ŚDM: Pielgrzymi odwiedzą Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej

Blisko 1300 pielgrzymów w czasie Światowych Dni Młodzieży odwiedzi Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej koło Łańcuta (Podkarpackie) – poinformował dyrektor placówki Mateusz Szpytma.

Wśród zwiedzających będą mieszkańcy Argentyny, Chin, Egiptu, Gwatemali, Francji, Kanady, Kazachstanu, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Urugwaju i Włoch.

– Cieszymy się, że możemy gościć uczestników ŚDM w Markowej. Ulmowie, patroni muzeum, znani w świecie jako Miłosierni Samarytanie z Polski, są również Sługami Bożymi, a ich proces beatyfikacyjny toczy się w Watykanie. Wizyta wpisuje się więc znakomicie w założenia pielgrzymki papieża Franciszka do Polski – zaznaczył Mateusz Szpytma.

Przypomniał, że w nieco ponad trzy miesiące od otwarcia muzeum, placówkę odwiedziło przeszło 19 tys. osób.

Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów upamiętnia Polaków, którzy podczas niemieckiej okupacji, ryzykując życie, próbowali uratować lub uratowali Żydów. To pierwsza tego typu placówka w Polsce.

Powstało we wsi Markowa koło Łańcuta na Podkarpaciu, gdzie wczesnym rankiem 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Didnerów, Gruenfeldów i Goldmanów oraz ukrywającą ich rodzinę Ulmów: Józefa Ulmę, będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę – Wiktorię oraz szóstkę ich dzieci. Najstarsza spośród rodzeństwa córka Stasia miała osiem lat.

Placówka ma także upowszechniać wiedzę o Polakach, którzy – mimo grożącej kary śmierci – pomagali ludności żydowskiej skazanej przez III Rzeszę na zagładę. W przyszłości będzie realizować m.in. programy edukacyjne dla młodzieży z Izraela.

Na powierzchni 500 m kw. odtworzono dom Ulmów, wybudowano salę wystawową i wykładową. W muzeum znalazły się m.in. zdjęcia wykonane przez Józefa Ulmę, przedstawiające Markową i jej mieszkańców w okresie przedwojennym i podczas II wojny światowej. Wśród nich są fotografie ukrywanych przez Ulmów Żydów naznaczone kroplami krwi ofiar niemieckiej zbrodni z 24 marca 1944 r.

Decyzja o powstaniu muzeum została podjęta przez sejmik woj. podkarpackiego w 2008 r. Budowę rozpoczęto w 2013 r.; zakończono dwa lata później.

Inwestycja kosztowała ponad 8,6 mln zł, z czego m.in. 1 mln zł przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a ponad 7,5 mln zł pochodziło z budżetu woj. podkarpackiego. 115 tys. stanowiły środki własne Muzeum-Zamku w Łańcucie, który w imieniu samorządu województwa podkarpackiego prowadził inwestycję. Działki pod budowę przekazała nieodpłatnie gmina Markowa.

Według historyków w czasie okupacji niemieckiej co najmniej 1600 Polaków z terenu obecnego województwa podkarpackiego ukrywało ok. 2900 Żydów. Niemcy zamordowali w tym regionie około 200 Polaków ratujących Żydów.

PAP/RIRM