Wicepremier P. Gliński: Udało się bardzo sprawnie przeprowadzić generalne odnowienie Muzeum Książąt Czartoryskich

Udało się bardzo sprawnie, profesjonalnie przeprowadzić generalne odnowienie Muzeum Książąt Czartoryskich. W tej chwili kolekcja może być zaprezentowana wszystkim chętnym w jej domu – powiedział w czwartek w Krakowie wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.

Piotr Gliński na konferencji prasowej poprzedzającej otwarcie muzeum podkreślił, że to „wzruszająca chwila”.

„W niecałe trzy lata od momentu zakupu kolekcji Czartoryskich przez Skarb Państwa możemy zaprezentować kolekcję w jej domu. Udało się bardzo sprawnie, profesjonalnie przeprowadzić absolutnie generalne odnowienie Muzeum Czartoryskich i w tej chwili kolekcja może być zaprezentowana wszystkim chętnym” – mówił.

.@PiotrGlinski: to wzruszająca chwila, w niespełna 3 lata po zakupie Kolekcji Czartoryskich możemy ją udostępnić zwiedzającym w odremontowanym muzeum. Dziękuję muzealnikom, to Wasza praca doprowadziła do tego że dziś się tu spotykamy. pic.twitter.com/k6IoHchQKx

— Ministerstwo Kultury (@MKiDN_GOV_PL) December 19, 2019

Minister kultury przypomniał, że państwo polskie wraz z kolekcją zakupiło w grudniu 2016 r. także roszczenia, czyli ewentualne odnalezione w przyszłości zagubione dzieła z kolekcji, w tym „Portret młodzieńca” Rafaela Santi z Urbino.

„Gdyby Rafael wrócił do Polski, to byłby własnością narodu polskiego. To jest wielka wdzięczność, którą państwo polskie wyraża naszym specjalistom, historykom sztuki, bo to państwo doprowadziliście do zakupu tej kolekcji” – dodał wicepremier.

„Lady is back” – mówił minister o „Damie z gronostajem” Leonarda da Vinci, nawiązując także do kampanii promującej otwarcie muzeum.

Wicepremier @PiotrGlinski: Kolekcję #Czartoryskich udało się zakupić za kilka procent wartości. Mieliśmy 3 tygodnie na dokonanie takiego zakupu, sytuacja była trudna. Okazało się, że wszystko jest możliwe i dziś prezentujemy wspaniałą „Damę z gronostajem” pic.twitter.com/Z91n6bVTv5

— Ministerstwo Kultury (@MKiDN_GOV_PL) December 19, 2019

W rozmowie z dziennikarzami Piotr Gliński wyznał, że jest w tym dziele „zakochany”.

„Nawet moja żona jest zazdrosna” – żartował.

Dodał, że obiekty tej klasy, co „Dama”, nie podróżują.

„>>Mona Lisa<< od 1974 r. nie podróżuje. To jest obraz moim zdaniem piękniejszy niż >>Mona Lisa<<” – mówił.

„Cieszę się, że ta kolekcja będzie służyła wszystkim, którzy będą chcieli ją oglądać, bo to jest polska historia pokazana przez najważniejsze momenty z jej dziejów” – podkreślił Piotr Gliński.

Przypomniał, że pierwsze polskie muzeum stworzone przez Izabelę Czartoryską po utracie przez Polskę wolności w wyniku rozbiorów miało „nieść polską tożsamość przez lata nieszczęścia”.

„To jest jeszcze jeden dowód, że polska kultura pozwoliła nam przetrwać w momencie niedoli” – mówił Piotr Gliński.

„Kultura, tożsamość, podejście konserwatywne, które polega na tym, że dba się o to, co było, sięga się do pamięci i do tradycji, dla losów narodu i jest bardzo ważne” – podkreślił minister.

Zaznaczył, że zakup kolekcji Czartoryskich i remont pałacu był pracą zespołową bardzo wielu ludzi, w tym także parlamentarzystów i rządu, którzy podjęli decyzję o przeznaczeniu środków na ten cel.

Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie Andrzej Betlej mówił, że to wyjątkowy dzień nie tylko dla muzeum, ale dla Polski.

„Muzeum, które otwieramy, jest z jednej strony muzeum historii Polski, a z drugiej strony muzeum sztuki. Mamy do czynienia z wyjątkowym miejscem” – podkreślił.

