KEP: co piąty ksiądz diecezjalny w Polsce zamordowany podczas II wojny światowej
Co piąty ksiądz diecezjalny został zamordowany w okupowanej przez Niemców i Rosjan Polsce. W obozach zginęło czterech polskich biskupów, a blisko połowa diecezji rzymskokatolickich została pozbawiona biskupów diecezjalnych. To była również wojna z religią – podkreślił rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Paweł Rytel-Andrianik w 79. rocznicę wybuchu II wojny światowej.
Rzecznik Episkopatu Polski przypomniał, że w czasie II wojny światowej w Polsce miało miejsce zmasowane prześladowanie duchowieństwa.
„Księża, zakonnicy siostry zakonne byli rozstrzeliwani, wysyłani do obozów koncentracyjnych, więzieni i torturowani. Niemcy rekwirowali dobra kościelne, zamykali Kościoły. Mimo to wiara Kościoła w Polsce przerwała ten mroczny okres terroru niemieckich nazistów” – dodał ks. Paweł Rytel-Andrianik.
Ks. Paweł Rytel-Andrianik wskazał na tragiczne dane z czasów II wojny światowej.
„Według badań naukowych, na ok. 10 tys. księży diecezjalnych (stan w 1939 r.) niemieccy naziści zamordowali ok. 2 tys. księży, czyli co piątego kapłana. Spośród ok. 8 tys. zakonników (stan w 1939 r.), 370 zostało zamordowanych. Ponadto, z około 17 tys. sióstr zakonnych naziści zamordowali ok. 280 sióstr. Do tego trzeba dodać, iż podczas II wojny światowej ok. 4 tys. księży i zakonników oraz ok. 1100 sióstr zakonnych było więzionych w niemieckich obozach. Ci zaś, którzy zostali na wolności również byli represjonowani” – podał rzecznik Episkopatu Polski.
Podczas II wojny światowej blisko połowa polskich diecezji była pozbawiona biskupów diecezjalnych.
Na 21 diecezji rzymskokatolickich w Polsce, 9 było bez biskupów diecezjalnych, którzy zostali internowani albo zmuszeni do emigracji, a jednego z biskupów diecezjalnych zamordowano.
„Na emigracji przebywał ks. kard. August Hlond, prymas Polski, ksiądz arcybiskup gnieźnieński i poznański oraz biskup włocławski Karol Radoński. Ksiądz biskup płocki Antoni Julian Nowowiejski został zamordowany w Dachau. Niemieccy naziści internowali księdza biskupa lubelskiego Mariana Fulmana, księdza biskupa łódzkiego Włodzimierza Jasińskiego i księdza biskupa łódzkiego Stanisława Adamskiego. Ksiądz biskup piński Kazimierz Bukraba po zajęciu Pińska przez Armię Czerwoną wyjechał do Lwowa, a potem bezskutecznie zabiegał u władz okupacyjnych o powrót do diecezji. W Warszawie zaś po śmierci ks. kard. Aleksandra Kakowskiego w grudniu 1938 r., archidiecezją zarządzał administrator apostolski – ks. abp Stanisław Gall, który zmarł w 1942 r.” – powiedział ks. Paweł Rytel-Andrianik.
Niemieccy naziści zamordowali – oprócz księdza biskupa diecezjalnego Antoniego Juliana Nowowiejskiego – trzech biskupów pomocniczych: ks. bp. Władysław Gorala z Lublina w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen; ks. bp. Leona Wetmańskiego z Płocka w obozie zagłady w Działdowie lub okolicach tego obozu oraz ks. bp. Michała Kozala w obozie koncentracyjnym w Dachau.
„W sytuacjach, w których pojawiają się pogarda i nienawiść do człowieka, trzeba zawsze przypominać konsekwencje II wojny światowej, czyli upadek cywilizacji europejskiej, masowe prześladowanie ludności cywilnej i Holokaust. Stąd Kościół przypomina prawo naturalne o konieczności poszanowania życia każdego człowieka od poczęcia do naturalnej śmierci, tu nie może być żadnych wyjątków. Wojna pokazała jak tragiczne są skutki próby negacji Boga i walki z religią. Dlatego trzeba nieustannie przypominać słowa św. Jana Pawła II: <<nigdy więcej wojny>>, w żadnym miejscu na świecie, ale także <<nigdy więcej wojny>> w naszych społecznościach i rodzinach” – zaznaczył rzecznik Episkopatu Polski.
BP KEP/RIRM