Prezydent podpisał nowelę ustawy o TK
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, którą przed świętami uchwalił parlament. Politycy Prawa i Sprawiedliwości – jak sami mówią – oczekiwali na taki krok prezydenta. W wystąpieniu prezydent powiedział, że nowelizacja o TK przyczyni się do wzmocnienia pozycji i sytuacji Trybunału.
W tym kontekście zwrócił uwagę na zapis ustawy przewidujący, iż trybunał będzie orzekał w pełnym składzie liczącym co najmniej 13 sędziów.
– Rozwiązanie, które jest teraz przyjęte, wzmacnia pozycję Trybunału i wzmacnia powagę jego orzecznictwa także w oczach społeczeństwa. Te zmiany, które są wprowadzone, są zmianami istotnymi, ale wierzę w to, że one przyczynią się do uspokojenia sytuacji. Trudno jest mi się pogodzić z tym, że w polskim Sejmie i przestrzeni medialnej, odbywają się tak gorące dyskusje, w których często padają niepotrzebne słowa. Myślę, że przede wszystkim Polacy oczekują spokoju i tego, że skoro podjęli decyzję w wyborach prezydenckich, a potem parlamentarnych, to programy, które były zgłaszane przez polityków – m.in. przeze mnie, ale także przez dzisiejszą większość parlamentarną – zostaną zrealizowane – powiedział prezydent Andrzej Duda.
Prezydent Andrzej Duda ocenił, że obecny Trybunał jest w miarę pluralistyczny – „mamy dziewięciu sędziów wybranych przez poprzednią większość parlamentarną i pięciu wybranych przez nowy parlament”. Ma on nadzieję, że ten Trybunał będzie pracował w sposób rzetelny w oparciu o nową ustawę.
Prezydent zaapelował także o zakończenie jałowego sporu i przystąpienie do merytorycznej dyskusji na tematy ważne dla Polaków. Zwrócił uwagę, że każde słowo jest słyszane nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Dlatego też prosił polityków jak i zarówno komentatorów o mówienie prawdy i nie manipulowaniu faktami.
Parlamentarzyści Platformy Obywatelskiej oceniają, że prezydent nie stanął na straży Konstytucji, a jedynie interesu PiS-u. PO złożyła wcześniej do Trybunału wniosek, aby zablokować nowelę.
Poseł prof. Krystyna Pawłowicz, konstytucjonalista, zwraca uwagę, że prezydent Andrzej Duda wykazuje się w tej sprawie konsekwencją.
– Jeśli na początku stwierdziliśmy, że działania PO były nielegalne, że trybunał ściga się z Sejmem, że Trybunał – zwłaszcza prezes Żabiński i kilku jego zaprzyjaźnionych sędziów – wykazuje złą wolę i działa na granicy, a można powiedzieć że poza prawem (bojkotuje i narusza zasadę trójpodziału władz), to pan prezydent stoi na stanowisku, do którego zobowiązuje go Konstytucja, tzn. ma czuwać nad jej przestrzeganiem i konsekwentnie popiera działania Sejmu, które tę Konstytucję chronią. Ja się tego spodziewałam, bardzo się cieszę – komentuje prof. Krystyna Pawłowicz.
Nowelizacja przewiduje m.in., że TK co do zasady ma orzekać w tzw. pełnym składzie, liczącym co najmniej 13 sędziów. Orzeczenia pełnego składu będą zapadać większością 2/3 głosów. Ponadto, terminy rozpatrywania wniosków wyznaczane będą w TK według kolejności wpływu. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem ogłoszenia.
RIRM
Tekst oświadczenia prezydenta Andrzeja Dudy:
– Szanowni Państwo, Witam bardzo serdecznie, witam po Świętach. Mam nadzieję, że wszyscy Państwo spędziliście je spokojnie z rodzinami, tak jak powinno być w Boże Narodzenie. Ja również miałem tę możliwość, ale dla mnie to był także czas analizy. Analizy tego, co działo się ostatnio w polskim parlamencie – w Sejmie i w Senacie – analizy także tych rozwiązań, które zostały przez parlament zaproponowane i przyjęte. Po analizie i zastanowieniu się podjąłem dzisiaj decyzję o podpisaniu noweli do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Chcę powiedzieć jasno i wyraźnie – uważam, że nowela ta przyczynia się do wzmocnienia pozycji i sytuacji Trybunału Konstytucyjnego. Sytuacji przede wszystkim w znaczeniu odbioru społecznego, ale sytuacji w znaczeniu tego, co jest zasadniczą rolą w znaczeniu Trybunału, czyli orzekanie, kierując się względami czysto prawnymi.
Dwa argumenty, które są przeciwne w stosunku do tego, co często słyszymy, że ta ustawa osłabia Trybunał Konstytucyjny, otóż moim zdaniem jest to nie prawda. Podaje dwa konkretne przykłady: jeżeli mamy zasadę trójpodziału władzy, jeżeli decyzje podejmowane przez parlament wybrany w demokratycznych wyborach, a więc stanowiący wyraz także i społecznego przeświadczenia o tym, w jakim kierunku powinna zmierzać polska polityka i w jakim kierunku powinny zmierzać zmiany, które są przez parlament dokonywane – zmiany ustawowe. Jeżeli ma to być szanowane, Trybunał powinien w sprawach ustaw orzekać w pełnym składzie przy podwyższonej większości, dlatego, że są to prawnicy, którzy mają różne poglądy – polityczne, ideologiczne i nawet prawne.
