Podchody do legalizacji homozwiązków

Rządowy projekt nowelizacji międzynarodowego prawa prywatnego stanowi
realne zagrożenie, że możliwe będzie uznawanie na gruncie polskim związków
partnerski osób tej samej płci zawartych w krajach UE – ostrzegają prawnicy.
Dzisiaj ma debatować nad nim Sejm.

– Chodzi o uznawanie pewnych rozstrzygnięć z innych krajów na terenie Polski –
wskazuje poseł Artur Górski (PiS). Rzecz polega na tym, że w projekcie
nowelizacji nie ma wprowadzonego zakazu stosowania u nas tego typu przepisów –
wyjaśniają eksperci prawa rodzinnego. Pada tam stwierdzenie, że stosuje się
przepisy dotyczące małżeństwa, więc jeżeli obce prawo definiuje małżeństwo
inaczej niż my, to można to stosować. Inne przepisy stwierdzają, że jeżeli nie
można znaleźć prawa właściwego dla obywateli różnych państw, to stosuje się
prawo najbardziej związane z danym stosunkiem prawnym. – Nie jest tam wprost
powiedziane, że jeżeli ktoś, np. obywatel polski, zawrze tego rodzaju związek za
granicą, to będziemy to respektowali, ale z całokształtu i braku regulacji
zakazu stosowania tego typu norm wynika, że takie ryzyko czy zagrożenie powstaje
– ocenia ekspert.
– To jest projekt szkodliwy, nawet od strony legislacyjnej, ta ustawa jest po
prostu projektem złym i niebezpiecznym – dodaje posłanka Barbara Bartuś (PiS),
która uczestniczyła w pracach podkomisji sejmowej. – W trakcie dalszych prac
wyszło, że te normy kolizyjne, które są zastosowane w tym projekcie, umożliwiają
oddanie stanowienia o pewnych sprawach zagranicznym sądom – mówi.
Platforma Obywatelska dąży jednak do uchwalenia tego projektu. Popierają go
również przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości.
– Obecnie na gruncie prawa polskiego nie można zawrzeć związku partnerskiego –
wyjaśnia mecenas Piotr Kwiecień. Ale można np. wyjechać do Holandii i tam taki
związek zawrzeć. – Państwo polskie toleruje taki stan rzeczy, ale w rozumieniu
naszego prawa nie są to małżonkowie – podkreśla adwokat.
Prawnicy wskazują, że np. jeżeli obywatel polski zawrze związek partnerski w
Holandii, to wracając do Polski, może złożyć w urzędzie stanu cywilnego wniosek
o wpisanie wzmianki dodatkowej o tym fakcie.
Wówczas nie może on zawrzeć związku małżeńskiego według naszego prawa. Jak
wskazują prawnicy, jest to faktyczne uznanie w jakimś stopniu związku
partnerskiego osób homoseksualnych na gruncie prawa polskiego.
Eksperci prawa rodzinnego zwracają uwagę, że tego typu rozwiązania otwierają
furtkę do dalszych żądań i przyjęcia prawa np. o notarialnej formie rejestracji
związków partnerskich osób tej samej płci.
– Są pomysły rejestracji notarialnej związków homoseksualnych, to pomysł
najbardziej "lightowy", chodzi o uchwycenie przyczółka – ocenia Kwiecień.
– Rządzący nie mają jasno sprecyzowanego stosunku do takich pomysłów i dlatego
"niewinna" forma rejestracji związków homoseksualnych może zostać przyjęta i to
może być początek erozji istniejących norm
– podkreśla prawnik.
Mecenas Kwiecień zwraca uwagę, że projekt rządowy oznacza rozszerzenie tej
formuły, która ma oparcie w umowach UE. – W tej chwili nie można przenosić
wprost pozycji prawnej osób, które zawarły związek partnerski na grunt prawa
polskiego, ale ta nowa koncepcja idzie w tym kierunku, to jest poszerzenia tej
formuły, która już istnieje – podkreśla. – Wyraźnie widać, jaki jest kierunek,
dlatego można się spodziewać tego rodzaju sytuacji, kiedy powstanie kazus
procesowy typu Alicja Tysiąc w celu wykazania, że sprzeczne z prawem europejskim
jest nieuznawanie przez państwo polskie związków homoseksualny zawartych na
terenie innego państwa – dodaje mec. Kwiecień.
 

Zenon Baranowski