Ciche tsunami

W Kenii umiera przy porodzie co dziewiętnasta kobieta. W Kanadzie i w
Polsce – jedna na 20-30 tysięcy. Głównym powodem wysokiej umieralności w Afryce
jest brak woli politycznej ze strony państw bogatych, by zaradzić nędzy i
chorobom dziesiątkującym ten kontynent. Z pomocą mieszkańcom Afryki spieszą
także nasi lekarze ginekolodzy z polskiej sekcji MaterCare International. W
szpitalach trwa zbiórka sprzętu medycznego. Potrzeba wszystkiego: łóżek, stołów
operacyjnych, lamp operacyjnych, łóżeczek dla noworodków, aparatów
ambulatoryjnych, parawanów, bielizny operacyjnej.

Akcja zbiórki darów spotkała się z zainteresowaniem wielu szpitali i osób
prywatnych. – Pozytywnie odpowiedziały szpitale warszawskie – m.in. św. Zofii na
Żelaznej, szpital na Solcu, przy Inflanckiej, przy Madalińskiego, szpitale z
Krakowa, Poznania. Otrzymaliśmy także pomoc od lekarzy i położnych – pani doktor
Magdalena Szymańska z Białegostoku ofiarowała nam całe wyposażenie swojego
gabinetu – mówi współpracująca z MaterCare położna Nikoleta Broda.
Polskim oddziałem MaterCare International, międzynarodowej organizacji
ginekologów-położników wyznających wartości katolickie, kieruje prof. Bogdan
Chazan, dyrektor Szpitala Położniczo-Ginekologicznego im. Świętej Rodziny w
Warszawie, przewodniczący Rady MaterCare International.
O swojej pracy w Afryce mówi:
– Warunki – szczególnie lokalowe i higieniczne – są bardzo trudne, sali
porodowej o tak skromnym wyposażeniu i tak ubogim sprzęcie nie widziałem jeszcze
nigdy w życiu. Wiele kobiet umiera przy porodzie. Bardzo wysoka jest
śmiertelność noworodków i małych dzieci. Przyczyną śmierci są głównie zakażenia
dróg oddechowych, malaria i biegunki.

Brakuje nie tylko wody

Rolnictwo i przemysł koncentrują się na południu Kenii, blisko stolicy –
Nairobi, bo to teren żyznych gleb. Im dalej na północ, tym krajobraz staje się
bardziej suchy, pustynny, coraz mniej w nim zieleni i wody. Region Isiolo jest
położony w centrum Kenii, ale klimat, krajobraz i warunki życiowe są tu bardzo
trudne, tak jak na północy.
W całym regionie Isiolo w promieniu 100 km jest tylko jeden ginekolog.
Organizacja MaterCare buduje obecnie w mieście Isiolo szpital
położniczo-noworodkowy na 30 łóżek, a w odległym o 250 km Merti – salę porodową,
salę do cięć cesarskich i przychodnię dla kobiet i dzieci. Porody na tym terenie
przyjmują miejscowe kobiety przekazujące sobie z pokolenia na pokolenie
niezbędną wiedzę. Uzupełnienie tej wiedzy o informacje z dziedziny higieny,
wykorzystania technik medycznych, a szczególnie w zakresie rozpoznawania
trudnych przypadków wymagających interwencji lekarza może znacznie obniżyć
wskaźnik śmiertelności matek i noworodków. MCI opracowała i realizuje program
szkolenia tych kobiet (TBA – Temporary Birth Attendants).
Wielkim problemem afrykańskich kobiet są przetoki położnicze powstające w wyniku
przedłużającego się porodu, kiedy główka dziecka zbyt długo uciska narządy,
uszkadzając je. Dochodzi do sytuacji, kiedy przez pochwę wycieka mocz bądź kał –
kobiety dotknięte tą dolegliwością są uważane za nieczyste i traktowane gorzej
niż trędowate. Dzięki operacji mogą odzyskać nie tylko zdrowie, ale i swoje
miejsce w rodzinie i społeczności. Świadczona pomoc jest przyjmowana z
wdzięcznością. Mimo bardzo trudnej sytuacji, mimo biedy i chorób, mieszkańcy
Kenii są serdeczni, gościnni, uczynni. Dzielą się tym, co mają. Nie są to na
ogół dobra materialne. – Grupa położnych przywitała nas tańcem, zaprosiła do
uczestniczenia w nim. To ich naturalny sposób wyrażania gościnności – wspomina
prof. Chazan.
Pomoc na tym terenie niosą przede wszystkim darczyńcy ze Stanów Zjednoczonych i
z Kanady, świadczy ją także Episkopat Włoch. W Polsce patronat nad akcją
MaterCare International objęła śp. Maria Kaczyńska.
Profesor Chazan podkreśla, że potrzebny jest nie tylko sprzęt medyczny, ale
także stare meble i okna. – W wielu rozbudowywanych szpitalach wyrzuca się stare
okna. To, co my uważamy za niepotrzebne, w Afryce może się bardzo przydać.
Zbieramy także meble – fotele, krzesła, szafy – dodaje Nikoleta Broda. –
Chcielibyśmy, żeby transport z darami został wysłany na początku roku. Wielką
pomoc otrzymaliśmy od Caritas Polska, za co jesteśmy bardzo wdzięczni.
Spotkaliśmy się z ogromną życzliwością i wspólnymi siłami będziemy nadal
prowadzić ten projekt. Na razie jest to akcja jednorazowa, ale niewykluczone, że
może się to przerodzić w regularną pomoc – dodaje.
Aby tak się stało, potrzeba oczywiście sponsorów.
Profesor Bogdan Chazan dodaje:
– Często uważamy, że mamy swoje problemy. Na pewno tak… Kiedy jednak pojedzie
się do Afryki i zobaczy ludzi pogodzonych ze swoim losem, ze śmiercią
najbliższych, a jednocześnie tak bardzo wdzięcznych, uczynnych, gościnnych,
kiedy zobaczy się ogrom ich potrzeb, dochodzi się do wniosku, że – choćby na
małą skalę – warto jest coś zrobić.

