Rocznica Czerwca’56

Dokładnie 64 lata temu poznańscy robotnicy wyszli na ulice. Żądali wyższych wynagrodzeń, sprzeciwili się komunistycznej władzy. To był pierwszy krok w stronę wolnej Polski. Protesty zostały brutalnie stłumione. Pamięć o uczestnikach tamtych wydarzeń uczczono w Poznaniu.

Godz. 6.00 rano. Robotnicy zakładów, wtedy Józefa Stalina, w Poznaniu, rozpoczęli strajk.

– Robotnicy Poznania wyszli na ulice, żądając w pierwszej kolejności chleba, ale także wolności – wskazuje historyk dr Piotr Gawryszczak.

Robotnicy żądali podwyżki wynagrodzeń. Szli z hasłami: „Chcemy żyć jak ludzie”, „Chcemy chleba”, „Jesteśmy głodni”. Obok postulatów ekonomicznych i społecznych, pojawiły się postulaty niepodległościowe: „Precz z komunistami”, „Żądamy wolnych wyborów”.

– Czerwiec 1956 roku to pierwsza w Polsce próba przeciwstawienia się ówczesnej władzy – podkreśla historyk Piotr Boroń.

Robotnicy byli zdeterminowani. Pociągnęli za sobą tłumy – mówi Lidia Dudziak z Wielkopolskiej „Solidarności”.

– Dołączyli do nich robotnicy z zakładów naprawczych taboru kolejowego, z miejskiego przedsiębiorstwa komunikacji, a później z innych zakładów – akcentuje Lidia Dudziak, NSZZ „Solidarność” w Wielkopolsce.

Tysiące osób pojawiło się pod komitetem wojewódzkim partii.

– Ówczesny premier Józef Cyrankiewicz powiedział, że ta ręka, która zostanie podniesiona na władzę ludową zostanie odrąbana – przypomina Piotr Boroń.

Przeciwko robotnikom wysłano 10 tys. żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego. Na ulice wyjechały czołgi.

– Strzały milicyjne, strzały wojskowe, doprowadziły do śmierci wielu ludzi, w tym często dzieci – akcentuje dr Piotr Gawryszczak.

– Ginie Romek Strzałkowski, najmłodsza ofiara Poznańskiego Czerwca, podnosząc prawdopodobnie biało-czerwoną chorągiew, która wcześniej upadła, bo ranna tramwajarka upuściła właśnie tę chorągiew – podkreśla wiceminister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk.

Łącznie w trakcie demonstracji poległo ok. 60 osób. 600 zostało rannych. Protesty zostały stłumione, ale pamięć o poległych przetrwała na lata.

– To później znajdzie swój wyraz w kolejnych strajkach. 68, 70 rok, 76, 80, 81 – wskazuje Szymon Szynkowski vel Sęk.

Polacy uwierzyli, że można postawić się komunistycznej władzy. To był silny, niepodległościowy zryw. I pamięć o nim, jak co roku, uczczono w Poznaniu. W uroczystościach przy pomniku Poznańskiego Czerwca ‘56 uczestniczyli przedstawiciele władzy centralnej, samorządowcy, kombatanci, a także przedstawiciele organizacji walczących o pamięć o wydarzeniach sprzed 64 lat.

TV Trwam News