P. Szrot: W poniedziałek obchody rocznicy Powstania Styczniowego z udziałem prezydentów Polski i Litwy

W poniedziałek z udziałem prezydentów Polski i Litwy na Cytadeli i na Zamku Królewskim w Warszawie odbędą się uroczystości z okazji 160. rocznicy Powstania Styczniowego; zaplanowano też dwustronne spotkanie przywódców – przekazał szef Gabinetu Prezydenta, Paweł Szrot.

Minister Paweł Szrot podkreślił, że w tym roku przypada okrągła 160. rocznica Powstania Styczniowego. Jak przekazał, z tej okazji odbędą się uroczyste obchody w Warszawie, w których uczestniczyć będą prezydenci Polski i Litwy.

Oficjalne uroczystości z udziałem obu przywódców odbędą się na Cytadeli; przewidziane jest m.in. wystąpienie prezydenta Andrzeja Dudy.

Następnie, również z udziałem obydwu prezydentów, na Zamku Królewskim zostanie otwarta wystawa „Miłość i obowiązek. Powstanie Styczniowe 1863”.

Przed uroczystościami zaplanowane jest dwustronne spotkanie Andrzeja Dudy i Gitanasa Nausedy. Według Pawła Szrota wśród tematów rozmowy znajdą się m.in. współpraca polsko-litewska oraz wsparcie Ukrainy.

Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło w sumie udział co najmniej 150 tys. powstańców.

Walka powstańcza przez cały swój czas miała charakter rozproszonej akcji partyzanckiej. Powstańcom nie udało się opanować na dłużej większego terytorium, a władze Powstania Styczniowego nie miały stałej siedziby. Po klęsce większych zgrupowań partyzanckich m.in. w bitwach pod Węgrowem i Siemiatyczami, walkę toczyły głównie niewielkie oddziały.

Pierwszym przywódcą postania był Ludwik Mierosławski, który jednak po miesiącu utracił tę funkcję. Później dyktatorami powstania byli Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, który stał się tragicznym symbolem zrywu. Aresztowany wskutek denuncjacji i więziony na Pawiaku został skazany przez rosyjski sąd wojskowy na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 roku.

Powstanie Styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans insurekcji był tragiczny. Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i aktywna rusyfikacja. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć ok. 700 osób, na zesłanie co najmniej 38 tysięcy.

PAP