[TYLKO U NAS] prof. G. Kucharczyk: Piłsudski w pewnym okresie działalności był postacią pozytywną, ale miał okresy, gdy jego aktywność była bardzo kontrowersyjna

Tak jak każda wybitna biografia, biografię Józefa Piłsudskiego można podzielić na pewne etapy, gdzie rzeczywiście w pewnym okresie swojej działalności był postacią absolutnie kluczową i zdecydowanie pozytywną, a z drugiej strony są okresy w jego życiu, kiedy jego aktywność polityczna – delikatnie mówiąc – była bardzo kontrowersyjna – mówił w sobotnich „Aktualnościach dnia” na antenie Radia Maryja prof. Grzegorz Kucharczyk z Polskiej Akademii Nauk.

12 maja przypada 83. rocznica śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. Jak podkreślił prof. Grzegorz Kucharczyk, postać marszałka była wybitna, jednak w swojej działalności Piłsudski miał zarówno momenty chluby, jak i momenty zdecydowanie gorsze.

– Tak jak każda wybitna biografia, można ją podzielić na pewne etapy, gdzie rzeczywiście Józef Piłsudski w pewnym okresie swojej działalności był postacią absolutnie kluczową i zdecydowanie pozytywną, a z drugiej strony są okresy w jego życiu, kiedy jego aktywność polityczna – delikatnie mówiąc – była bardzo kontrowersyjna, a nawet wprost można powiedzieć, że nie była tak dobroczynna dla Polski, jak można byłoby oczekiwać od postaci takiego formatu – ocenił gość „Aktualności dnia”.

Jako pozytywny moment w życiu Józefa Piłsudskiego z pewnością należy zaliczyć okres, kiedy został tymczasowym naczelnikiem państwa – wskazał historyk.

– Jeżeli popatrzymy na przykład na kluczowe dla Polski miesiące przełomu 1918 i 1919 roku, to Piłsudski był wtedy właściwą osobą na właściwym miejscu we właściwym czasie. Został tymczasowym Naczelnikiem Państwa. (…) W listopadzie 1918 roku mieliśmy zagrożenie ze strony rewolucji nie tylko ze Wschodu, od Rosji bolszewickiej, ale czerwone sztandary powiewały również w Berlinie. Tam też była już rewolucja. Byliśmy więc między rewolucją a rewolucją. Z drugiej strony graniczyliśmy z Niemcami od zachodu i od wchodu, bo było kilkaset tysięcy wojsk niemieckich w głębi Rosji, które chciały bardzo szybko wrócić do Ojczyzny ogarniętej rewolucją – przypomniał.

Ciemną kartą w życiorysie marszałka był rok 1930 i tzw. wybory brzeskie – zauważył członek Polskiej Akademii Nauk.

– Poprzedzone aresztowaniem i – mówmy otwarcie – podłym traktowaniem przywódców opozycji antysanacyjnej w twierdzy w Brześciu. Jeżeli trzykrotnego premiera rządu Rzeczpospolitej Wincentego Witosa upokarza się, każąc mu czyścić ustępy itd., no to rzeczywiście jest coś strasznego i tutaj odpowiedzialność Piłsudskiego, który doskonale wiedział o tym, co tam się dzieje i to zarządził, jest też jasna. Ten okres to jest taka ciemna karta w jego biografii – akcentował gość „Aktualności dnia”.

Józef Piłsudski przewidywał, że Polska ponownie doświadczy wojny, dlatego podejmował działania, aby zyskać jak najwięcej czasu dla naszego kraju – zaznaczył prof. Grzegorz Kucharczyk.    

– On nie miał złudzeń co do tego, że Polskę czeka wojna. Krótko przed śmiercią mówił do swoich najbliższych współpracowników, m.in. do pułkownika Becka, ministra spraw zagranicznych, że siedzimy na dwóch stołkach, tzn. mamy układy o nieagresji z Niemcami i ze Związkiem Sowieckim, ale na pewno spadniemy z nich i cały dowcip polega na tym, żeby przewidzieć, z którego najwcześniej spadniemy. To jak gdyby ilustrowało jego bardzo realistyczne przekonanie, że Polskę prędzej czy później czeka zbrojne starcie i istota rzeczy polegała na tym, żeby zyskać jak najwięcej czasu i go nie zmarnować – mówił.

Marszałek Piłsudski nie wychował ani nie wyznaczył następcy, który dostosowałby jego program do zmian społecznych – podkreślił historyk.

– Piłsudski nie przygotował sobie sukcesora, osoby, która w jakimś sensie kontynuowałaby jego linię i też rozpoznała znaki nowych czasów, a znaki nowych czasów były takie, że nie da się rządzić wbrew społeczeństwu, tzn. z pominięciem społeczeństwa, tym bardziej, że społeczeństwo było wtedy bardzo skonsolidowane w sensie patriotycznym. Nikt nie miał wtedy wątpliwości, ze trzeba zasypywać podziały i trzeba np. budować wiosną 1939 roku Rząd Jedności Narodowej – podkreślił członek Polskiej Akademii Nauk.

Całość rozmowy z prof. Grzegorzem Kucharczykiem w „Aktualnościach dnia” dostępna jest [tutaj]

RIRM