NBP: Negatywne oddziaływanie pandemii dla 70 proc. firm

Około 70 proc. przedsiębiorstw ankietowanych w ramach Szybkiego Monitoringu Narodowego Banku Polskiego oceniło, że w skali całego 2020 r. pandemia COVID-19 oddziaływała na ich sytuację w stopniu co najmniej umiarkowanie negatywnym – podał bank centralny.

Jak zaznaczył NBP w analizie sytuacji sektora przedsiębiorstw, około jedna piąta ankietowanych firm oceniła wpływ pandemii zdecydowanie negatywnie. Z kolei prawie jedna trzecia badanych doświadczyła wpływu niezbędnych restrykcji przeciwpandemicznych, przy czym 8 proc. – bezpośredniego.

Niemal połowa respondentów zadeklarowała jednak skorzystanie z co najmniej jednego instrumentu wsparcia finansowego – najczęściej ze środków dostępnych w ramach tarczy finansowej PFR. Jak napisał NBP, działania te znacznie złagodziły przebieg kryzysu w całym sektorze przedsiębiorstw niefinansowych, w tym istotnie wsparły jego płynność i stabilizowały rynek pracy.

Bank centralny ocenił też, że mimo wyraźnej poprawy w III kwartale 2020 r. wielu wskaźników finansowych, i stabilizacji ocen jakościowych bieżącej sytuacji firm, kondycja przedsiębiorstw niefinansowych nie wróciła jeszcze do poziomów przedkryzysowych.

Choć zdecydowana większość przedsiębiorstw sądzi, że odbudowa poziomu produkcji dokona się jeszcze w tym roku, to odbudowa aktywności inwestycyjnej będzie wolniejsza – zauważył NBP. Bank centralny zwrócił też uwagę, że oceny powyższe cechuje wysoki poziom niepewności – znaczący odsetek przedsiębiorstw deklaruje, że nie wie, kiedy powróci do przedkryzysowego poziomu aktywności.

W ocenie NBP, dane Głównego Urzędu Statystycznego oraz wyniki badań ankietowych wskazują dodatkowo na to, że w przedsiębiorstwach niefinansowych wyniki finansowe przedsiębiorstw w III kwartale były silnie zróżnicowane. Lepsze m.in. w grupie eksporterów, zaś zdecydowanie gorsze – w branżach najbardziej eksponowanych na ograniczenia przeciwpandemiczne.

Przy wzroście wskaźnika dla całego sektora spadek rentowności rok do roku nastąpił w: górnictwie, pozostałej działalności usługowej, energetyce, kulturze, hotelach i restauracjach oraz obsłudze nieruchomość.

W ocenie NBP, poprawa wyników finansowych firm w sytuacji spadku przychodów wynikała głównie z wyraźnej redukcji kosztów usług obcych oraz towarów zakupionych w celu dalszej odsprzedaży. Pozytywnie oddziaływała też pomoc publiczna.

Bank centralny ocenia też, że wyraźna poprawa sytuacji sektora przedsiębiorstw i efekty programów pomocowych sprawiają, że choć ogólna sytuacja na rynku pracy pogarsza się, to jednak stosunkowo łagodnie. Trudniejsza sytuacja na rynku pracy istotnie zmniejsza także siłę presji pracowników na podniesienie płac i w efekcie obniża prognozy ich wzrostu.

NBP wskazuje też, że wraz z rosnącą aktywnością gospodarczą w przedsiębiorstwach wyraźnie poprawiły się w stosunku do poprzedniego kwartału nastroje inwestycyjne, ale nadal pozostają słabsze niż przed wybuchem kryzysu COVID-19.

W świetle deklaracji firm w I kw. 2021 r. poziom nakładów może się nawet obniżać w relacji rocznej, zaś plany inwestycji na cały ten rok zakładają wielkości tych nakładów jedynie zbliżone do ubiegłorocznych.

Przewidywany poziom aktywności inwestycyjnej jest również silnie zróżnicowany – w 2021 r. wydatki zamierzają zwiększać przede wszystkim przedsiębiorstwa publiczne, duże firmy, eksporterzy i przemysł.

PAP