Milczenie Zachodu

Światowa Organizacja Zdrowia wygłosiła niedawno opinię, że w skali globalnej
najbardziej zaniedbywanym zagadnieniem są problemy zdrowotne kobiet, szczególnie
w okresie ciąży. Tymczasem wydaje się, że państwom rozwiniętym nie brakuje
wiedzy – radykalnie zmniejszyły one liczbę zgonów matek w okresie ciąży, porodu
i połogu. – W Kanadzie zjawisko to zostało niemal całkowicie wyeliminowane.
Zainteresowanie rządów i społeczności międzynarodowej pozwoliłoby podjąć
wszelkie niezbędne kroki w celu zmniejszenia skali tych cierpień – tak uczyniono
np. po rozpoznaniu pandemii AIDS w latach 80. – wskazuje prof. Robert Walley,
założyciel i dyrektor fundacji MaterCare International.
Fundacja zajmuje się organizowaniem pomocy dla kobiet ciężarnych, rodzących i
będących w okresie połogu oraz dla ich dzieci. Działa na terenach najuboższych.
Prowadzi konferencje i kongresy poświęcone godności macierzyństwa i kobiety oraz
upowszechnia wiedzę na temat naprotechnologii – bardzo skutecznego, naturalnego
sposobu rozpoznawania przyczyn i leczenia bezpłodności, o którym wciąż niewiele
wiadomo ze względu na to, że większość mediów woli pilnować bezpieczeństwa
finansowego koncernów farmaceutycznych, niż stać na straży interesów pacjentów.
Profesor Walley uważa, że powinniśmy opracować rodzaj planu Marshalla dla
macierzyństwa. Dotyczyć miałby on wspierania kobiet oczekujących dziecka i
wychowujących je. Plan taki byłby działaniem na rzecz wspierania filozofii
życia, tak istotnej w nauczaniu Ojca Świętego Jana Pawła II.
Zdaniem założyciela MaterCare, przemoc wobec kobiet ma dwa oblicza. Aktywna
przyjmuje postać np. napaści na tle seksualnym lub przymusowego obrzezania
kobiet. Można jednak dopuścić się również przemocy biernej – poprzez zaniechanie
podjęcia działań niezbędnych do uniknięcia krzywdy i cierpienia.
Organizacje katolickie – takie jak MaterCare International – często działają na
terenach, które przestały już budzić zainteresowanie mediów. Przykładem może być
tu Haiti, gdzie podczas trzęsienia ziemi zostało zburzonych wiele domów i
szpitali. MaterCare organizuje wyjazdy na ten teren wolontariuszy medycznych,
położnych oraz pielęgniarek, które opiekują się tam kobietami ciężarnymi i
rodzącymi. Dużą część tych wolontariuszy stanowią lekarze i położne z Polski.
Obecnie obszarem zainteresowań organizacji MaterCare International jest również
Afryka.

Tym śmierciom można zapobiec

Wskaźnik śmiertelności matek w Kenii jest jednym z najwyższych w Afryce. Przy
porodzie umiera co dziewiętnasta kobieta. Dla porównania – w Kanadzie i w Polsce
umiera jedna kobieta na 20-30 tysięcy porodów. W małych wioskach położonych w
najuboższych krajach, poza obszarem zainteresowania mediów i opinii publicznej,
bardzo młode kobiety umierają w wyniku krwotoku lub niepostępującego porodu,
który następuje wskutek zwężenia miednicy kostnej. Do tego dochodzi jeszcze
malaria, niedożywienie skutkujące ciężką anemią oraz szereg chorób zakaźnych,
takich jak HIV, cholera czy tyfus. Gwałtowna śmierć matki dramatycznie zmniejsza
szanse przeżycia noworodka i jej pozostałych dzieci. Niejednokrotnie jej
następstwem jest również całkowity rozpad rodziny. MaterCare International
nazywa tę tragedię "cichym tsunami".
W 2005 roku ks. bp Luigi Locati, administrator apostolski w Isiolo w Kenii,
poprosił organizację MCI o zapewnienie opieki medycznej kobietom na tym terenie
– wyjątkowym ze względu na stopień izolacji, ubóstwa, a także zaniedbania przez
instytucje rządowe i organizacje pozarządowe. MaterCare International
odpowiedziała pozytywnie na apel księdza biskupa. W ten sposób powstał Projekt
Isiolo. Ksiądz biskup Locati nie doczekał niestety jego realizacji, został
zamordowany podczas prowadzenia mediacji między plemionami walczącymi o prawa do
pastwisk i dostęp do wody. Zapoczątkowane przez niego dzieło jednak trwa i –
mimo trudności – rozwija się.
 

Agnieszka Żurek

********************

Wszystkich, którzy zechcieliby wspomóc akcję zbiórki używanego/nowego sprzętu
medycznego, prosimy o kontakt pod adresem:
[email protected]

Darowizny dla Fundacji można wpłacać na konto:
13 1060 0076 0000 3200 0114 7884
BANK BPH SA, Oddział w Warszawie, ul. Towarowa 25, 00-958 Warszawa.