Prezes TK: Polska jest dumna, że wraz z Litwą stworzyła Konstytucję 3 Maja

„Polska jest dumna, że wspólnie z Litwą przygotowała tak ważny akt prawny, jakim jest Konstytucja 3 Maja” – oświadczyła w czwartek w Wilnie prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska podczas dyskusji „Konstytucja 3 Maja 1791: znaczenie i lekcje dla Europy”.

„Nawet, jeśli nie funkcjonowaliśmy w naszej państwowości, to przez idee konstytucyjne, które wspólnie wypracowaliśmy, funkcjonowaliśmy w idei państwa demokratycznego, które szanuje obywateli, wyznania, wspiera wzajemnie swoje interesy” – powiedziała Julia Przyłębska w słowie powitalnym do uczestników wileńskiej dyskusji zorganizowanej w urzędzie prezydenta Litwy.

Mówiąc o dzisiejszym znaczeniu dokumentu sprzed ponad 200 lat, prezes TK wskazała, że Konstytucja 3 Maja miała też wymiar dodatkowy: „akt prawny odwołujący się do pewnej niezależności suwerena, pokazywał państwom ościennym, państwom silniejszym, że jest pewna wspólnota narodów, która nie chce, aby inne narody ingerowały w jej niezależność”. I dodała: „dziś też mamy taką sytuację”.

„Dlatego bardzo ważna jest ta solidarność wszystkich narodów, tych większych i mniejszych, wspólnoty, która przez swoje dziedzictwo kształtuje większą wspólnotę, a jej fundamentem jest solidarność i prawo, które powinno gwarantować wszystkim równouprawnienie” – zaznaczyła prezes Trybunału.

Julia Przyłębska w swym przemówieniu wspomniała, że prezydent Lech Kaczyński w 2008 roku „w symboliczny sposób udał się do Gruzji, żeby pokazać solidarność Polaków z innymi narodami”. Dodała, że „Polska jest solidarna z Litwą i innymi narodami, które chcą funkcjonować w wolnym, współczesnym świecie”.

Celem wileńskiej dyskusji było przypomnienie o znaczeniu Konstytucji 3 Maja dla rozwoju Litwy i Polski, a także współczesnej Europy.

Uczestniczyli w niej m.in. szef litewskiej dyplomacji Linas Linkeviczius, przewodniczący sejmowego komitetu spraw europejskich, wiceprzewodniczący Sejmu Gediminas Kirkilas i sędzia Trybunału Stanu RP Czesław Kłak. Słowa powitalne wygłosili prezydent Litwy Dalia Grybauskaite oraz prezesi Trybunałów Konstytucyjnych Polski i Litwy, Julia Przyłębska i Dainius Żalimas.

W komunikacie kancelarii prezydenta Litwy, który cytuje Grybauskaite, podkreślono, że Konstytucja 3 Maja zajmuje szczególne miejsce w historii Litwy i Polski.

„To pierwsza konstytucja w Europie, która w wyjątkowo trudnych okolicznościach geopolitycznych próbowała zachować niezależność Rzeczpospolitej Obojga Narodów, oprzeć się wpływowi ówczesnych wielkich mocarstw” – czytamy.

„Konstytucja miała też szczególną rolę w dążeniu do unowocześnienia wspólnego państwa Litwy i Polski, utrwalenia zasady rozdziału władzy, podstawowych zasad praworządności i w budowaniu podstaw nowoczesnej struktury demokratycznej” – wskazuje Dalia Grybauskaite.

W opinii litewskiej prezydent, „lekcje Konstytucji 3 Maja są aktualne również dzisiaj”, gdyż „silny porządek konstytucyjny chroni państwo, jego suwerenność, pomaga przezwyciężyć zewnętrzne wyzwania, broni wolności i dobrobytu mieszkańców kraju”.

Zdaniem Grybauskaite „utrzymanie trwałych stosunków z Polską, wspólne wzmacnianie dwustronnego partnerstwa na rzecz bezpieczeństwa i obrony w regionie, realizacja wspólnych projektów strategicznych, pielęgnowanie więzi gospodarczych i kulturalnych to ważny obowiązek”.

Dyskusja w urzędzie prezydenta Litwy zainaugurowała w czwartek kilkudniowe obchody w tym kraju rocznicy Konstytucji 3 Maja. W piątek w litewskim parlamencie zaplanowane jest seminarium tematyczne z udziałem polityków, politologów i dziennikarzy. Przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej i społeczności polskiej tradycyjnie złożą kwiaty na Rossie w mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego. Odbędą się też imprezy towarzyszące.

PAP/RIRM