Prezydent Duda: polscy żołnierze dali nam prawo do współdecydowania o wolności
Polscy żołnierze, którzy walczyli m.in. w bitwie o Narwik, dali nam prawo do współdecydowania o wolności i porządku bezpieczeństwa Europy – mówił w Hakvik w Norwegii prezydent Andrzej Duda.
W środę prezydent odwiedził cmentarz w Hakvik, gdzie złożył wieniec na grobach polskich żołnierzy, jeńców wojennych i ofiar cywilnych.
„Tak, jak powiedziałem kilka dni temu stojąc nad grobami ponad tysiąca polskich żołnierzy poległych w bitwie pod Monte Cassino, to powtarzam to jeszcze raz tutaj blisko Narwiku. Polska jest dumna ze swoich żołnierzy, bo nieśli dla nas prawo do współdecydowania o wolności, do współdecydowania o porządku bezpieczeństwa Europy. Dali nam to prawo, wywalczyli je swoim bohaterstwem, swoją krwią, swoim oddaniem, a często także – i niestety – swoją śmiercią” – mówił prezydent podczas ceremonii.
„Ale Polska nigdy tego swoim synom nie zapomni” – zapewnił Andrzej Duda.
Prezydent Duda przypomniał, że 76 lat temu w maju 1940 roku przez Hakvik szli polscy żołnierze Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. Ich celem było wyzwolenie Narwiku.
„To byli w większości polscy górale z Podhala, twardzi ludzie. Szli tutaj z gniewem, ale i z radością w sercu, bo mieli znów okazję zmierzyć się ze swoim znienawidzonym wrogiem, który zajął i zniszczył ich ojczyznę” – mówił prezyden.
Zaznaczył, że polscy żołnierze walczyli ramię w ramię z bohaterskimi Norwegami, z żołnierzami francuskimi i innymi aliantami.
„Walczyli przeciwko Niemcom, przeciwko żołnierzom Hitlera, który chciał zniszczyć nie tylko Polskę, ale chciał władać całą Europą. Walczyli i zwyciężyli. To była pierwsza duża wygrana bitwa II wojny światowej. Bitwa, która przeszła do historii, także głęboko do polskiej historii i historii polskiego wojska” – powiedział Andrzej Duda.
Jak podkreślił prezydent, część ze zwycięzców, ponad 100, pozostała w tej ziemi na zawsze; ziemi, która jednak przyjęła ich z przyjaźnią.
„Spoczęli wśród ludzi, dla których walczyli, walcząc także za swoją ojczyznę i przez których zostali zapamiętani. Dowodem na to, że zostali zapamiętani jest obecność z nami jego królewskiej mości, króla Haralda V, (…) obecność wszystkich państwa, mieszkańców Hakvik, Narwiku” – mówił Duda.
Przypomniał, że król Haakon VII w 1942 r. odznaczył dowódcę podhalańczyków, generała Zygmunta Szyszko-Bohusza oraz jego oficerów i żołnierzy, krzyżem wojennym Norwegii. Według Dudy bitwa o Narwik przeszła do annałów historii polskiej walki o wolność i historii bohaterstwa polskiego żołnierza w czasie II wojny światowej. Podobnie zapisała się – jego zdaniem – bitwa pod Monte Cassino, bitwa pod Arnhem czy powstanie warszawskie. Zdaniem prezydenta wydarzenia te – choć tragiczne – przyniosły jednak sławę i chlubę polskiemu żołnierzowi, który niezmiennie walczył o wolność „waszą i naszą”.
Prezydent Duda podziękował wszystkim za obecność podczas uroczystości, za dbanie o cmentarz i za pamięć o polskich żołnierzach. Podkreślił, że wszyscy Polacy są za tę pamięć ogromnie wdzięczni.
W zbiorowej mogile w Hakvik pochowano 116 Polaków, w tym 83 żołnierzy i oficerów Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich poległych w walkach o Narwik wiosną 1940 r. W mogile złożono także ciała 23 żołnierzy, którzy dostali się do niemieckiej niewoli i zmarli w obozach jenieckich, oraz osób cywilnych zmarłych w niemieckich obozach pracy w Norwegii. W tym roku, dzięki staraniom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, cmentarz ten został odnowiony.
PAP/RIRM