucewicz z IPN.
Ale marzec 1968 r. to głównie protesty młodzieży przeciw cenzurze i ograniczaniu wolności. Protestowała nie tylko młodzież studencka, jak się powszechnie sądzi. Demonstracje odbywały się, jak przypominał historyk prof. Julian Kwiek, także poza takimi ośrodkami akademickimi, jak Warszawa czy Kraków.
– Wydarzania marcowe miały miejsce także w ośrodkach pozaakademickich, jak na przykład w Tarnowie, gdzie była spora manifestacja młodzieży szkół średnich, zawodowych, czy też młodzieży robotniczej – zwrócił uwagę prof. Julian Kwiek.
IPN chce w swoim spocie zwrócić uwagę nie tylko na najbardziej znanych inżynierów wydarzeń marcowych, takich jak Wiesław Gomułka czy Mieczysław Moczar.
Ważną rolę w walkach frakcyjnych w PZPR w 1968 r. odgrywał ówczesny I sekretarz PZPR w Katowicach Edward Gierek.
„Jeśli co niektórzy będą nadal próbowali, to śląska woda pogruchocze ich kości” – mówił w tamtych czasach Edward Gierek.
– Chcielibyśmy przypomnieć, że kroczył w jednym szeregu z tymi, którzy działali wcześniej, używając zresztą klasycznej retoryki marcowej – powiedział Paweł Tomasik z IPN.
IPN zmodyfikował prowadzony od lat portal edukacyjny poświęcony złożonej tematyce wydarzeń marcowych.
TV Trwam News/RIRM