Ostatnie słowo zawsze należy do Boga

Z ks. prof. Waldemarem Chrostowskim z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu rozmawia Małgorzata Bochenek

Podobnie jak Jan Paweł II także Benedykt XVI w czasie swych pielgrzymek zawsze znajdzie czas dla młodych. Jakie przesłanie obecnie do nich skierował?

– Każde spotkanie Papieża z młodymi ludźmi jest ukierunkowane ku przyszłości. Zgodnie ze słowami Jana Pawła II to właśnie młodzież jest przyszłością Kościoła i świata. Benedykt XVI kontynuuje troskę swojego wielkiego poprzednika, o skuteczne docieranie do serc i sumień młodego pokolenia, także poprzez rozpoznanie drogowskazów pozwalających zobaczyć i umocnić sens życia. Benedykt XVI zachęca młodych do wierności Ewangelii. Odnosząc się do własnej młodości, która przypadła, gdy w Niemczech hitlerowskich panował socjalizm narodowy, Benedykt XVI uświadamia, że chociaż obecne czasy są trudne, to współczesne starsze pokolenia stawały niegdyś przed równie groźnymi wyzwaniami. W każdych okolicznościach ostatnie słowo zawsze należy do Boga. Ci, którzy prawdziwie Mu ufają, są Jego narzędziami w świecie. Nawiązując do sytuacji amerykańskiej, ale także sytuacji w różnych innych rejonach świata, Papież nazywa po imieniu niektóre z zagrożeń współczesnego człowieka: narkomania, nędza, rasizm, przemoc, a wreszcie manipulacja prawdą i fałszywe pojęcie wolności. Wskazuje, że źródłem i motorem chrześcijańskiej nadziei są: uczestnictwo w liturgii Kościoła, modlitwa, otwarcie się na drugiego człowieka przez posługę charytatywną. Wiara chrześcijańska ma zawsze wymiar wertykalny – pionowy, bo łączy ludzi z Bogiem, ale ma także wymiar horyzontalny – poziomy, bo łączy ludzi między sobą. Tak dwa przykazania: miłości Boga oraz miłości bliźniego, łączą się ze sobą, a wieńcząc Dekalog, stanowią też solidny fundament chrześcijańskiego życia i postępowania.

„Głoszenie życia, życia w obfitości, musi stanowić serce nowej ewangelizacji. Albowiem prawdziwe życie – nasze zbawienie – znaleźć można jedynie w pojednaniu, w wolności i w miłości, które są bezinteresownymi darami Boga” – mówił Ojciec Święty w nowojorskiej katedrze św. Patryka do kapłanów, zakonników i zakonnic.

– We współczesnym świecie obserwujemy napięcia pomiędzy kulturą życia a godzącą w nią antykulturą śmierci, która w swojej najostrzejszej postaci obraca się zawsze przeciwko człowiekowi i ludzkim wspólnotom. Spojrzenie Papieża jest głęboko teologiczne, podkreśla, że źródłem życia jest Bóg. Z poszanowania dla życia ludzkiego, z troski o nie oraz świadomości, czym ono jest, rodzi się nadzieja na to, że życie jako dar Boga w Bogu otrzymuje również swój sens i spełnienie. Chrześcijańska nadzieja, jeżeli ma być ugruntowana, trwała i silna, musi mieć solidne fundamenty. W przymówieniu Ojciec Święty zwrócił uwagę na podziały między katolikami, które stanowią jedno z rozczarowań wynikających z wdrażania posoborowej odnowy Kościoła. W odbudowywaniu jedności winniśmy wpatrywać się w Chrystusa, w Jego życie, nauczanie, mękę, krzyż i zmartwychwstanie. Wzgląd na krzyż uzmysławia, jak małostkowe i gorszące są podziały między chrześcijanami, w tym także między katolikami, bo odzwierciedlają one zazwyczaj nasz egoizm. Papież zaznacza, że wpatrując się w Chrystusowy krzyż, „zbliżać się będziemy razem do tej prawdziwej odnowy duchowej, której chciał Sobór, odnowy, która jako jedyna umocnić może Kościół w świętości i w jedności, niezbędnych dla skutecznego głoszenia Ewangelii w dzisiejszym świecie”. Budowanie jedności jest owocne zwłaszcza wówczas, kiedy rzetelnie praktykujemy przykazanie miłości bliźniego. Winniśmy zatem cierpliwie i wytrwale budować jedność Kościoła, której fundamentem jest Ukrzyżowany i Zmartwychwstały Chrystus.

Benedykt XVI odwiedził synagogę w Nowym Jorku. Jakie znaczenie ma papieskie spotkanie ze wspólnotą żydowską?

– Obecność Benedykta XVI w nowojorskiej synagodze wpisuje się w tradycję zapoczątkowaną przed dwudziestoma dwoma laty przez Jana Pawła II, który 13 kwietnia 1986 roku odwiedził Synagogę Większą w Rzymie. Od tamtego czasu żmudnie są budowane pomosty porozumienia i współpracy. Kościół wykazuje w tym dziele wielką cierpliwość i wytrwałość. Wyjątkowa relacja między chrześcijaństwem a judaizmem, na poziomie teologicznym, winna stanowić zachętę, ale także zobowiązanie, do budowania pogłębionych kontaktów między wyznawcami obu religii. Benedykt XVI odbył już kilka spotkań w Rzymie z przedstawicielami społeczności żydowskiej i odwiedził synagogę podczas wizyty apostolskiej w Niemczech. Papież daje wyraźnie poznać, że wzajemnej bliskości genezy chrześcijaństwa i judaizmu powinny towarzyszyć obustronny szacunek i wola współpracy. Dla wyznawców innych religii mogłoby to stanowić cenne świadectwo owoców wiary w jednego Boga.

Bezpośrednio z synagogi Papież udał się na spotkanie ekumeniczne…

– Dialog chrześcijaństwa z judaizmem łączy się nierozerwalnie z ekumenizmem wewnątrzchrześcijańskim. Wymiar ekumeniczny w Stanach Zjednoczonych oznacza przede wszystkim zbliżenie między Kościołem katolickim a wspólnotami protestanckimi, których liczba w Ameryce jest szacowana na mniej więcej czterysta.

Papież za spoiwo chrześcijan uznaje potrzebę wspólnego przeciwstawienia się ideologii sekularyzmu, która eliminuje Boga z życia współczesnego człowieka. Skutkiem sekularyzmu i związanego z nim relatywizmu jest odrzucenie Prawdy, a co za tym idzie kwestionowanie wiary religijnej. Powinnością chrześcijan różnych wyznań jest świadczenie o Bogu w Trójcy Świętej Jedynym oraz o Jego życiodajnej obecności w historii. Chrześcijanie, jeżeli pragną pozostać wierni Ewangelii, muszą wobec zagrożeń połączyć wysiłki, szukając tego, co nas łączy i co stanowi trwały fundament chrześcijańskiej tożsamości. Ojciec Święty wskazuje, że w nauczaniu apostolskim, u którego podstaw znajduje się Słowo Boże, należy szukać oparcia i źródła dla chrześcijańskiej doktryny oraz moralności. Zatem chrześcijanie winni zintensyfikować wysiłki, aby poznawać naukę Objawioną, zgłębiać ją, objaśniać i przeżywać jako świadectwo wiary pierwotnego Kościoła, a zarazem jako źródło i normę wiary dla Kościoła na progu XXI wieku.