Szefowa MRPiPS: działamy, by zapewnić niepełnosprawnym opiekę, pomoc, środki i dedykowane usługi

Podniesienie renty socjalnej, podwyższenie wysokości zasiłku pielęgnacyjnego, wprowadzenie usług opiekuńczych dla osób niepełnosprawnych i opieki wytchnieniowej dla opiekunów – to, jak wskazuje szefowa MRPiPS – niektóre działania, realizowane by poprawić sytuację osób z niepełnosprawnością.

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska podnosi, że system wsparcia, aby mógł być uznany za skuteczny, musi odpowiadać na różnorodne potrzeby osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.

„W tym nurcie zaprojektowaliśmy Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, który obowiązuje od początku roku. Pracom nad Funduszem przyświecała idea, stworzenia przepisów, które będą dawały możliwość wszechstronnego wsparcia osób niepełnosprawnych – bez faworyzowania, ale też przede wszystkim bez dyskryminowania jakiejkolwiek grupy osób niepełnosprawnych” – powiedziała PAP Elżbieta Rafalska.

Przypomniała, że w maju ubiegłym roku zaprezentowana została mapa drogową budowy systemu wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Jednym z filarów tego systemu jest Fundusz Solidarnościowy. Pozostałe to pakiet społecznej odpowiedzialności i program „Dostępność plus”. Jak zaznaczyła, w tym roku przychody Funduszu mają wynieść ok. 647 mln złotych. W przyszłym, kiedy już najbogatsi podatnicy zapłacą daninę solidarnościową, ma to być ok. 1,8 mld zł.

„W przyjętym na ten rok planie działania znalazło się w sumie dziesięć programów, które finansowane będą ze środków Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, a które zostały tak skonstruowane, żeby zapewnić osobom niepełnosprawnym odpowiednią opiekę i usługi opiekuńcze, pomoc w dostosowaniu mieszkań do ich potrzeb, by tworzyć nowe dedykowane usługi dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów” – przekazała Elżbieta Rafalska.

Dwa programy z tej dziesięciopunktowej listy – jak zaznaczyła – są już realizowane. To usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych i program opieki wytchnieniowej, który adresowany jest do opiekunów.

„Chcemy, by opiekunowie odpoczęli, mieli chwilę dla siebie, a jednocześnie byli pewni, że ich najbliżsi są pod fachową opieką. Bezpieczni i zadbani. To był jeden z postulatów podczas ubiegłorocznych protestów. My go realizujemy” – zapewniła minister.

W czwartek w Warszawie odbywa się manifestacja osób z niepełnosprawnością.

Minister dodała, że wkrótce ogłoszony ma zostać kolejny program, dzięki któremu będą mogły powstawać centra opiekuńczo-mieszkalne. Celem programu jest pomoc dorosłym osobom niepełnosprawnym ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz zapewnienie pobytu, opieki i specjalistycznych usług dostosowanych do ich potrzeb.

Minister podkreśla, że jednym z głównych postulatów podczas ubiegłorocznego protestu było podwyższenie wysokości renty socjalnej.

„To był priorytet dla środowiska osób niepełnosprawnych. Zrealizowaliśmy ten postulat w ubiegłym roku” – zauważa minister Elżbieta Rafalska.

1 września 2018 r. weszła w życie (z mocą obowiązującą od 1 czerwca 2018 r.) ustawa podwyższająca rentę socjalną z 865,03 do 1029,80 zł, czyli do 100 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od marca bieżącego roku jest to już 1100 zł, o 360 zł więcej niż było to w 2015 roku, kiedy renta socjalna wynosiła 739,58 zł. To wzrost o ok. 48 proc. W sumie wydatki na rentę socjalną między 2015 a 2018 rokiem wzrosły o 800 mln zł. (2,4 mld zł w 2015 roku, 3,2 mld zł – w roku ubiegłym, kiedy rentę socjalną pobierało 280,5 tys. osób).

Zwiększone zostały też inne świadczenia.

„Pierwszy raz od 12 lat podwyższyliśmy wysokość zasiłku pielęgnacyjnego. Od listopada będzie on wynosił 215,84 zł. W sumie wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wzrosła za naszych rządów o ok. 40 proc.” – przypomniała minister.

W 2019 roku świadczenie pielęgnacyjne wynosi 1583 zł. W 2015 r. było to 1,2 tys. zł. Specjalny zasiłek opiekuńczy wzrósł w listopadzie ubiegłego roku o 100 zł, do kwoty 620 zł. Zasiłek dla opiekuna w tym czasie również wzrósł o 100 zł. Obecnie wynosi 620 zł. To wzrosty rzędu 20 proc. Jak zaznacza szefowa MRPiPS, świadczenia te wzrosły po raz pierwszy od ich wprowadzenia.

Minister zwraca też uwagę, że w ostatnich latach znacznie wzrosły nakłady na wsparcie osób niepełnosprawnych.

„Od 1 kwietnia 2016 roku wprowadziliśmy świadczenie wychowawcze 500 plus przysługujące także na dzieci niepełnosprawne. Od 1 lipca będzie to świadczenie powszechne, niezależne od kryterium dochodowego. To oznacza, że na każde z ok. 300 tys. dzieci niepełnosprawnych w wieku do 18. roku życia zostanie przyznane wsparcie w wysokości 500 złotych miesięcznie” – mówi minister Elżbieta Rafalska.

I dodaje: „w 2018 roku na wsparcie osób niepełnosprawnych przeznaczyliśmy ok. 19,5 mld zł, o ok. 4 mld zł więcej niż jeszcze w 2015 r.”. W tym czasie wzrosły też dofinansowanie pobytu uczestników środowiskowych domów samopomocy, dofinansowanie kosztów rocznego pobytu uczestników w warsztatach terapii zajęciowej oraz – po raz pierwszy od dekady – dofinansowanie rocznego pobytu w zakładach aktywności zawodowej.

Do tego dochodzi także uproszczony dostęp do lekarzy specjalistów. Przepisy ustawy, która weszła w życie 1 lipca 2018 r., umożliwiają osobom do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu oraz osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Przepisy ustawy przewidują także możliwość korzystania ze świadczeń specjalistycznych bez konieczności uzyskania skierowania. To odpowiedź na postulat dotyczący uproszczonego dostępu do lekarzy specjalistów, nowoczesnych form leczenia, rehabilitacji i terapii.

„Nigdy wcześniej pomoc dla osób niepełnosprawnych nie była realizowana tak wszechstronnie i wielokierunkowo” – przekonuje minister Elżbieta Rafalska.

Ocenia ona, że zarzuty opozycji dotyczące rzekomego braku zainteresowania MRPiPS sytuacją osób niepełnosprawnych są nieuzasadnione.

Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska oceniła w czwartek, że mija rok od protestu osób niepełnosprawnych w Sejmie i żadna sprawa, którą postulowały, nie została zrealizowana.

„Zarzuty polityków opozycji dotyczące rzekomego braku zainteresowania MRPiPS sytuacją osób niepełnosprawnych są nieuzasadnione. Wierzę, że taka ocena pani marszałek wynika z braku pełnej informacji na temat działań, jakie zostały podjęte. My te informacje chętnie przekażemy. Potrzeba dużo złej woli, żeby zignorować to, co udało nam się wspólnie ze środowiskiem osób niepełnosprawnych i ich opiekunów wypracować” – zaznacza minister Elżbieta Rafalska.

PAP/RIRM