Polskie Gorzkie Żale
Od XVIII wieku w Polsce w Wielkim Poście w każdą niedzielę odprawiane są Gorzkie Żale. To piękne nabożeństwo zrodziło się w warszawskiej bazylice Świętego Krzyża. Pomaga wiernym w rozważaniu Męki Pańskiej i podejmowaniu dobrych postanowień.
– To piękna polska tradycja. Od lat na Gorzkie Żale przychodzą całe rodziny. Trzeba to pielęgnować – podkreśla w rozmowie z „Naszym Dziennikiem” ks. Zygmunt Robert Berdychowski, proboszcz parafii Świętego Krzyża w Warszawie. Przypomina, że Gorzkie Żale powstały na początku XVIII wieku właśnie w bazylice Świętego Krzyża. – Nasz kapłan – ks. Wawrzyniec Stanisław Benik ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego à Paulo przygotował to nabożeństwo, a ono odpowiadało na zapotrzebowanie ludzi. Z Warszawy dzięki naszym księżom rozprzestrzeniało się na inne miejsca i tak ostatecznie zakorzeniło się w całej Polsce. Trzeba powiedzieć, że jest to nasze, polskie nabożeństwo i nigdzie nie bierze w nim udziału tylu wiernych, co w naszym kraju – zaznacza ks. Berdychowski.
Nabożeństwo Gorzkich Żali składa się z pieśni, które oparte są na Ewangelii – na opisie Męki Pańskiej. Po odśpiewaniu pieśni następuje kazanie pasyjne. Ma ono pomóc wiernym w rozważaniu Męki Pana Jezusa, tak by mogli się zatrzymać, obudzić. – To słowo ma doprowadzić słuchaczy do powzięcia jakichś dobrych postanowień, nawrócenia – wyjaśnia ksiądz proboszcz. Podkreśla, że nabożeństwo Gorzkich Żali wpisało się już w życie Polaków tak mocno, że piątki kojarzymy z Drogą Krzyżową, a niedziele właśnie z Gorzkimi Żalami. – Popularność tej modlitwy nie słabnie. Przychodzą na nie i ludzie starsi, i dzieci, całe rodziny. To jest bardzo piękne i bardzo nas cieszy. Trzeba pielęgnować tę tradycję naszych ojców – zachęca kapłan.
Gorzkie Żale w warszawskiej bazylice Świętego Krzyża odprawiane są w każdą niedzielę Wielkiego Postu o godz. 18.00. Transmituje je co roku Radio Maryja. Do wygłaszania kazań pasyjnych zapraszani są dostojni kaznodzieje. W tym roku wygłaszają je kolejni przełożeni Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy. – Zaprosiliśmy księży misjonarzy, aby pokazali niejako kapłanom, jak takie kazanie powinno być zbudowane. Ono różni się od zwykłej homilii, jaką słyszymy w niedzielę na Mszy św. – podkreśla ks. Berdychowski. Po nabożeństwie wierni mogą uczcić relikwie Krzyża Świętego. Wierni, którzy biorą udział w Gorzkich Żalach, a są w stanie łaski uświęcającej, mogą zyskać odpust zupełny.
Małgorzata Pabis