Ukraina: minister Michał Woś z wizytą w Awdijiwce

Minister ds. pomocy humanitarnej Michał Woś, który przebywa w Donbasie z dwudniową wizytą podsumowującą projekt Caritas Polska, we wtorek po południu spotkał się w Awdijiwce pod Donieckiem z psychologami z Chrześcijańskiej Służby Ratunkowej oraz z Caritas-Spes Winnica.

Projekt Caritasu Polska „Bezpośrednia pomoc materialna i psychologiczna dla ludności zamieszkującej w strefie rozgraniczenia w obwodzie donieckim i ługańskim na terenach kontrolowanych przez rząd Ukrainy” został zrealizowany w 2018 roku. Obejmował 40 tysięcy paczek z produktami żywnościowymi i artykułami higienicznymi rozdanych uchodźcom, a także pomoc psychologiczną udzielaną mieszkańcom strefy rozgraniczenia. Działania prowadzono na wschodzie Ukrainy, m.in. w znajdujących się na pierwszej linii frontu miejscowościach Awdijiwka, Piski, Opytne, Wodiane, Kamianki i Pierwomajka, gdzie udzielano wsparcia psychologicznego kilkuset ludziom. W ramach projektu w Winnicy przeprowadzono także trzymiesięczne sesje psychoterapii dla osób wewnętrznie przesiedlonych oraz weteranów walk na Donbasie.

Departament Pomocy Humanitarnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przeznaczył na projekt Caritas Polska prawie 2,5 miliona złotych.

„Przyjazd ministra Wosia na teren Donbasu jest potwierdzeniem, że polski rząd jest zainteresowany udzielaniem pomocy w strefie konfliktu. W naszej ocenie potrzeby na miejscu wciąż są ogromne. Szczególnie tragiczny jest los dorastających w cieniu wojny dzieci z miejscowości przyfrontowych. Podczas moich wyjazdów na wschód Ukrainy, widziałem, że praktycznie wszystkie mieszkające tam dzieci cierpią na zaburzenia związane z syndromem stresu pourazowego. Udzielenie im pomocy teraz może realnie wpłynąć na to, jak potoczy się ich dalsze życie” – powiedział PAP Jarosław Bittel, zastępca dyrektora Caritas Polska.

Bittel przypomniał, że według danych UNICEF w odległości mniejszej niż 15 kilometrów od linii frontu mieszka wciąż ponad 220 tysięcy dzieci.

„Współpracujemy z lokalnymi organizacjami pomocowymi, które pracują bezpośrednio w strefie walk. O skuteczności naszej pracy świadczy fakt, iż miejscowi w strefach walk powtarzają wciąż, że projekt Caritasu był wsparciem o największej skali od roku 2015” – powiedział.

Świat usłyszał o oddalonej od Doniecka o ok. 10 km Awdijiwce zimą 2017 roku. Doszło wtedy do wyjątkowej eskalacji przemocy. Wspierani przez Rosję separatyści ostrzeliwali budynki cywilne z broni artyleryjskiej. Miasto jest dziś częściowo wyludnione, z 45 tysięcy ludzi mieszkających tu przed wojną pozostało niecałe 26 tysięcy.

„Sama pochodzę z Awdijiwki, więc mam takie same problemy jak ludzie, do których chcemy dotrzeć z pomocą psychologiczną. Dla mieszkających na linii frontu liczy się przede wszystkim, że ktoś o nich pamięta. Często mówią nawet, że możemy przyjeżdżać z pustymi rękami, bo dla nich ważna jest sama wizyta i rozmowa z drugim człowiekiem. Większość z nich to ludzie starsi. Są przerażeni i samotni. Nie wyjeżdżają z Donbasu, bo po prostu nie mają dokąd iść” – powiedziała PAP koordynatorka psychologów działających w ramach Chrześcijańskiej Służby Ratunkowej, Ołena Jerochina.

„Oddanie tych psychologów jest poruszające. Na Donbasie jest potrzebna nie tylko pomoc humanitarna, taka jak woda czy żywność, ale również walka z traumami psychologicznymi” – podkreślił minister Michał Woś w rozmowie z PAP.

„Każdy konflikt zbrojny prędzej czy później się skończy, ale ludzie, których doświadczył, muszą żyć dalej. Dlatego szczególnie cenne są projekty pomocy udzielanej przez Polskę i organizacje międzynarodowe ukierunkowane na ich powrót do społeczeństwa” – wskazał.

Wyjazd na Donbas jest pierwszą podróżą zagraniczną Michała Wosia jako ministra. Woś podkreślił, że polska pomoc w Syrii, na Bliskim Wschodzie czy w Afryce również jest ważna, ale to wojna w Donbasie jest konfliktem rozgrywającym się najbliżej naszych granic.

„Celem wizyty jest pokazanie, że Polska angażuje się w pomoc w regionie, oraz przypomnienie, że ta wojna wciąż trwa, że setki tysięcy ludzi wciąż żyją w strefie działań wojennych. Ukraina jest naszym strategicznym partnerem. O agresji Rosji coraz częściej się, niestety, zapomina. Przykładem tego są niedawne wydarzenia w Radzie Europy czy słynny już wywiad +Financial Times+ z Władimirem Putinem, gdzie nie padło ani jedno pytanie o atak na Ukrainę” – powiedział min. Woś.

Konflikt w Donbasie wybuchł po zwycięstwie prozachodniej rewolucji w Kijowie, która doprowadziła do obalenia na początku 2014 r. ówczesnego przychylnego Rosji prezydenta Wiktora Janukowycza. W wyniku walk ukraińskich sił rządowych z prorosyjskimi separatystami, trwających tam do dziś, zginęło około 13 tys. ludzi.

PAP/RIRM