Biały Dom naciskał na Izrael, aby zakończył spór z Polską ws. ustawy o IPN
Jak podał w czwartek amerykański portal axios.com, administracja Donalda Trumpa w ciągu ostatnich tygodni kilkukrotnie naciskała na Izrael, aby próbował rozwiązać kryzys, który wybuchł w stosunkach z Polską w związku z ustawą, nazywaną w tekście „ustawą o Holokauście”.
„Amerykanie dali jasno do zrozumienia, że nie podoba im się ustawa dot. Holokaustu, uważają, że jest nie do zaakceptowania i poprosili polski rząd, aby ją poprawił” – przytacza słowa wysokiego urzędnika izraelskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych korespondent Israel Channel 10 news Barak Ravid.
„Ale jednocześnie powiedzieli nam, że Polska jest ważnym sojusznikiem Stanów Zjednoczonych, zwłaszcza w NATO, a także sojusznikiem Izraela, zatem istnieje potrzeba ostrożnego podejścia do kryzysu oraz nieszkodzenia sojuszowi” – napisał Barak Ravid.
Biały Dom, jak też Departament Stanu, przekazał swoje stanowisko o wadze stosunków z Polską ambasadorowi Izraela w Waszyngtonie, Ronowi Dermerowi.
Podobny przekaz poszedł z Waszyngtonu do biura premiera i Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Jerozolimie – podał axios.com.
Wiceprezydent Mike Pence, podczas spotkania 5 marca w Waszyngtonie z szefem izraelskiej opozycji Icchakiem Herzogiem, poruszył temat kryzysu w stosunkach z Polską. Przedstawiciel izraelskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych powiedział, że Mike Pence zwrócił się z prośbą, by Icchak Herzog złagodził swe krytyczne wypowiedzi skierowane pod adresem polskiego rządu i pomógł w rozwiązaniu kryzysu. Ze swej strony Icchak Herzog zaznaczył, że ustawa i towarzysząca jej retoryka ze strony polskiego rządu są wysoce obraźliwe i nie do zaakceptowania – podał axios.com.
Icchak Herzog odmówił komentarza w tej sprawie, podobnie jak biuro amerykańskiego wiceprezydenta.
Kolejną próbą uspokojenia i załagodzenia kryzysu była prośba Departamentu Stanu o sponsorowanie corocznej uroczystości z okazji Dnia Pamięci o Zagładzie przez ambasady obu krajów. W środę, 11 kwietnia podczas uroczystości przemawiali przedstawiciele obu ambasad.
Jak podaje w podsumowaniu axios.com, nowelizacja ustawy o IPN przewiduje karę do trzech lat więzienia w przypadku naruszenia jej zapisów na terenie Polski jak i poza jej granicami.
Axios.com informuje również, że po protestach w Izraelu i w USA, prezydent Andrzej Duda skorzystał ze swoich uprawnień i skierował nowelę ustawy o IPN do zbadania przez Trybunał Konstytucyjny, a polski rząd zobowiązał się przed Izraelem do niestosowania ustawy przed wydaniem orzeczenia Trybunału, co może nastąpić po 15 kwietnia.
Zdaniem autora tekstu, jeśli Trybunał Konstytucyjny nakaże parlamentowi polskiemu przegląd ustawy i wprowadzenie poprawek, może to doprowadzić zakończenia kryzysu z Izraelem.
Nowela ustawy o IPN, skierowana do Trybunału przez prezydenta Andrzeja Dudę wprowadza przepisy, zgodnie z którymi każdy, kto publicznie i wbrew faktom przypisuje polskiemu narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za zbrodnie popełnione przez III Rzeszę Niemiecką lub inne zbrodnie przeciwko ludzkości, pokojowi i zbrodnie wojenne – będzie podlegał karze grzywny lub pozbawienia wolności do lat trzech. Taka sama kara grozi za „rażące pomniejszanie odpowiedzialności rzeczywistych sprawców tych zbrodni”. Nowela wywołała krytykę m.in. ze strony Izraela i USA.
PAP/RIRM