75. rocznica konferencji w Jałcie – Stany Zjednoczone i Wielka Brytania usiadły do stołu z Józefem Stalinem

To było jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w naszej najnowszej historii. 4 lutego 1945 roku w Jałcie rozpoczęła się druga konferencja Wielkiej Trójki. To tam alianci przypieczętowali oddanie Polski, swego najwierniejszego sojusznika, Stalinowi. Jałta stała się symbolem zdrady.

Kapitan Halina Górka-Grabowska – żołnierz Związku Walki Zbrojnej, następnie 27. Wołyńskiej Dywizji AK, a potem żołnierz 1. Armii Wojska Polskiego. Dama orderu Virtutti Militari – kończy 100 lat. Jubilatce specjalne życzenia przesłał prezydent Andrzej Duda.

– Pragnę serdecznie podziękować za służbę dla Ojczyzny, którą pełniła Pani od najmłodszych lat – napisał w liście odczytanym przez płk. Macieja Stępienia z Biura Bezpieczeństwa Narodowego prezydent Andrzej Duda.

Była to ofiarna walka o wolną Polskę, ale wolość Polsce wówczas nie była dana. Mija właśnie 75 lat od rozpoczęcia konferencji jałtańskiej, na której przypieczętowano sowiecką dominację nad Europą Środkowo-Wschodnią.

To bardzo smutna rocznica – mówi Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

– To jest rocznica, która każe nam wspomnieć, że nasi sojusznicy – Stany Zjednoczone i Wielka Brytania – usiedli do stołu z naszym agresorem, czyli ze Związkiem Sowieckim, z Józefem Stalinem – podkreśla Jan Józef Kasprzyk.

Tak zwana Wielka Trójka, czyli Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Związek Sowiecki stali się sojusznikami po napaści Niemiec na państwo sowieckie w czerwcu 1941roku. Przywódcy tych państw: prezydent Franklin Roosevelt, premier Winston Churchill i Józef Stalin po raz pierwszy spotkali się w 1943 r. w Teheranie. To tam zapadły kluczowe decyzje o podziale wpływów między mocarstwami po zakończeniu II wojny światowej.

Decyzję tę przypieczętowano w Jałcie. To symbol naszej tragedii – mówi dr Jerzy Bukowski, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie. 

– Jałta to symbol naszej tragedii, to symbol zdradzenia nas przez sojuszników. To tak naprawdę moment, w którym Polska, w imię której rozpoczynała się II wojna światowa, została zdradzona – wskazuje dr Jerzy Bukowski.  

Na rozpoczętej 4 lutego 1945 roku konferencji zdecydowano o podziale Niemiec na 4 strefy okupacyjne, przesiedleniu Niemców z Polski, Węgier i Czechosłowacji. Polska utraciła Kresy Wschodnie, otrzymała natomiast tzw. ziemie odzyskane. Ale najbardziej tragiczne w skutkach były ustalenia polityczne. Polska znalazła się w strefie sowieckich wpływów. Uznano za legalne działania NKWD na ziemiach polskich.

Nasi sojusznicy zdradzili swego wiernego sojusznika, jakim była Polska – przypomina historyk prof. Piotr Niwiński z Uniwersytetu Gdańskiego.

– Zdradzili też sojuszniczą armię, Armie Krajową, gdyż w sposób bardzo jasny i precyzyjny uznali, że Związek Sowiecki ma prawo stosować siłę w stosunku do żołnierzy AK – zaznacza prof. Piotr Niwiński.

Zgoda Roosvelta i Churchilana na warunki Stalina była tym większym szokiem dla opinii międzynarodowej i dla Polaków, że jeszcze w sierpniu 1941 roku obaj przywódcy podpisali Kartę Atlantycką. Mówi ona między innymi, że na wszelkie zmiany terytorialne mają zgodzić się w sposób wolny narody, których te zmiany dotyczą, oraz że narody mają prawo do wyboru formy własnego rządu – mówi prezes IPN dr Jarosław Szarek.

– Konferencja w Jałcie jest przekreśleniem, podeptaniem tych wszystkich szczytnych zasad. To jest zwycięstwo cynizmu nad uczciwością – podkreśla dr Jarosław Szarek.  

Ten cynizm szybko się zemścił. Stalin po pokonaniu Hitlera i Niemiec zamarzył o światowej rewolucji. Churchil musiał ogłosić zimną wojnę, która trwała do 1989 r. Z Jałty płynie kilka ważnych lekcji: nie paktuje się ze złem, a do sojuszników podchodzić należy z ograniczonym zaufaniem.

 

TV Trwam News