Kto dziś wierzy w dobro młodych

Z ks. prof. Krzysztofem Pawliną, wikariuszem biskupim ds. formacji duchowieństwa w archidiecezji warszawskiej, rozmawia Sławomir Jagodziński

Czy życie człowieka u progu dorosłości ma coś wspólnego z nauką tańca? W swej najnowszej książce pt. „W Jezusowej szkole tańca” udowadnia Ksiądz, że tak. Skąd taki pomysł?
– Młodzi ludzie szukają dzisiaj jakiegoś niekonwencjonalnego sposobu bycia, sposobu na swoje życie, którego nieraz się boją. Zaproponowanie im życia właściwie ułożonego jako pięknej przygody jest czymś optymistycznym. Młodzi ludzie bardzo często traktują swe życie jako zabawę, bal i stąd, trochę przekornie, chciałem pokazać, że rzeczywiście, życie można potraktować jako wielki taniec. Ale żeby ten taniec miał sens, musi mieć swoje zasady, które prowadzą do harmonii, piękna, szczęścia. Życie jest pewnego rodzaju sztuką, której jak tańca trzeba się nauczyć. To nie przyjdzie samo. Młodość jest właśnie takim okresem, kiedy przygotowujemy się na dorosłość i kiedy trzeba zadbać o przyszłość. Chodzi o nauczenie się pewnego stylu życia, pewnej regularności czy odpowiedzialnego podejmowania decyzji w oparciu o zasady moralne i wiarę w Boga.

Skąd u Księdza taka wiara w młodych?
– Jestem przekonany, że w każdym człowieku, także w młodym, jest dużo dobra. Warto go szukać. Nawet wtedy, gdy jest ono skrępowane sznurkami strachu, agresywności, buntu. W naszej kulturze bardzo często nawzajem się krytykujemy, nie dostrzegamy pozytywnych wartości w drugim człowieku. I to jest dramat, bo człowiek rozwija się w klimacie dobra, życzliwości. Takiego klimatu potrzeba również młodym ludziom. My dzisiaj mówimy o młodzieży bardzo źle. Czasem przez skandaliczne zachowania małych grup wystawiamy oceny wszystkim. Zło rodzi zło. Dobro rodzi dobro. Dlatego proponuję patrzeć na dobro, aby rozwijać to wszystko, co w młodych jest piękne i niezniszczone. Dorośli często narzekają na młodych, ale tak naprawdę, powiedzmy to sobie szczerze, młodzi są odzwierciedleniem, syntezą społeczeństwa. Jeśli dziś źle oceniamy młodych, to taką ocenę wystawiamy także dorosłym. W wielu ludziach gdzieś „bije” się dobro ze złem. Każde przesilenie w stronę dobra to więcej szczęścia, radości i optymizmu.

Jakie są według Księdza najbardziej krzywdzące stereotypy dotyczące młodzieży?
– Na przykład, że muszą spełniać oczekiwania dorosłych, rodziców, babć, nauczycieli czy nawet księży… Wszyscy oni czegoś od nich oczekują, a to jest po prostu przygniatające. Dorastanie na czyjąś miarę jest ogromnie trudne. Każdy ma swoją miarę, którą wyznaczają powołanie, zdolności, talenty i światło wiary. Mówimy czasem, że dzieci nie spełniają marzeń rodziców. Ale dlaczego mają spełniać marzenia dorosłych? Oni mają swoje marzenia. Pomagajmy im je realizować, aby „nie pomylili kroków”, byli szczęśliwi. Pokolenie dorosłych, krytykując młodych, mówi, że są źli, że nie umieją szanować starszych, odzywać się poprawnie. A czy my, dorośli, szanujemy młodych? Uszanowani szanują innych. Potrzeba miłości, trzeba wychodzić ze stereotypów. Jeśli nawet czasem do głosu dochodzi coś niedobrego, to szacunek i życzliwość pozwalają wyzwolić to, co prowadzi do rozkwitu dobra i piękna w młodym ludzkim życiu.

