Archiwum Akt Nowych wzbogacone o pamiątki po gen. Antonim „Szarym” Hedzie

Unikalne pamiątki po jednym z najwybitniejszych dowódców Armii Krajowej generale Antonim Hedzie „Szarym” trafiły do Archiwum Akt Nowych. Dokumenty przekazała córka generała.

Antoni Heda pseudonim „Szary”, jeden z najwybitniejszych dowódców Armii Krajowej, walczył na Kielecczyźnie. Uczestniczył między innymi w akcji uwolnienia 80 osób z niemieckiego więzienia w Starachowicach.

– U schyłku 1944 roku Antoni Heda został dowódcą 3. Pułki Piechoty Legionów Armii Krajowej. Po rozwiązaniu AK jego szlak bojowy nie zatrzymał się – powiedział dr Marek Jedynak z kieleckiej delegatury IPN.

 „Szary” kontynuował walkę w podziemiu antykomunistycznym.

– Ojciec był bardzo dzielnym człowiekiem, bardzo odważnym,  bezkompromisowym, wielkim patriotą – podkreśliła Teresa Heda-Snopkiewicz, córka gen. Antoniego Hedy ps. „Szary”.

W nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 roku Antoni Heda ps. „Szary” wraz z podkomendnymi rozbił ubeckie więzienie w Kielcach. Uwolnił 354 osoby. To była brawurowa akcja.

– W samym centrum Kielc pomiędzy instytucjami bezpieczeństwa, pomiędzy stacjonującymi jednostkami wojskowymi, więc był to nie lada wyczyn – wskazał dr Marek Jedynak.

Komuniści skazali „Szarego” na czterokrotną karę śmierci, którą później zamienili na dożywocie. Wyszedł z więzienia w 1956 roku, po amnestii. Córka generała Teresa Heda-Snopkiewicz wspomina, że ten trudny czas spędzony w ubeckich więzieniach ojciec przetrwał dzięki głębokiej wierze.

– Był bardzo religijny, to podkreślam, bo wiara go uchroniła przed załamaniem, kiedy siedział tyle lat w więzieniach i to takich nie z telewizorem, tylko bardzo ciężkich więzieniach ubeckich – mówiła Teresa Heda-Snopkiewicz.

Pani Teresa przekazała pamiątki po generale do Archiwum Akt Nowych.

– Kilkaset dokumentów oryginalnych z okresu wojny, kilka tysięcy fotografii z całego okresu życia „Szarego”, czyli zakresu działalności konspiracyjnej, walki z Niemcami, jak i okresu powojennej działalności – powiedział Mariusz Olczak, wicedyrektor Archiwum Akt Nowych.

Dokumenty będą dla historyków ważnym źródeł wiedzy o Armii Krajowej, podziemiu antykomunistycznym i o losach kombatantów już po 1989 roku.

– Spuścizna po gen. Hedzie „Szarym” to klucz do poznania setek życiorysów żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego – podsumował dr Marek Jedynak.

Wszystkie materiały po generale Antonim Hedzie „Szarym” rodzina przekazała bez jakiejkolwiek gratyfikacji finansowej.

TV Trwam News