W marcu w Szumowie pochówek szczątków polskich żołnierzy poległych w 1920 roku
16 marca odbędą się uroczystości pogrzebowe żołnierzy ochotników z 1920 roku, których szczątki zostały ekshumowane na terenie gminy Andrzejewo (Mazowieckie). Zgodę na ich pochówek na cmentarzu w Szumowie wyraził wojewoda podlaski.
Poinformował o tym PAP w niedzielę Marcin Sochoń, rzecznik stowarzyszenia „Wizna 1939”, które – wraz z miejscowym samorządem – realizuje na terenie gminy Andrzejewo projekt badań miejsc ostatnich walk 18. Dywizji Piechoty, we wrześniu 1939 roku wchodzącej w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”.
To w ramach tych prac, pod koniec listopada 2017 roku, odnaleziona została zbiorowa mogiła, w której – jak się okazało po ekshumacjach i analizie antropologicznej – odkryto szczątki polskich żołnierzy poległych w walkach z bolszewikami w sierpniu 1920 roku.
Na początku stycznia stowarzyszenie informowało PAP, że to mogiła poległych w boju, który miał miejsce 4 sierpnia 1920 roku pod Paprocią Dużą i Pęchratką (w okolicach Zambrowa, województwo podlaskie). Chodzi o żołnierzy 201. Pułku Piechoty (ochotniczego), którego główną siłę stanowili harcerze. Według relacji okolicznych mieszkańców, polegli to studenci Politechniki Warszawskiej; informacje te są obecnie badane.
W oparciu m.in. o analizy antropologiczne ustalono, że w mogile było pochowanych dziesięciu żołnierzy, wśród nich jedna osoba w wieku 25-30 lat, osiem w wieku 17-20 lat i jedna w wieku 14-17 lat. Odnaleziono tam też np. polskie guziki z orłem, guziki od bielizny osobistej oraz złoty sygnet z oczkiem.
Jak poinformował PAP w niedzielę Marcin Sochoń, uroczystości pogrzebowe szczątków tych żołnierzy zaplanowano na 16 marca. Najpierw w kościele w Andrzejewie odprawione będzie żałobne nabożeństwo, a po nim szczątki zostaną przewiezione do – oddalonego o niespełna 20 km – Szumowa, gdzie na tamtejszym cmentarzu parafialnym zostaną pochowane w kwaterze wojennej żołnierzy 201. Pułku Piechoty. Organizatorzy uroczystości poinformowali, że mają zgodę wojewody podlaskiego na ten pochówek.
Stowarzyszenie „Wizna 1939” chce podjąć próbę ustalenia tożsamości tych żołnierzy. Dlatego próbki odnalezionych szczątków zostały przekazane do Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, a stowarzyszenie prosi o kontakt wszystkie osoby, które mogą mieć bliskich poległych w 1920 roku na tym terenie i zgłaszanie się, w celu pobrania materiału do badań porównawczych DNA.
PAP/RIRM