Są środowiska czy grupy interesu, którym na rękę jest demoralizowanie młodzieży, gdyż zbijają na tym kapitał polityczny czy finansowy. A komu dziś najbardziej zależy na dobru młodego pokolenia? W książce pisze Ksiądz o „eutanazji autorytetów”…
– Myślę, że jest bardzo dużo ludzi, którym zależy na dobrym wychowaniu młodego pokolenia, ale wśród nich są też tacy, którzy sobie z tym po prostu nie radzą. Gdy rozmawia się z rodzicami, to nieraz mówią wprost: pomóżcie nam wychowywać nasze dzieci, bo sobie nie dajemy rady. Często nie radzimy też sobie z edukacją w szkole czy formacją katechetyczną. Jeśli jednak w swej książce piszę o „eutanazji autorytetów”, to mam tutaj na myśli ogłaszanie wszem i wobec, że dziś nie ma prawdziwych autorytetów. A kto powiedział, że ich nie ma? Skąd taka wiedza? Badania, które przeprowadziłem w ubiegłym roku w gimnazjach i liceach, ukazują np., że 28 procent młodych ludzi autorytetów upatruje w swoich rodzicach. To nie jest mało! Młodzi ludzie widzą i chcą widzieć bohaterów w swych mamach, ojcach, także w dobrych nauczycielach, kapłanach czy siostrach zakonnych. Wmawianie młodzieży np. przez media, że dziś nie ma autorytetów, to ogłaszanie im: nie macie kogo słuchać, więc słuchajcie nas. To jest błędna droga, oszukiwanie młodzieży.

Czy duszpasterstwo młodzieży w Polsce daje sobie radę z ofensywą relatywizmu moralnego?
– Kościół zawsze próbuje towarzyszyć młodzieży w jej dojrzewaniu i czasem się to udaje lepiej, a czasem gorzej. Młodzi ludzie często uważają, że to, co jest kościelne, jest nudne, nie warto się tym zajmować. Jednak swoją książką chcę zaprzeczyć obiegowym stwierdzeniom, że młodzi ludzie już nie potrzebują Kościoła, Pana Boga. Komuś zależy, aby pokazywać Kościół jedynie jako instytucję, która jest mało interesująca dla młodego człowieka. A Kościół to przecież też tajemnica obecności Chrystusa wśród nas, tajemnica, która nie zależy od polityków, celebrytów, publicystów. Kto doświadczy tej obecności, doświadczy czegoś duchowego i nie będzie słuchał tych, którzy mówią, że nie warto być w Kościele. Naszym zadaniem jest zatem odsłanianie tej strefy, która odnosi się wprost do Boga. Kościół nie jest tylko organizacją, w Kościele jest obecny Jezus Chrystus, którego możemy i mamy spotykać.

Wielu młodych tęskni za duchowością, ale dla innych liczy się jedynie zabawa i przyjemność…
– To prawda, że są młodzi, którzy spędzają soboty na dyskotekach czy w pubach, o tych jest najgłośniej. Ale też wielu młodych ludzi spędza wolny czas, wyjeżdżając np. na rekolekcje weekendowe. Wracają stamtąd umocnieni, odmienieni. Ci pierwsi są często zapici, mają kaca, przesypiają niedzielę, a w poniedziałek nie wiedzą już, czego pragną. Ci drudzy z kolei przeżywają coś pięknego, duchowego i od początku tygodnia zaczynają życie z nową siłą. Dlaczego? Bo ktoś pokazał im Boga. I to jest zadanie duszpasterstwa. Kościół ma pokazać, że droga bez moralności, Dekalogu, umiłowania Chrystusa prowadzi donikąd. Świat mówi: możesz wszystko – szaleć, palić, pić, brać narkotyki, nie przejmować się przykazaniami. Ale po takim „czasie radości i wolności” przychodzi „noc”, w której tym młodym człowiekiem już się nikt nie interesuje. Oszukani, płaczą w samotności. Chrystus proponuje inną logikę. Na początek potrzebny jest pewien wysiłek, trud, nauczenie się przestrzegania pewnych zasad, które potem prowadzą do Poranka Zmartwychwstania, do nowego życia i szczęścia.

Są jednak konkretne zjawiska, które oddalają młodych ludzi od Kościoła. Przykładem jest np. mieszkanie ze sobą bez ślubu.
– Zmienny świat produkuje zmiennych ludzi. Tło tego niepokojącego zjawiska jest różnorodne: brak zabezpieczenia socjalnego, stałego miejsca zamieszkania, kłopoty mieszkaniowe, finansowe, brak stabilnej pracy. Nic jednak z tego nie usprawiedliwia grzechu. Do tego dochodzi jeszcze problem cywilizacyjny. Dziś ludzie przesuwają ważne decyzje na później, tak jest z zawarciem małżeństwa. Niektórym parom wydaje się, że poradzą sobie bez Boga, bez Kościoła i nic im się nie stanie. Twierdzą: „My się kochamy. Po co nam sakrament małżeństwa?”. Po kilku miesiącach czy latach rozstają się. Mają pretensje do siebie nawzajem i do całego świata. A po co jest sakrament małżeństwa? Aby zaprosić Chrystusa do swojego życia małżeńskiego, aby w chwilach trudnych On pomógł je przeżyć. Sakrament małżeństwa to nie dodatkowy ryt do przyjęcia weselnego, ale fundament całego życia we dwoje. Jeśli zatem dwoje ludzi twierdzi, że bez sakramentu małżeństwa sobie poradzi, to się oszukują. Oczywiście do tego sakramentu trzeba się odpowiednio przygotować i tu zadanie dla duszpasterzy, ale także dla rodziców.

