Skarga kasacyjna Prokuratury Krajowej od wyroku WSA w Gliwicach ws. uchwały anty-LGBT w Istebnej

Prokuratura Krajowa skierowała do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy Istebna z 2 września 2019 r. przedmiocie powstrzymania ideologii LGBT przez wspólnotę samorządową. W ocenie Prokuratury Krajowej wyrok Sądu stanowi niedopuszczalną ingerencję w prawo wspólnoty samorządowej do wyrażania poglądów w zakresie takich wartości, jak życie prywatne, małżeńskie, rodzinne oraz prawo rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z ich przekonaniami.

Wyrok stanowi ograniczenie wolności wypowiedzi na istotne społecznie tematy. Dlatego Prokuratura Krajowa wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku.

Zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej

Kierując skargę, prokurator zarzucił wyrokowi naruszenie prawa materialnego i przepisów postępowania sądowo-administracyjnego. Zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej dotyczą w szczególności naruszeń szeregu postanowień Ustawy o samorządzie terytorialnym, Ustawy prawo oświatowe, Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,  Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego.

Uchwała jako deklaracja

Podnosząc zarzuty, prokurator wskazał, że uchwała zawiera wyłączenie postanowienia o charakterze niewładczym, deklaratoryjnym. Stanowiła jedynie głos w debacie publicznej, która toczy się w Polsce w odniesieniu do zagrożeń, jakie ideologia LGBT może nieść ze sobą dla takich wartości, jako małżeństwo, rodzina czy rodzicielstwo. Rada Gminy w poczuciu odpowiedzialności za społeczność lokalną wskazała w uchwale jako zagrożenie treści, które są związane przede wszystkim z wczesną seksualizacją polskich dzieci. Uchwała nie tworzy żadnych norm, ani generalnych i abstrakcyjnych, ani indywidualnych i konkretnych. Przede wszystkim nie określa adresatów ani okoliczności, którym mieliby się podporządkować. Nie zawiera również żadnych zakazów ani nakazów określonego zachowania, jak też sankcji.  W związku z tym nie można wskazać podmiotów, które mogłyby zostać dotknięte przedmiotowym aktem jak też uznać, by w związku z jej podjęciem doszło do naruszenia względem osób LGBT zasady niezbywalnej godności człowieka, prawa do prywatności oraz zakazu dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową.

Biorąc pod uwagę deklaratoryjny charakter uchwały, wystarczającą podstawą jej wydania był art. 18 ust 1 Ustawy o samorządzie gminnym. Nie doszło zatem do naruszenia prawa, które skutkowałoby stwierdzeniem nieważności tego aktu.

W skardze kasacyjnej prokurator podkreślił, iż Sąd I Instancji, stwierdzając nieważność uchwały, ograniczył w bezzasadny sposób wolność Gminy do wyrażenia poglądów na doniosłe społecznie tematy, jak też naruszył jej konstytucyjne prawo do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych w interesie lokalnej społeczności.

Odmienny niż Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach pogląd w odniesieniu do uchwał rady gmin sprzeciwiających się ideologii LGBT wyraziły jak dotąd inne wojewódzkie sądy administracyjne. Uznały, że zaskarżone uchwały stanowiły wyłączenie apele (deklaracje) będące dopuszczalnym głosem w debacie publicznej.

Prokuratura Krajowa