Podwyższona większość jest gwarancją tego, że ci prawnicy w zdecydowanej właśnie większości zgodzili się ze sobą. Trudno mi było zrozumieć tę sytuację, która była do tej pory, gdzie de facto trzech sędziów Trybunału mogło decydować o losie prawnym ustawy przyjętej przez parlament wybrany przez społeczeństwo. Trzech sędziów, bo jeżeli orzekali w składzie pięcioosobowym, to wystarczyło trzech, aby uzyskać większość. Przyznacie państwo, że biorąc pod uwagę fakt, że bardzo często były też uchwały dotyczące praw obywatelskich, dotyczące różnego rodzaju zmian, które wpływają na życie obywateli, to z pewnością taka większość nie była do tego wystarczająca. Uważam zatem, że to rozwiązanie, które jest teraz przyjęte, wzmacnia pozycję Trybunału i wzmacnia powagę jego orzecznictwa także w oczach społeczeństwa.
Te zmiany, które są wprowadzone, są zmianami istotnymi, ale wierzę w to, że one przyczynią się do uspokojenia sytuacji. Trudno jest mi się pogodzić z tym, że w polskim Sejmie i przestrzeni medialnej, odbywają się tak gorące dyskusje, w których często padają niepotrzebne słowa. Myślę, że przede wszystkim Polacy oczekują spokoju i tego, że skoro podjęli decyzję w wyborach prezydenckich, a potem parlamentarnych, to programy, które były zgłaszane przez polityków – m.in. przeze mnie, ale także przez dzisiejszą większość parlamentarną – zostaną zrealizowane. Ludzie w Polsce podejmują decyzje mądrze. Oczekują tego, że będą przeprowadzane dobre zmiany.
Wierzę w to, że przyszły rok będzie właśnie rokiem dobrych zmian. Będzie rokiem obniżenia wieku emerytalnego z możliwością samo decydowania przez każdego, czy chce, czy nie chce pracować dłużej. Że będzie rokiem, w którym zostanie przyjęta w polskim parlamencie ustawa podwyższająca kwotę wolną od podatku tak, aby codziennie w portfelach zostało więcej pieniędzy. Że będzie przyjęta ustawa o pomocy dla rodzin słynne 500 zł na dziecko. To są sprawy ważne, na które oczekują Polacy. Proszę zatem, aby w Sejmie zakończyć spory, które bardzo często są jałowe i bardzo często zniechęcają ludzi do tego, aby w ogóle interesować się tym, co się wokół nich dzieje w kwestiach politycznych. Proszę, aby przystąpić do merytorycznej dyskusji na temat tych rzeczy, które są dla Polaków ważne, i które są przez nich oczekiwane.
Apeluje o to jako prezydent. Apeluję o rozwagę w dyskusjach i słowach. Pamiętajmy, że każde słowo jest słyszane nie tylko w Polsce, ale Polska jest także jednym z większych krajów Unii Europejskiej i słowa, które u nas padają, są słyszane również za granicą. Proszę zatem, aby mówić prawdę i proszę, aby nie manipulować. Aby fakty były podawane takimi, jakie są, również te fakty, które mają walor prawny. Apeluję o to do wszystkich, nie tylko do polityków, ale także do ekspertów, którzy się wypowiadają. Apeluję o obiektywizm, uczciwą i rzetelną dyskusję na ważne tematy, które mają miejsce w naszym kraju.
Wierzę w to, że ta ustawa przyczynia się do zakończenia sporu wokół Trybunału Konstytucyjnego. Wierzę również, że Trybunał, który w tej chwili jest – powiedzmy – w miarę pluralistyczny, bo mamy dziewięciu sędziów wybranych przez poprzednią większość parlamentarną i pięciu wybranych przez nową większość parlamentarną, że ten Trybunał będzie pracował w sposób rzetelny, właśnie w oparciu o nową ustawę, która zapewni to, że orzeczenia, które wydaje, mają rzeczywiście charakter czysto prawniczy. Że rzeczywiście są dogłębną analizą tego, co powiedział i ustalił parlament, z punktu widzenia zgodności, również zgodności z konstytucją i nie ma w nich ideologii.
I jeszcze jeden bardzo ważny element tej ustawy – ta ustawa wprowadza m.in. zasadę, że sprawy będą rozpatrywane według kolejności ich wpływu. W moim przekonaniu zasada ta jest niezwykle ważna. Dlatego, że nie jest zrozumiałe dla obywateli, że ich sprawy – dotyczące ich życia i ich codzienności – czekają w Trybunale miesiącami, a często latami na rozpatrzenie, a sprawy, które dotyczą samego Trybunału, rozpatrywane są w ciągu tygodnia czy dwóch. To nie jest sytuacja, z którą można się pogodzić. Uważam również, że to rozwiązanie przyczynia się również do uwolnienia Trybunału od wszelkich nacisków medialnych, politycznych i innych. Co do kolejności rozpatrywania spraw – sprawy mają być rozpatrywane według takiej kolejności, według jakiej wpłynęły. Uważam, że jest to rozwiązanie uczciwe i rzetelne, które także stanowi element wzmocnienia Trybunału. Dziękuję bardzo.
Oświadczenie prezydenta Andrzeja Dudy