Rzeszów: Wystawa „Niepodległość szablą wywalczona”

Kilkadziesiąt szabel od XVII wieku do 1945 r., polskich i orientalnych znalazło się na wystawie „Niepodległość szablą wywalczona”, którą od wtorku można oglądać w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie. Ekspozycja potrwa do końca czerwca.

Jak zauważył szef działu historycznego rzeszowskiego muzeum okręgowego Rafał Kocoł, choć szabla jest bronią o egzotycznym pochodzeniu, to jednak już kilka wieków temu stała się częścią kultury sarmackiej w Polsce i nieodłącznym atrybutem każdego szlachcica.

„Dzieje tej broni związały się ściśle z historią naszej ojczyzny, nie tylko w znaczeniu bojowym. Szabla stała się symbolem narodowym, zaś w czasach zaborów symbolem dążenia Polaków do odzyskania niepodległości, zgodnie ze słowami polskiego hymnu «Co nam obca przemoc wzięła, szablą odbierzemy»” – zaznaczył Rafał Kocoł.

Dodał, że na ekspozycji pokazane zostały polskie tradycje niepodległościowe związane z szablą, takie jak powstania narodowe czy zmagania podczas wojny polsko–bolszewickiej.

Na wystawie pokazanych zostało kilkadziesiąt szabel z różnych okresów historycznych. Najstarsze z zaprezentowanych pochodzą z XVII stulecia, inne – z czasów powstań narodowych, walk z sowieckim i niemieckim najeźdźcą, aż do 1945 roku. Są wśród nich szable polskie, zwane też husarskimi, jak i szable orientalne, takie jak tureckie czy perskie, bowiem „zamiłowanie polskiej szlachty do orientu było znane”.

„Szable husarskie, wyrabiane w Polsce, łączą w sobie najlepsze cechy szabel ze Wschodu, orientalnych, z tymi z zachodu” – wyjaśnił Rafał Kocoł.

Ekspozycję uzupełniają mundury, elementy wyposażenia wojskowego w tym np. napierśnica, szyszak husarski, fragmenty uzbrojenia z powstania listopadowego oraz bogata ikonografia.

Zwiedzający poznają także krótki rys historyczny i rozwój szabli w Polsce na tle ewolucji broni białej w Europie.

Na ekspozycji pokazano także współczesne szable z lat 90. XX wieku, służące obecnie żołnierzom jedynie do celów reprezentacyjnych podczas ważnych uroczystości, defilad.

Zgromadzone na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów: Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Sali Tradycji 21 Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie oraz z kolekcji prywatnej.

PAP