Kraków: Krzyże Wolności i Solidarności dla działaczy antykomunistycznej opozycji

Ponad 30 działaczy opozycji antykomunistycznej otrzymało dziś w Krakowie Krzyże Wolności i Solidarności. „Rzeczpospolita dziękuję Wam w sposób skromny, ale dobitny” – mówił dr Mateusz Szpytma, wiceprezes IPN. 

Krzyże Wolności i Solidarności są nadawane za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w PRL.

Wiceprezes IPN mówił podczas uroczystości, że odznaczeni wywodzą się z różnych środowisk m.in. z Niezależnego Zrzeszenia Studentów, NSZZ „Solidarność”, Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników, KPN, Solidarności Walczącej i reprezentują różne pokolenia – niektórzy zaczynali działalność, uczestnicząc w protestach 1968 roku i urodzone w 1966 roku. Jak podkreślił dr Mateusz Szpytma tym, co ich wszystkich łączy jest „miłość do Ojczyzny” i „pragnienie wolności i solidarności”.

„Ta miłość do Ojczyzny, pragnienie wolności i solidarności, które powinno być nagradzane było powodem represji w czasach komunistycznej dyktatury. Wielu z was miało problemy z pracą, ze studiami, wielu było internowanych, aresztowanych, więzionych, a mogły was spotkać jeszcze groźniejsze sytuacje – nawet śmierć. Dzisiaj przyszedł czas, kiedy Rzeczpospolita Wam dziękuje. Dziękuje w sposób skromny, ale dobitny” – mówił dr Mateusz Szpytma.

Podkreślił, że choć historia nigdy nie powtarza się w ten sam sposób, to postawa odznaczonych jest drogowskazem dla kolejnych pokoleń.

Odznaczonym pogratulował Adam Lach, przewodniczący NSZZ „Solidarność” w Małopolsce.

Krzyże Wolności i Solidarności otrzymali: Margarita Aleksiejew, Wojciech Frazik, Andrzej de Junosza Załuski, Agnieszka Kasperowicz, Bożena Kubit, Maciej Kuś, Mirosław Lasek, Dariusz Leśniak, Jacek Lichoń, Krystyna Lubańska, Stefania Lubańska, Rafał Marchewczyk, Przemysław Markiewicz-Zahorski, Wojciech Modelski, Daniel Mosio, Antoni Pikul, Małgorzata Poniedziałek, Piotr Poniedziałek, Beata Popławska-Walusiak, Leszek Posyniak, Dariusz Rupiński, Andrzej Sarnecki, Barbara Smardz, Zenon Sotwin, Bolesław Szarkowicz, Wiesław Żurawski.

Nie wszystkie osoby były obecne na uroczystości.

Pośmiertnie odznaczeniami uhonorowani zostali: Andrzej Ciesielski, Teresa Fischer, Zbigniew Konstanty, Krystyna Załuska i Michał Żurek.

W imieniu odznaczonych głos zabrał dr Wojciech Frazik.

„Kiedy zaczynaliśmy naszą działalność, walkę z systemem komunistycznym, nie liczyliśmy na odznaczenia czy wyróżnienia. Raczej można było spodziewać się represji i na wiele osób one spadły. Niektórzy za swoją aktywność zapłacili bardzo wysoką cenę. Myślę, że mamy poczucie, że odebraliśmy to odznaczenie nie tylko w swoim imieniu. Ja mam przed oczyma swoich współpracowników, których nazwisk ze względów bezpieczeństwa nigdy nie poznałem, a potem gdzieś znikli i nie udało się tych nazwisk ustalić. Bardzo zasłużeni i zaangażowani pozostali anonimowi” – mówił dr Wojciech Frazik.

Dr Wojciech Frazik mówił, że w gruncie rzeczy niewielka grupa odznaczonych do tej pory Krzyżami Wolności i Solidarności – ok. 6100 osób – stanowi zobowiązanie do przypomnienia ludzi, którzy pozostają dla naszych dziejów bezimienni.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 r. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Odznaczenie nadawane jest przez prezydenta RP, na wniosek prezesa IPN, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania praw człowieka w PRL w latach 1956-89. Krzyż Wolności i Solidarności jest wzorowany na Krzyżu Niepodległości – drugim po Orderze Wojennym Virtuti Militari najwyższym odznaczeniu wojskowym okresu międzywojennego.

PAP