Kosowo. Przedterminowe wybory parlamentarne

W Kosowie odbędą się dziś trzecie od czasu ogłoszenia jego niepodległości w 2008 roku wybory parlamentarne. Są to wybory przedterminowe, rozpisane w następstwie faktycznego rozpadu koalicji sprawującej władzę od poprzednich wyborów w 2014 roku.

Uprawnionych do głosowania jest blisko 1,9 mln mieszkańców Kosowa. Spośród 400 tys. jego obywateli mieszkających za granicą jako wyborcy zarejestrowało się tylko 15 tys.

Współrządzące dotąd ugrupowania – Demokratyczna Partia Kosowa (PDK), na której czele stoi szef parlamentu Kadri Veseli, i Demokratyczna Liga Kosowa (LDK), której przewodzi premier Isa Mustafa – utworzyły obecnie własne sojusze wyborcze. Wokół PDK skupiło się tak zwane wojenne skrzydło sceny politycznej, obejmujące również Sojusz na Rzecz Przyszłości (AAK) Ramusha Haradinaja i Inicjatywę na Rzecz Kosowa (NISMA) Fatmira Limaja.

W trakcie wojny w Kosowie w latach 1998-99 Veseli był jednym z dowódców Wyzwoleńczej Armii Kosowa (UCK). W związku z oskarżeniami o zbrodnie wojenne Haradinaj i Limaj musieli stanąć przed międzynarodowym trybunałem do spraw zbrodni w byłej Jugosławii, ale obaj zostali uniewinnieni.

Wokół LDK uformowało się tak zwane skrzydło umiarkowane z Sojuszem Nowego Kosowa (AKR), którym kieruje Behgjet Pacolli i utworzonym niedawno ugrupowaniem Alternatywa (Alternativa), którego przewodniczącą jest Mimoza Kusari-Lisa.

Będący dotąd najsilniejszym ugrupowaniem opozycyjnym nacjonalistyczny ruch Vetevendosje (Samostanowienie) występuje w wyborach samodzielnie. 20 z łącznie 120 miejsc w parlamencie zarezerwowanych jest dla mniejszości etnicznych, reprezentowanych przez szereg własnych partii i sojuszy.

Według sondaży faworytem wyborów jest koalicja wokół PDK, która może liczyć na około 40 proc. głosów. Poparcie dla sojuszu wokół LDK wynosi około 30 proc., a Vetevendosje powinno znaleźć się na trzecim miejscu.

PDK miała dotychczas 36 mandatów parlamentarnych, LDK 33, Vetevendosje 16, AAK osiem, a NISMA sześć. Wotum nieufności wobec rządu uchwalono 10 maja głosami 78 posłów, w tym także deputowanych współrządzącej PDK.

Mimo wzrostu gospodarczego na poziomie około 4 proc. rocznie Kosowo pozostaje jednym z najuboższych państw w Europie, a bezrobocie obejmuje tam jedną trzecią ludności w wieku produkcyjnym. W kampanii wyborczej mnożono obietnice zdynamizowania gospodarki, polepszenia sytuacji w ochronie zdrowia i oświacie, podwyżek emerytur i płac w sektorze publicznym jak też rychłego zliberalizowania reżymu wizowego z Unią Europejską – jednak w tym ostatnim przypadku bez poruszania kwestii realizacji stawianych przez Brukselę warunków.

Zaniepokojenie Serbii budzi przed wszystkim całkiem realna możliwość objęcia przez Haradinaja urzędu premiera. Wypowiedział się on ostatnio przeciwko planowanemu od dawna utworzeniu wspólnoty serbskich gmin Kosowa, co nie byłoby jego zdaniem całkowicie zgodne z kosowską konstytucją. Reagując na to rzeczniczka szefowej unijnej dyplomacji Federiki Mogherini oświadczyła, że oczekuje się szybkiego sformowania takiej wspólnoty.

PAP/RIRM