„Z Ojczyzny Jezusa „
Pokój i Dobro!
Góra Oliwna, najwyższe wzniesienie wschodniej części Jerozolimy, jest po Kalwarii najświętszą i najważniejszą górą historii Zbawienia. U jej podnóża, przy dolinie Cedronu usytuowane jest ewangeliczne Getsemani. Nazwa pochodzi od wyrażenia języka hebrajskiego „Gat-shemanin”, co znaczy „tłocznia oliwy”. W grocie znajdującej się na terenie ogrodu, Pan Jezus z apostołami spędzał często noce, odpoczywając po dniu nauczania w świątyni jerozolimskiej (por. Łk 21, 37; J 18, 2). Najstarszym miejscem kultu w Getsemani była właśnie ta skalna grota, miejsce zdrady i pojmania Zbawiciela. W niedużym ogrodzie zachowało się kilka oliwek, które najprawdopodobniej wyrastają w miejscu historycznej modlitwy i cierpienia Jezusa przed męką i śmiercią. Dla upamiętnienia trwogi konania, podczas której z twarzy Zbawiciela sączyły się krople krwi (por. Łk 22, 44) zbudowano kolejno trzy bazyliki: bizantyńską pod koniec IV wieku, krzyżowców w XII wieku oraz współczesną, wzniesioną według projektu Antoniego Barluzzi’ego w latach 1919-1924.
Do bazyliki Agonii, zwanej też kościołem narodów ze względu na udział wiernych z wielu krajów świata w realizacji jej budowy, prowadzą od głównej ulicy strome schody. Pobożni pielgrzymi jak i zwykli turyści chcący nawiedzić sanktuarium wchodzą jednak bocznym wejściem przez ogród z wielowiekowymi oliwkami. To może kuriozalne rozwiązanie, wprowadzania ludzi prawie przez zakrystię, ma duże znaczenie w przygotowaniu nawiedzających to miejsce do spotkania z tajemnicą Getsemani. Sama architektura nowej bazyliki pomaga w odkryciu przesłania tajemnicy agonii Jezusa, przeżytej w nocy pośród drzew oliwnych. Świadkami tego duchowego i fizycznego cierpienia w nocnej ciszy oprócz aniołów były tylko oliwki, gdyż trzej wybrani na świadków apostołowie posnęli wyczerpani emocjami całego dnia.
Wnętrze bazyliki Agonii wprowadza w atmosferę tamtej nocy. Wchodząc do wnętrza przez skąpany słońcem portal ma się wrażenie jakby człowiek znalazł się w mroku nocy. To odczucie wywołują wstawione w okna szkła w ośmiu tonacjach fioletu: cztery ciepłe i cztery zimne. Tłumiąc dopływ słonecznego światła tworzą wewnątrz bazyliki półmrok nawiązujący do nocnego czuwania Jezusa i usposabiający jednocześnie do modlitewnego skupienia. Fioletowy kolor nie tylko wytwarza specyficzne światło obrazujące nastrój nocy, lecz również nawiązuje do szat liturgicznych Wielkiego Postu. Wchodzącego pielgrzyma w panującym półzmroku przyciąga jasny kolor naturalnej skały zajmującej większą część prezbiterium. Ta święta relikwia bazyliki Konania w Getsemani przemawia w ciszy do każdego, kto jest w stanie zrozumieć głębię tajemnicy Odkupienia. Zbliżając się do prezbiterium prawdziwy pielgrzym najpierw uklęka w geście adoracji i w skupieniu patrzy na wykonaną w brązie cierniową koronę oplatającą nagą skałę. Dwa srebrne gołąbki z rozpostartymi skrzydłami nawiązują do Ducha Świętego prowadzącego Jezusa przez duchową agonię. Trzy kielichy przypominają gorycz kielicha, który Jezus dobrowolnie przyjmuje z rąk Ojca dla zbawienia świata.
Przyzwyczajone do przytłumionego światła oczy mogą następnie kontemplować starannie przemyślany przez architekta wystrój bazyliki. Na pierwszym miejscu uwagę skupiają trzy duże mozaiki wypełniające ścianę prezbiterium. Nad głównym ołtarzem widnieje scena modlącego się w samotności na skale Pana Jezusa. Jest on w centrum całej sceny jako „mąż boleści” opuszczony przez wszystkich. Po prawej stronie przytuleni do pnia starej oliwki śpią trzej apostołowie. Umieszczona na szczycie postać anioła przypomina, że Jezus w godzinie agonii nie jest jednak sam. Bóg Ojciec i Duch Święty biorą aktywny udział w rozpoczynającym się dziele odkupienia.
Na mozaice z lewej strony ukazany jest moment zdrady. Judasz składa pocałunek, którym daje żydowskim strażnikom znak kogo mają pojmać. Dramaturgię tej sceny oddają postacie skupiające się wokół Jezusa: z jednej strony przerażeni apostołowie a z drugiej agresywni wysłannicy żydowskiego sanhedrynu. Na ścianie prawej nawy widnieje mozaika pojmania Jezusa. Scena przedstawia moment kiedy Pan Jezus, jak świadczy św. Jan ewangelista, ukazał swoją boskość i dobrowolność wyboru zbawczej męki. Odpowiedź „Ja jestem” na pytanie o Jezusa z Nazaretu wywołało zaskakującą reakcję: odważni żołnierze „cofnęli się i upadli na ziemię” (J 18,6). Fundatorami tej ostatniej mozaiki byli Polacy o czym świadczy umieszczony w prawym dolnym rogu polski orzeł. Główna mozaika jest darem Węgrów, a mozaika zdrady w lewej nawie została ufundowana przez Irlandczyków. Dopełnieniem specyficznej ornamentacji nawiązującej do ewangelicznego wydarzenia jest dekoracja dwunastu kopuł, gdzie na tle gwieździstego nieba widnieją zarysy oliwnych drzew.
W Getsemani wśród prastarych oliwek, przy czcigodnej skale przywołującej agonię Chrystusa w 2000 roku modlił się wybitny pielgrzym sł. Boży Jan Paweł II. Wspominając szóstą rocznicę śmierci i przygotowując się do jego beatyfikacji módlmy się o dar głębokiej kontemplacji tajemnic naszego odkupienia.
o. dr Jerzy Kraj