NIK negatywnie oceniła proces przygotowania wyborów powszechnych na prezydenta RP zarządzonych na 10 maja 2020 roku

Brak podstaw prawnych do zlecenia organizacji wyborów innym podmiotom niż Państwowa Komisja Wyborcza i naruszenie ustawy o RODO – to wnioski Najwyższej Izby Kontroli po przeprowadzeniu kontroli organizacji tzw. wyborów kopertowych. „Te decyzje były zgodne z prawem i z konstytucją” – to z kolei słowa wicepremiera Jacka Sasina.

Wybory prezydenckie w 2020 roku miały odbyć się w maju w formie korespondencyjnej. Miały, bo kluczową ustawę blokowała będąca w większości senackiej opozycja.

– To dopiero pierwszy, ale bardzo ważny krok, by wybory prezydenckie były powszechne, bezpieczne, uczciwe, wolne i odbywały się w głosowaniu tajnym – mówił wówczas przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Borys Budka.

Platformie zależało na przesunięciu wyborów ze względu na zmianę kandydata partii i niskie notowania sondażowe. Była mowa o śmiercionośnych kopertach dostarczanych przez listonoszy. Ostatecznie wybory odbyły się w tradycyjnej formie 28 czerwca, a  druga tura 12 lipca.

Na drugą kadencję wybrany został prezydent Andrzej Duda. Sprawie tak zwanych wyborów kopertowych przyjrzała się Najwyższa Izba Kontroli, która w czwartek przedstawiła wyniki swoich prac.

– NIK negatywnie oceniła proces przygotowania wyborów powszechnych na prezydenta RP zarządzonych na 10 maja 2020 roku – oświadczył prezes NIK, Marian Banaś.

Jak mówił prezes NIK, jedynym organem uprawnionym do przygotowania wyborów była Państwowa Komisja Wyborcza. Organizowanie i przygotowanie wyborów na podstawie decyzji administracyjnej nie powinno mieć miejsca i było pozbawione podstaw prawnych – głoszą wyniki kontroli.

– Powstaje pytanie zasadnicze, czy (premier – red.) na podstawie tego przepisu mógł wydać polecenie przygotowania do wyborów Poczcie Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych? Otóż nie – zaznaczył dyrektor departamentu administracji publicznej NIK, Bogdan Skwarka.

Według Najwyższej Izby Kontroli premier powinien kierować się przepisami obowiązującej ustawy Kodeks wyborczy. Wskazano przy tym, że to Państwowa Komisja Wyborcza jest odpowiedzialna za drukowanie kart wyborczych.

NIK zaznaczyła, że zarówno Departament Prawny Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, jak i Prokuratoria Generalna RP, przedstawiły swoje ekspertyzy, negatywnie oceniając administracyjne decyzje ws. Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.

– W opinii Departamentu Prawnego KPRM jest nawet wskazane, jakie konsekwencje może ponieść Prezes Rady Ministrów w przypadku podpisania takich decyzji – powiedział Bogdan Skwarka.

Najwyższa Izba Kontroli wskazała również, że doszło do naruszenia Ustawy o ochronie danych osobowych. Chodzi o wniosek Poczty Polskiej do ministra cyfryzacji i jednostek samorządu terytorialnego o przekazanie danych osobowych z rejestru PESEL.

– W dniu kiedy Poczta Polska zażądała dokumentów, nie było żadnej normy prawnej – rangi ustawowej, która by uprawniała ten podmiot do żądania przekazania danych osobowych – podkreślił Bogdan Skwarka.

Kontrowersje budzą też koszty organizacji wyborów korespondencyjnych. Faktura nadesłana przez Pocztę Polską opiewała na blisko 72 miliony złotych, natomiast Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych przesłała fakturę na ponad 4 miliony 600 tysięcy złotych. Organizacji wyborów korespondencyjnych bronił na antenie Polskiego Radia wicepremier Jacek Sasin.

– Cały czas będę twierdził, że przygotowania, które podjął rząd, a także decyzje, które w ubiegłym roku wydał premier Mateusz Morawiecki ws. wyborów, były całkowicie zgodne z prawem, a przede wszystkim zgodne z konstytucją – powiedział minister aktywów państwowych, Jacek Sasin.

To była nadzwyczajna sytuacja, gdzie na uwadze trzeba było mieć zdrowie i życie obywateli – kontynuował wicepremier Jacek Sasin.

– Trzeba było podejmować działania niestandardowe w oparciu o istniejące przepisy prawa. Takie działa podjął premier Mateusz Morawiecki oraz rząd – przekonywał minister Jacek Sasin.

Najwyższa Izba Kontroli skierowała do prokuratury zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa w związku z organizacją wyborów przez zarządy Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.

TV Trwam News