W książce nazywa Ksiądz rzeczy po imieniu: życie bez ślubu to konkubinat, a współżycie bez ślubu to cudzołóstwo, „nie możesz się oszukiwać, że się nic nie stało”. Często jednak nawet rodzice udają, że się nic nie stało…
– Rzeczywiście, ma pan rację, jest też problem rodziców, nawet tych wierzących. Ich córka czy syn zaczyna zamieszkiwać z kimś innym, ale aby nie „drażnić” czy w obawie przed stratą więzi z dzieckiem albo po „prostu dla świętego spokoju”, rodzice nie reagują. Jednak popularne dziś przemilczanie rzeczy niemoralnych, złych do niczego dobrego nie doprowadzi. Jak rodzice mają reagować? Trudno dać receptę na wszystkie okoliczności. Jedno jest pewne. Nie jest normalną sytuacja, gdy wszyscy przymykają oczy i patrzą na życie dwojga ludzi tak, jakby byli małżeństwem, choć nim nie są. Istnieje jakaś presja społeczna, jakieś przyzwolenie na konkubinaty, na cudzołóstwo… Wielu młodych ludzi nawet nie wie, że to jest grzech. Dlatego trzeba mówić o tym wprost i nazywać rzeczy po imieniu. Chrześcijańscy rodzice powinni też oprócz upominania modlić się za swoje dzieci. Natomiast taki „święty spokój” w tej sprawie to „dziki spokój”, niemający nic wspólnego z miłością swych dzieci.
Dzisiaj czystość przedmałżeńska jest ogromnym problemem, ponieważ młodzi ludzie są zwodzeni przez świat, że każdy powinien mieć jakieś doświadczenie seksualne. Psychologowie i seksuologowie prześcigają się w wypowiedziach, kiedy powinno to nastąpić. A z drugiej strony każdy chciałby mieć cnotliwą żonę i prawego kandydata na męża. Jednak rozluźnienie moralne powoduje, że nie jest się zdolnym do bycia odpowiedzialnym partnerem, darem dla drugiego, lecz jest się po prostu człowiekiem po przejściach.

A przecież klucz do sukcesu w procesie wychowania młodego pokolenia jest zawsze ten sam: zdrowa rodzina.
– Możemy wybrać przyjaciół, ale rodziny nie wybieramy. Rodzimy się w określonej rodzinie, dla niektórych jest to pewien dar, dla niektórych może ciężar. Trzeba jednak uszanować to środowisko, z którego się pochodzi. Nawet jeśli ktoś urodził się w trudnej rodzinie i np. nosi w sobie żal do ojca, do mamy, to nie może to rzutować na całe życie. Trzeba wybaczyć, modlić się za rodziców. Zdarza się też, że młodzi ludzie z dobrych domów także nie szanują swoich rodziców, a ci przeżywają rozczarowanie, ból. Naśladujmy dobro, bądźmy wdzięczni za życie, za opiekę, za dobre przykłady. Jednocześnie nie powielajmy błędów starszych, ale na nich się uczmy. Dobre wzorce powinniśmy otrzymać od rodziców, ale czasami trzeba nauczyć się na nowo modelu chrześcijańskiej, zdrowej rodziny. Świat, telewizja kreują różne wzorce i młodzi, którzy nie mają przykładu z domu, bardzo często to przyjmują. Nie jest to jednak jedyny model. Istnieje jeszcze model Świętej Rodziny, którą warto się zainteresować, bo w takiej rodzinie wychował się Jezus, który jest naszym Zbawcą.

Dziękuję za rozmowę.


Ks. Krzysztof Pawlina, „W Jezusowej szkole tańca. Nie pomylić kroków na progu dorosłości”; s. 83; Wydawnictwo Sióstr Loretanek; 04-476 Warszawa; ul. L. Żeligowskiego 16/20; tel. (22)673 58 39; e-mail: [email protected]

drukuj

Tagi: ,

Drogi Czytelniku naszego portalu,
każdego dnia – specjalnie dla Ciebie – publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła i naszej Ojczyzny. Odważnie stajemy w obronie naszej wiary i nauki Kościoła. Jednak bez Twojej pomocy kontynuacja naszej misji będzie coraz trudniejsza. Dlatego prosimy Cię o pomoc.
Od pewnego czasu istnieje możliwość przekazywania online darów serca na Radio Maryja i Tv Trwam – za pomocą kart kredytowych, debetowych i innych elektronicznych form płatniczych. Prosimy o Twoje wsparcie
Redakcja portalu radiomaryja.pl