Muzeum historii chrześcijaństwa
W ciągu najbliższych trzech lat Kustodia Ziemi Świętej, sprawująca pieczę nad wieloma sanktuariami chrześcijańskimi, chce stworzyć muzeum. Na realizację tego pomysłu franciszkanie czekają ponad sto lat.
– Pomysł stworzenia muzeum historii chrześcijaństwa nie jest wcale nowy. Ma ponad sto lat – mówi dyrektor archeologiczny muzeum, franciszkanin ojciec Eugenio Alliata. Idea muzeum – tłumaczy – narodziła się w czasach otomańskich, gdy Bliski Wschód bardzo się różnił od dzisiejszego.
Terra Sancta Museum, czyli Muzeum Ziemi Świętej, ma objąć trzy przestrzenie. Dwie z nich – archeologiczna i multimedialna – będą na samym początku Drogi Krzyżowej na Starym Mieście, w Sanktuarium Biczowania, którym opiekują się franciszkanie. Przestrzeń multimedialna będzie ulokowana we Franciszkańskim Studium Biblijnym i w formacie 3D przedstawi historię Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie i Drogi Krzyżowej.
Bracia mniejsi szczycą się swoją pracą archeologiczną w regionie. Muzeum archeologiczne w Sanktuarium Biczowania już właściwie jest, ale jak twierdzi pracujący w nim polski konserwator zabytków, mało kto do niego zagląda. – Z tego powodu chcemy je wyremontować i unowocześnić – tłumaczy o. Alliata.
Konserwator Mateusz Chorosiński ze Zduńskiej Woli odnowił m.in. perełkę obecnej kolekcji – 13 dzwonów wykopanych w ogrodzie przy Bazylice Narodzenia Pańskiego w Betlejem w 1906 roku podczas prac renowacyjnych. Wraz z organami dzwony zostały tam prawdopodobnie zakopane przez wycofujących się krzyżowców.
Muzeum gromadzi też archeologiczne znaleziska z miejsc kultu znajdujących się pod opieką franciszkanów. Są m.in. wykopaliska z Nazaretu, góry Nebo w Jordanii, z której Mojżesz miał zobaczyć Ziemię Obiecaną, czy mozaiki z Góry Oliwnej.
W obecnym muzeum archeologicznym są też ceramiczne pojemniki, których franciszkanie używali w swojej aptece opartej na medycynie naturalnej. Przestali, gdy na początku XX wieku na jerozolimskim Starym Mieście otwarto kilka szpitali. Do dziś po zielarskiej pracy franciszkanów pozostała piękna kolekcja naczyń i wynaleziony przez jednego z zakonników w XVII wieku balsam jerozolimski – napój ziołowy, który leczy prawie wszystko: od chronicznych chorób, osłabienia organizmu, problemów żołądkowych po niegojące się rany.
Naczynia trafią do trzeciej przestrzeni muzealnej – historycznej, która powstanie w klasztorze Najświętszego Zbawiciela przy Bramie Nowej w chrześcijańskiej części Starego Miasta. Będzie opowiadać o ośmiuset latach historii braci mniejszych w Ziemi Świętej.
Na tej ekspozycji znajdą się wyroby lokalnych rzemieślników-artystów, palestyńskich chrześcijan. Wśród nich jest np. misternie zdobiona miniatura Bazyliki Grobu Świętego z drzewa oliwnego i masy perłowej, obecnie wypożyczona Wersalowi. Siostrzana miniatura – wykonana w takim samym stylu, ale przedstawiająca Bazylikę Narodzenia – znajduje się na stałe w Bawarskim Muzeum Narodowym.
PAP/RIRM