Wielki Post z encykliką „Deus caritas est” (6)Caritas zadaniem Kościoła

"Miłość bliźniego zakorzeniona w miłości Boga jest przede wszystkim
powinnością poszczególnego wierzącego, ale jest także zadaniem całej wspólnoty
kościelnej,
i to na każdym jej poziomie: od wspólnoty lokalnej, przez Kościół partykularny,
aż po Kościół powszechny w jego wymiarze globalnym. Również Kościół jako
wspólnota winien wprowadzać miłość w czyn" (Deus caritas est, nr 20).

Drugą część swej encykliki Ojciec Święty poświęcił dziełom charytatywnym,
które są dokonywane przez Kościół. Benedykt XVI nazwał go "wspólnotą miłości".
Określenie to w pełni oddaje istotę i zarazem misję Kościoła. Został on powołany
do istnienia przez Chrystusa i uformowany w szkole Ewangelii jako wspólnota,
która nie tylko doświadcza miłości Bożej, ale nią żyje i dzieli się ze światem.
Papież przypomina, że misja Kościoła to kult (Eucharystia i modlitwa), dawanie
świadectwa wierze (martyria, ewangelizacja) oraz posługiwanie ubogim i potrzebującym
pomocy (diakonia). Kościół jest wspólnotą, która daje świadectwo wierności
Chrystusowi, gdy angażuje się w służbę bliźniemu. Ojciec Święty przytacza przykłady
diakonii (służby) Kościoła (nr 20-24), poczynając od czasów Kościoła pierwotnego.
Zatem wrażliwość na potrzeby biednych i działalność charytatywna nie są "prywatnym
hobby" ani poszczególnego chrześcijanina, ani też wspólnot parafialnych
czy diecezji. Są istotnym zadaniem, którego wykonanie świadczy o wierności
Założycielowi.
Novum encykliki polega właśnie na stanowczym przypomnieniu tego zadania oraz
scharakteryzowaniu specyfiki kościelnej działalności charytatywnej. Nie jest
ona zwyczajną filantropią, "społecznikostwem", ale ma wymiar świadectwa
wiary. To świadectwo wyraża się w obecności w trudnych realiach życia. Chrześcijanin
nie może odwracać się od bliźniego w potrzebie, udając, że nie dostrzega jego
cierpienia. "Caritas chrześcijańska jest przede wszystkim odpowiedzią
na to, co w konkretnej sytuacji stanowi bezpośrednią konieczność: głodni muszą
być nasyceni, nadzy odziani, chorzy leczeni z nadzieją na uzdrowienie, więźniowie
odwiedzani" (nr 31).
Działalność charytatywna nie polega jedynie na rozpoznawaniu potrzeb ludzkich
oraz ich zaspokajaniu poprzez świadczenie usług, dawanie pieniędzy czy koniecznych
rzeczy. Ubodzy, jak przypomina Papież, "potrzebują człowieczeństwa" oraz
miłości ze strony tych, którzy pomagają. Działalność charytatywna ma być ubogacona
miłością, która pozwala z szacunkiem patrzeć na człowieka ubogiego, jak na
dziecko Boże i osobę stworzoną na "obraz Boży i podobieństwo". W
takiej postawie miłości nie ma miejsca na wywyższanie się czy traktowanie "z
góry" osób, którym się służy. Chrześcijańska działalność charytatywna
nie może być zawłaszczona przez politykę, układy partyjne czy ideologie. Nie
służy też natrętnej propagandzie religijnej, uprawianiu prozelityzmu. "Miłość
jest bezinteresowna; nie praktykuje się jej dla osiągnięcia innych celów" (tamże).
Chrześcijanin nie musi wykorzystywać trudnej sytuacji tych, którym pomaga,
i "kupować" ich dla Boga za świadczoną pomoc, jak nieraz dzieje się
w sektach. "On wie, że Bóg jest miłością, i staje się obecny właśnie wtedy,
gdy nie robi się nic innego ponad to, że się kocha" (tamże). Nie oznacza
to, że trzeba milczeć o Bogu. Nie. Byłaby to krzywda wyrządzona samym ubogim,
z którymi chcielibyśmy się dzielić wszystkim, tylko nie "drogocenną perłą" (Mt
13, 46) i "skarbem ukrytym w roli" (Mt 13, 44), jakim jest zbawienie.
Kto prawdziwie kocha, będzie dzielił się swą wiarą i miłością w taki sposób,
że nikt nie będzie czuł się zniewalany tym świadectwem.