„Patrioci. Żołnierze. Żydzi” – nowa wystawa Instytutu Pamięci Narodowej

Na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie zostanie dziś otwarta wystawa multimedialna Instytutu Pamięci Narodowej „Patrioci. Żołnierze. Żydzi” .”Wielu z nich czuło się dziećmi jednej polskiej Ojczyzny” – podkreślił we wprowadzeniu do wystawy dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Przygotowana przez Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej ekspozycja prezentuje sylwetki Żydów walczących o niepodległość i granice Polski w latach 1914-1921 oraz ich późniejsze losy.

„Wielu z nich czuło się dziećmi jednej polskiej Ojczyzny” – zaznaczył we wprowadzeniu do wystawy dr Karol Nawrocki.

Od XVIII wieku Żydzi uczestniczyli w walce przeciw trzem zaborcom.

„W obronie ojczyzny równość u mnie popłaca i dlatego tak Żyd, chłop, szlachcic, ksiądz i mieszczanin równego są u mnie szacunku” – powiedział Tadeusz Kościuszko 24 marca 1794 roku na rynku krakowskim.

Warto wspomnieć o postaci płk. Józefa Berka Joselewicza (1765-1809) i utworzeniu żydowskiego pułku lekkokonnego, który walczył w 1794 roku na warszawskiej Pradze z wojskami rosyjskimi.

Żydowscy ochotnicy walczyli w Powstaniu Listopadowym i Styczniowym, a także w Polskiej Organizacji Wojskowej, Legionach i innych formacjach. W latach 1919-1921 żołnierze żydowskiego pochodzenia walczyli z bolszewickim agresorem w obronie Niepodległej.

Do walki z niemieckim najeźdźcą stanęli także we wrześniu 1939 roku. Byli obecni w szeregach niemal wszystkich formacji konspiracyjnych Polskiego Państwa Podziemnego, a także w jednostkach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz w szeregach utworzonej w ZSRS armii Berlinga. Uczestniczyli też w Powstaniu Warszawskim i akcjach bojowych Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz w innych organizacji podziemnych.

„Oni w dniach powstań i wojennych konfliktów stawali we wspólnym szeregu z tysiącami innych Polaków, by wbrew zaborczym imperializmom podjąć bój o miejsce Polski na mapie Europy” – napisał prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

„Większość spośród nich nie wywodziła się z rodzin zasymilowanych. Dowodziło to, że bycie patriotą, męstwo i poświęcenie Ojczyźnie nie wymagały wyrzeczenia się religii i tradycji żydowskiej. Polska była także ich ojczyzną” – podkreślono w materiałach dotyczących wystawy.

„Wstępowali w polskie szeregi, bo dyktowało im to ich poczucie obowiązku”– napisał dr hab. Marek Gałęzowski, autor scenariusza ekspozycji.

„Nowy projekt edukacyjny BEN został stworzony w oparciu o nowoczesne rozwiązania w zakresie nauczania historii. Wystawa ma postać mobilnego pawilonu ekspozycyjnego. Dzięki interaktywnym ekranom i narracji lektora zwiedzający będą mogli zapoznać się z wieloma niezwykłymi i nieznanymi historiami bohaterów naszej wspólnej walki o niepodległość, a później jej obrony” – zaznaczono.

Ekspozycja „Patrioci. Żołnierze. Żydzi” jest przygotowana w trzech wersjach językowych: polskim, angielskim i ukraińskim. Będzie czynna do 7 listopada 2022 roku.

PAP