Litwa: na Rossie po wypadku samochodowym uszkodzone nagrobki polskich żołnierzy

W wyniku wypadku samochodowego na wileńskim cmentarzu Rossa uszkodzone zostały nagrobki polskich żołnierzy w kwaterze wojskowej z lat 1919-1920, które tego lata ustawiła polska Fundacja Wolność i Demokracja.

Jak poinformowała administrator cmentarza Nijole Minosianiene, „zniszczone zostały co najmniej trzy pomniki i metalowe ogrodzenie cmentarza” Nowa Rossa.

Do wypadku doszło w godzinach porannych, gdy opel z nieustalonych przyczyn zjechał z drogi, uderzył w metalowe ogrodzenie i zawisł na nim, niszcząc nagrobki znajdujące się najbliżej. Przyczyny wypadku i zakres zniszczeń są analizowane.

Dwie części cmentarza, Starą i Nową Rossę, dzieli wąska droga.

„Widocznie kierowca jechał za szybko, padał deszcz i nie zapanował nad samochodem” – powiedziała honorowa przewodnicząca Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Alicja Klimaszewska.

Przypomniała, że przed kilkoma laty również miał miejsce wypadek samochodowy, w wyniku którego uszkodzony został pomnik.

„Wówczas kierowca pokrył koszty odbudowy pomnika” – powiedziała.

Prezes Komitetu Dariusz Żybort wyraził opinię, że „obecne uszkodzenia powinni obejrzeć przedstawiciele Fundacji Wolność i Demokracja i oszacować straty”.

Fundacja pół roku temu zakończyła rewitalizację tej polskiej kwatery wojskowej. Czterdzieści starych nagrobków zostało wymienionych na nowe. Odnowiono też znajdującą się tam kolumnę.

Na Nowej Rossie spoczywają żołnierze polscy i litewscy, polegli w latach 1919–20 w bratobójczej walce o Wilno. Spoczywa tam też pięciu żołnierzy z Samoobrony Wileńskiej, którzy polegli w walkach ulicznych z Niemcami i bolszewikami na przełomie 1918 i 1919 roku. Pomiędzy grobami polskich i litewskich żołnierzy stoi kolumna z napisem „Wilno swoim wybawcom”. Do 1939 roku wieńczył ją orzeł.

Rewitalizację sfinansowały Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundusz Promocji Kultury poprzez Fundację Wolność i Demokracja. Rozpoczęto ją w ubiegłym roku od zbierania odpowiedniej dokumentacji. Następnie zostały wykonane nagrobki, identyczne z tymi z lastryka, które były w kwaterze.

Cmentarz na Rossie, który liczy blisko 250 lat, składa się z kilku części: Starej Rossy, Nowej Rossy i Cmentarzyka Wojskowego z mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego, w którym spoczywa jego serce i prochy matki. Na obszarze ponad 10 hektarów jest około 26 tys. nagrobków, pomników, grobowców.

PAP