Pół wieku kapłaństwa żarliwego

Wieloletni rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uczony i duszpasterz wielkiego formatu ks. abp prof. Stanisław Wielgus, arcybiskup senior archidiecezji warszawskiej, były ordynariusz płocki, obchodzi złoty jubileusz kapłaństwa. Ci, którym dane było poznać go osobiście, nie mają wątpliwości, że ten wybitny filozof mediewista i strażnik katolickiej tożsamości został wyjątkowo hojnie obdarowany inteligencją połączoną z ogromną pracowitością, systematycznością i dyscypliną.

Szlachetność, pokora, subtelność, wierność ideałom i szacunek dla drugiego człowieka to liczne przymioty ducha, które ks. abp Wielgus z powodzeniem wykorzystywał w pracy akademickiej i w służbie Kościołowi. – Mocnym rysem kapłaństwa księdza arcybiskupa jest droga służby intelektualnej – zauważa ks. prof. Tadeusz Guz, filozof prawa, dziekan Zamiejscowego Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim. – Jest to kapłaństwo zobowiązane wobec całego obszaru rozwoju intelektualnego człowieka wierzącego i Narodu – dodaje.

Blask średniowiecza
Przedmiotem wielokierunkowych badań naukowych ks. abp. prof. Wielgusa jest historia filozofii, teologii, prawa i szeroko pojętych nauk przyrodniczych w starożytności i głównie w średniowieczu. Działalność badawcza, publicystyczna i kaznodziejska zaowocowała ogromnym piśmiennictwem w postaci 16 książek i ponad 500 innych publikacji, w tym przeszło 100 stricte naukowych. Zainteresowania naukowe ks. abp. Wielgusa są funkcją jego misji kapłańskiej. – W moim wewnętrznym przekonaniu on ten obszar uczynił w sposób całkiem świadomy i wolny głównym przedmiotem swoich badań ściśle naukowych nie ze względu na to, żeby uprawiać naukę jako naukę, ale – i to jest bardzo widoczne – właśnie ze względu na taką strukturę myśli katolickiej, która łączy w sobie dwa wymiary: koegzystencję rozumu i łaski wiary, bez czego nie może być prawdziwego życia w Kościele – podkreśla ks. prof. Guz. – To było bardzo mocno przepracowane i systematycznie analizowane przez myślicieli chrześcijańskich zwłaszcza okresu patrystycznego i średniowiecza – dodaje.
Dziekan Wydziału Filozoficznego KUL ks. prof. Stanisław Janeczek wskazuje, że w swoich rzetelnych i gruntownych studiach historyczno-filozoficznych ks. abp Wielgus podejmuje m.in. wątek stereotypu, który funkcjonuje od czasów renesansu, a upowszechnił się w dobie oświecenia, tzw. mitu ciemnego średniowiecza wykorzystywanego przez lewicowych ideologów w zwalczaniu chrześcijaństwa. – Arcybiskup Wielgus ukazuje cały blask tej epoki, która w sposób głęboki harmonizowała aktywność ludzkiego rozumu z głęboką religijnością, owe dwa skrzydła, na których unosi się ludzki duch: światło rozumu, ten umiłowany stwór Boży, i światło wiary, która jest dla nas darem łaski – podkreśla ks. prof. Janeczek. – Jest to prawdziwie rzetelna nauka, pogłębiona, owocna, w żaden sposób nie zideologizowana.

Świadek i sługa prawdy
Jednocześnie subtelny analityk rękopisów średniowiecznych. Był aż przez trzy kadencje rektorem KUL, okazał się znakomitym menedżerem – wyprowadził uczelnię z finansowej zapaści do spektakularnego rozwoju, co zaowocowało budową nowego gmachu dydaktycznego i czterokrotnym zwiększeniem liczby studentów.
W opinii ks. prof. Janeczka, ks. abp Wielgus zarówno jako naukowiec, jak i kapłan to prawdziwy świadek i sługa prawdy, wypełniający obowiązki przypisane profesorowi jeszcze w czasach średniowiecza, kiedy miał on nie tylko wykładać i brać udział w dysputach, ale też wygłaszać kazania (legere, disputare et praedicare). – W tym wymiarze życia kapłańskiego dostrzegam w nim przede wszystkim charyzmatycznego oratora, który mówi z jednej strony z ogromną erudycją i silną logiką, ale z drugiej strony wkłada w to całą żarliwość swojego serca – zaznacza ks. prof. Janeczek. – Jest świadkiem Ewangelii i jednocześnie dostrzega w sposób bardzo głęboki ogromne zagrożenia naszej kultury, wyrosłej przecież z tradycji chrześcijańskiej, a tak daleko od niej dziś odchodzącej. Ale jest także głosicielem nadziei. Jeden zbiór jego kazań nosi tytuł: „Dobra jest więcej”. Jest w nim zawarta rzetelna ocena rzeczywistości, ale i budzenie nadziei, że można powstać z grzechu i budować piękny świat oparty na sprawdzonym fundamencie Ewangelii.
Jego Ekscelencja ks. abp Stanisław Wielgus urodził się 23 kwietnia 1939 r. w Wierzchowiskach, niewielkiej miejscowości położonej na słynącym z licznych powołań Roztoczu, w wielodzietnej rodzinie rolniczej. Święcenia kapłańskie przyjął 10 czerwca 1962 r. w Lublinie z rąk ks. bp. Piotra Kałwy. Pracował jako wikariusz w kilku parafiach. Następnie przez ponad 40 lat poświęcił się pracy naukowej, dydaktycznej i administracyjnej na KUL, którą zakończył w ubiegłym roku.
Jako biskup ordynariusz diecezji płockiej (1999-2007), aby podnieść poziom wiedzy religijnej wśród wiernych, zdecydował w 2005 roku, że we wszystkich kościołach diecezji płockiej przed każdą niedzielną Mszą św. będą czytane kilkuminutowe katechezy mające przybliżyć wiernym prawdy zawarte w Katechizmie Kościoła Katolickiego. Za tę inicjatywę, do której zaangażował ponad 70 autorów, nazwaną „Katechizmem płockim” ordynariusz płocki otrzymał podziękowanie od Papieża Benedykta XVI. Jako swoje zawołanie biskupie wybrał słowa: „Aeterne Sapientiae et Caritati” („Odwiecznej Mądrości i Miłości”), a w Jego herbie biskupim znajdują się: księga i wiązka zboża.