Ponownemu otwarciu muzeum towarzyszy hasło „Kolekcja naszej historii”. W Pałacu Książąt Czartoryskich będzie można zobaczyć pamiątki związane z polskimi władcami i bohaterami narodowymi oraz znakomite dzieła sztuki, w tym najcenniejszy obraz w polskich zbiorach – „Damę z gronostajem” Leonarda da Vinci.

Ekspozycję urządzoną w 26 salach otwierają portrety twórców kolekcji: księżnej Izabeli Czartoryskiej i księcia Władysława Czartoryskiego, klucze do pierwszego polskiego muzeum: Świątyni Sybilli i Domu Gotyckiego w Puławach oraz napis „Przeszłość – przyszłości”.

Kolejne sale na I piętrze pałacu – „jagiellońska”, „wazowska”, „saska”, „stanisławowska” – są dedykowane epokom historyczno-artystycznym, a w sali „Wiktorii wiedeńskiej” wyeksponowany został na nowym, specjalnie skonstruowanym szkielecie namiot turecki zdobyty przez króla Jan III Sobieskiego. W kolejnych prezentowane są po raz pierwszy zbioru sztuki Bliskiego i Dalekiego Wschodu.

Drugie piętro pałacu to galeria sztuki. Zwiedzający trafią najpierw do salonu antycznego, by później przenieść się do sali poświęconej sztuce renesansu. To stamtąd można przejść do pomieszczenia, w którym eksponowany jest tylko jeden obraz – „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci. Kolejne sale to podróż przez sztukę średniowiecza, sztukę Europy Północnej XV–XVII wieku – aż do czasów Rembrandta. W tzw. Sali Polskiej prezentowane są pamiątki z puławskiej Świątyni Sybilli m.in. kolekcjonowane przez księżną Izabelę szczątki wielkich postaci historycznych, kurtka generalska po Janie Henryku Dąbrowskim, chorągiew i dwie szable po Tadeuszu Kościuszce czy pałasz księcia Józefa Poniatowskiego.

Wicepremier @PiotrGlinski: Zapraszam wszystkich do Muzeum Czartoryskich @MNKrk,w #Kraków, bo jest co oglądać. Wszyscy powinniśmy się z tego cieszyć pic.twitter.com/jjdRSssNpn

— Ministerstwo Kultury (@MKiDN_GOV_PL) December 19, 2019

Osobna sala jest dedykowana zbiorom Biblioteki Książąt Czartoryskich – pokazywanym po raz pierwszy, podobnie jak wybór grafiki i rycin. Zwiedzający zobaczą m.in. grafiki autorstwa Mantegny, Albrechta Dürera czy cykl pejzaży Pietera Bruegla Starszego.

Muzeum Książąt Czartoryskich jest jednym z najnowocześniejszych w Polsce. Bilety wstępu będą sczytywane na elektronicznych bramkach. „Dama z gronostajem” została umieszczona w specjalnej gablocie, która zapewnia dziełu da Vinci nie tylko bezpieczeństwo, ale odpowiednie warunki klimatyczne.

Wicepremier @PiotrGlinski wraz z dyrektorem @MNKrk @Andrzej_Betlej zwiedzają Muzeum Książąt Czartoryskich w #Kraków, którego uroczyste otwarcie już dziś! pic.twitter.com/0UhwMtO3uZ

— Ministerstwo Kultury (@MKiDN_GOV_PL) December 19, 2019

Kolekcja Książąt Czartoryskich została w grudniu 2016 r. zakupiona przez państwo. Przypomina o tym znajdująca się w holu tablica z krótką historią muzeum i tekstem formalnego aktu przekazania zbiorów Muzeum i Biblioteki Muzeum Narodowemu w Krakowie. Jest tam także tablica upamiętniająca fundatorów i właścicieli pierwszego polskiego muzeum z rodu Czartoryskich oraz zasłużonych dyrektorów i opiekunów kolekcji od Józefa Łepkowskiego po Janusza Wałka.

Remont i przygotowanie nowej ekspozycji kosztowały 51 mln zł. Pieniądze pochodziły z funduszy UE, a konieczny wkład własny zagwarantowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Powierzchnia ekspozycyjna muzeum zwiększyła się o jedną trzecią, dziedziniec budynku został przeszklony, a dzięki windom zlokalizowanym w nowej klatce schodowej jest on dostępny dla niepełnosprawnych. Na parterze są kawiarnia, zaplecze edukacyjne i sklep muzealny.

PAP