W UE wznowiono dyskusję o sankcjach wobec izraelskich ministrów

Szwecja wezwała państwa Unii Europejskiej do nałożenia sankcji na izraelskich ministrów, promujących żydowskie osadnictwo na terytoriach palestyńskich. Wprowadzenie takich środków wymaga jednak jednomyślności, a dotychczas inicjatywy te były blokowane m.in. przez Węgry.

W liście skierowanym do Komisji Europejskiej szwedzki rząd zaapelował o wprowadzenie „ukierunkowanych” sankcji wobec izraelskich ministrów, którzy – jak to ujęto – „promują nielegalne działania osadnicze i aktywnie sprzeciwiają się rozwiązaniu dwupaństwowemu”.

Apel pojawił się tuż po wtorkowej decyzji Australii, Kanady, Norwegii, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii o nałożeniu sankcji na dwóch członków izraelskiego rządu, reprezentujących środowiska ortodoksyjnych Żydów. Restrykcje objęły ministra bezpieczeństwa Itamara Ben Gwira oraz ministra finansów Becalela Smotricza.

Becalel Smotricz i Itamar Ben Gwir wielokrotnie wzywali do podboju Strefy Gazy oraz rozbudowy żydowskich osiedli na Zachodnim Brzegu Jordanu. W ubiegłym miesiącu izraelski minister bezpieczeństwa oświadczył, że „Gaza zostanie całkowicie zniszczona”, a Itamar Ben Gwir sprzeciwił się dopuszczaniu pomocy humanitarnej na teren zniszczonej Strefy Gazy, twierdząc, że „mają jej wystarczająco dużo”.

W piśmie do Komisji Europejskiej Sztokholm zaznaczył, że choć cel eliminacji zagrożenia ze strony Hamasu jest „w pełni uzasadniony”, to „coraz trudniej pogodzić” działania zbrojne Izraela z jego zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego.

„Ekspansja nielegalnych osiedli i przemoc stosowana przez osadników oddalają strony od drogi, prowadzącej do pokojowego rozwiązania dwupaństwowego” – podkreślono w liście.

KE potwierdziła w czwartek, że otrzymała dokument, jednak odmówiła komentarza na temat ewentualnych dalszych kroków, powołując się na poufność rozmów dotyczących sankcji.

Nie jest to pierwszy raz, gdy w Unii Europejskiej pojawiają się głosy wzywające do nałożenia restrykcji na izraelskich ministrów. Podobną propozycję przedstawił już w sierpniu 2024 r. ówczesny szef unijnej dyplomacji Josep Borrell, apelując o objęcie sankcjami Becalela Smotricza i Itamara Ben Gwira ze względu na ich „niedopuszczalny, nienawistny przekaz” wobec Palestyńczyków.

Inicjatywa ta nie zyskała jednak wówczas poparcia wszystkich państw członkowskich. Węgry określiły ją jako „niebezpieczną”, a sprzeciw wyraziły także m.in. Austria i Czechy.

W związku z podejściem Izraela do Strefy Gazy – w tym blokowaniem pomocy humanitarnej – w UE toczą się również rozmowy na temat możliwej rewizji umowy stowarzyszeniowej z Izraelem, regulującej stosunki polityczne i gospodarcze z Unią. Kwestia ta ma zostać omówiona 23 czerwca na najbliższym posiedzeniu unijnych ministrów spraw zagranicznych. Na spotkanie zaproszono także państwa partnerskie w ramach polityki sąsiedztwa południowego, w tym Izrael.

PAP