A. Duda na Ukrainie: Aby przełamać impas, musi być zgoda na ekshumacje
Prezydent Andrzej Duda spotkał się dziś z ukraińskim prezydentem Petrem Poroszenką. W Charkowie domagał się dziś od Poroszenki cofnięcia zakazu prowadzenia ekshumacji ofiar rzezi na Wołyniu.
Przed rozpoczęciem rozmów prezydenci Polski i Ukrainy oddali hołd ofiarom NKWD na cmentarzu w Charkowie. W dołach śmieci spoczywają tam szczątki 4302 Polaków. Obok nich leżą także pomordowani przez Sowietów Ukraińcy.
Rozmowy prezydentów Polski i Ukrainy nie były łatwe. Dotyczyły kwestii historycznych związanych z wydanym przez Ukrainę zakazem ekshumacji polskich ofiar zbrodni na Wołyniu.
– Zwróciłem się dzisiaj do pana prezydenta z bardzo jasno sformułowanym apelem: abyśmy mogli przełamać impas, który pojawił się w tym zakresie w relacjach polsko-ukraińskich, musi być przywrócona zgoda na badania, musi być przywrócona zgoda na ekshumacje – mówił Andrzej Duda.
Prezydenci ustalili, że powstanie komisja na poziomie wicepremierów i ministrów kultury, która zajmie się sprawami historycznymi.
– Jednym z głównych zadań, jakie postawimy przed komisją będzie wznowienie ekshumacji – zadeklarował Petro Poroszenko, nie określił jednak kiedy to się stanie.
Prezydenci zgodzili się, że wszystkie upamiętnienia powinny być poprzedzone badaniami historycznymi. Andrzej Duda wyraził ubolewanie, że niszczone są pomniki i miejsca pamięci. Dodał, że za wszelką cenę trzeba dążyć do prawdy.
– Ja bardzo boleję również nad przypadkami, kiedy – niestety – także poprzez upamiętnienia fałszuje się historię. Tworzy się „fakty”, które w historii miejsca nie miały – mówił polski prezydent.
Historia nie powinna wpływać na strategiczny charakter naszych relacji. Należy iść do przodu – stwierdził prezydent Poroszenko.
– W historycznych konfliktach między Polską a Ukrainą wygrywa trzecia strona – nie Polska, nie Ukraina, ale Rosja – podkreślił ukraiński polityk.
Prezydenci potępili projekt Nord Stream 2 oraz dyskutowali o budowie interkonektora gazowego łączącego Polskę i Ukrainę. Dzięki niemu nasz kraj będzie mógł przesyłać na wschód błękitne paliwo np. z gazoportu w Świnoujściu. Polska popiera starania Kijowa żeby na tzw. obszarze donieckim oraz Ługańskim rozpoczęła się pełnoprawna misja pokojowa ONZ.
– Jesteśmy zwolennikami takiego rozwiązania i tutaj Ukraina może liczyć zdecydowanie na nasze poparcie. Bardzo nam zależy na tym, aby wojna u naszego sąsiada – na Ukrainie – zakończyła się; aby ludzie na wschodniej Ukrainie mogli wrócić do swoich domów (…); aby mógł się rozpocząć proces odbudowy wszystkiego, co na skutek tej agresji zbrojnej zostało zniszczone – zapewnił Andrzej Duda.
– Cieszę się, że zawszę mogę liczyć na wsparcie przyjaznej Polski w sprawach bezpieczeństwa i obrony – oświadczył Petro Poroszenko.
W Charkowie prezydent Andrzej Duda spotkał się z kierownictwem specjalnej misji monitorującej OBWE na Ukrainie oraz Polakami w niej pracującymi. Odwiedził Centrum pomocy uchodźcom z Donbasu Caritas Spes oraz tradycyjnie, jak w trakcie każdej wizyty zagranicznej, spotkał się z miejscową Polonią.
Piotr Krupa/TV Trwam News/RIRM